MAKALE 3.2. Güne~ Arabaları (htfp:// en .wikipedi a .org/wiki/ Solar_car; gallery. purduesolar. org/joomla/PSR_solar_basics.pdf) Yeryüzünde iki nokta arasında giderken asıl yaptığımız iş yerçekimi kaynaklı potansiyel enerjimizi değiştirmekten ibarettir. Fakat bu iş içten yanmalı motora sahip bir otomobille yapıldığında motorun ürettiği mekanik enerjinin ancak % 1 O kadarının bu amaca hizmet ettiği görülür. Kalan kısmı sürtünme kuvvetlerine karşı yapılan iş olarak ziyan olur. Motorun kimyasol onerjiyi mekanik enerjiye dönüştürme verimi % 30'Iordo kalmaktadır. Bu verim düşüklüğü fazla yakıt tüketimiyle beraber fosil yakıt tüketiminin yol açtığı çevre sorunlannın do çok artmasına sebep olmaktadır. Otomobil ile ulaşırnın sağlandığı büyük yerleşim mcrkez:Jcrinde hava kirliliği ve buna bağlı sağlık sorunları ortarken yaşam kalitesi düşmektedir. Bu sebeple temiz otomobil diyebi leceğimiz türden araç tasarımiarına yönelik çalışmalar hızla artmaktadır. Bu tasarım lardan biri de hidrojen kullanan aroçlard ır. Gerçi bu tür araçlarda do içten yonmalı motorlar ku llanıldığ ı için verimlilik açısından elde edilen fazla bir şey yoktur. Fakat yanma ürünü olarak yalnızca su buhorı çıktığındon aracın çalışması sırasında atmosfere kirletici unsurlar sol ınmomoktadır. Bu tasarımlar halihazırda prototip oşamosında olup h id rojen i n dağıtım ve depolanma gibi sorunlannın çözülmesi beklenmektedir. Temiz ulaşım arayışlarındaki bir diğer tasarım da elektrikli ulaşım 138 Tesısat Detgls Sayı ·137- Mayıs 2007 araçlandır. Elektrikli motorlar çok daha yüksek verimlerta çalışmaktadır ve çalışırken de atmosfere kirletici yaymamaktodı r. Buna karşın yüksek güç taleplerine yanıt vermekte zorlandıklarından araç kısa sürede hızlanamamalda ve manevra kabiliyeti sınırlı kalmaktadır. Ayrıca kullandıkları elektriğin önceden depolanmış olması bunun için de akülerin kullanılma ı gereklidir. Halbuki yüksek güce sahip okülerin boşalma süreleri halen kıso yeniden doldurma süreleri ise oldukça uzundur. Bu sebep de elektrikli orac;lonn kullanımını sınırlomaktodır. Bu sorunun çözümü aracın g - reksinim duyduğu olektriği yolda üretebiliyor olmasıdır. Örneğin hem dekirikle hem de sıvı yakıtlo çalışan içten yanmalı birer motoru bulunan hibrid araçlar bunu yapobilmektedir (http://en. wikipedio. org/wiki/Hybrid_vehicle). Bu araçların şehir içindeyken çoğunlukla elektrikli motorunu, okünün zoyıfladığı veya hızlı manevra gereği duyulduğu durumlarda ve uzun sürelerle hız yapılan şehirlerarası yollarda da sıvı yakatlı içten yanmalı motorunu kullanması öngörülmektedir. Söz konusu motorlar birbirlerine seri ya da paralel olarak boğlanabilmektedir. Seri boğlandıklon durumda aracı yalnızca elektrikli motor ürerken içten yonmalı motor do jenerotör olarak çalışıp akünün boşaldığı durumlarda oküyü yüklemektedir. Paralel bağlanmaları halinde ise, aracın sürümü için motorlardan biri veya diğeri devreye girebilmektedir. Bu tür hibrid araçlar, piyasada da halen mevcut durumdadır. Ancak bu teknoloji hem nispeten pahalı, hem de petrole boğımlılığın devam etmesi ile tom olarak istenen teknolojiyi sunmayıp sadece şehirlerdeki hava kirliliğinin azalmasına katkıda bulunmaktadırlar (http://www.energypulse. net/ cent ers / a rti cl e/ art i ele display.cfm?a_id= 1267). Kimyasol enerjiyi doğrudan elektrik enerjisine çeviren düşük sıcakIıki ı yakıt hücreleri ise bu konuda çok büyük ümit vaat etmektedir. Çünkü söz konusu kimyasal enerjiyi metanal veya hidrojen gibi çok çeşi tl i kaynaklardan sağlamak mümkün olabilmektedir. Ancak halen güç düzeyi ve maliyet açısından çözülmesi gereken sorunlar mevcuttur. Ayrıca kimyasal enerji kaynağı olan hidrojen veya metanolü elde etmenin çevreci yollarının geliştirilmesi gerekmektedir. Bunlara ek olarak, bizim de ası l konumuz olan, elektrikli bir aracın gerek duyduğu elektriği fotovolfaik hücreler aracı lı ğı ile güneş ışınlarından doğrudan elde etmek de mümkündür. Tabii olarak böyle bir otomobilin aküsü de olmak zorundadır. PV istemin ihtiyaçtan fazla elektrik üretmesi halinde bu akü doldurulorak üretimin yetersiz kaldığı sırada aküde depolanmış olon elektriğin kullanılması gerekmektedir. Fikren basit görünse de, böyle bir aracın tasarımı oldukça karmoşık sorunlar içermektedir. 3.3. Güne§ Arabalarının Genel Tasarım Esasları (www . w i nstonso l o r.org/info/ intro.html)
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=