Tesisat Dergisi 137. Sayı (Mayıs 2007)

MAKALE çok kullanılan gereçtir. Tek kristalli Önemli bir üstünlükleri de verim- 3. Fotovolfaik Eneriinin silisyumdan yapılmış güneş pilleri lerinin sıcaklıktan fazla etkilenme- Taşıtlarda Uygulanmasa çok iyi bir verim sağlar; bu değer mesidir. laboratuvarda % 18 ve üretimde yaklaşık % 12 -13'tür. Genel olarak Şekli 3'te göruldüğü gibi p-n eklemli yapıdadırlar. 2.4.2. Çok Kristal/iSilisyum Silisyumlu güneş pillerinin üretimindeki enerji ve maliyet tutarını azaltmak için tek kristalli "Czochralski" ilisyumdan daha düşük kalitede (dolayısıyla düşük onlıkta) bir malzeme üretmeye ve kullanmaya yönelik teknikler gel işt irit i p böylece gerek külçe, gerek biçme işlemi ortadan kaldınlıp doğrudan levha biçiminde (şerit halinde kristalleştirilmeye dayanan yeni yöntemler) "çok kristalli" silisyum old edilebilmiştir. Verim daha düşük olmasına rağmen (% 8-1 O arası) çok kristalli silisyumdan yapılan güneş pilleri ekonomiklikleriyle önem kazanmaktadır (Goswami vd., 2000). 2.4.3. Galyum Arsenür ve Diğer YOksek Verimli Plller En iyi verim sunan yarı iletkenler •111- olarak bilinen malzemelerdir. Bunlar periyodik tabloda üçüncü ve beşinci grupta bulunan golyum (Go), indiyum (In), arsenik (As), ve fosfordur (P). Bunlardan en önemlisi olan golyum arsenür kullanan güneş pillerinin verimi laboratuvarda % 25 geçebilir. Ne var ki çok yük ek maliyeti yüzünden bu güneş pillerinin kullan ım ı, pek yaygı n olmayan yoğunlaştırma l ı fotovolfaik üreteçlerle sınırlıdır. Radyasyon zararına karşı çok dirençli olduklarından uzay çalışmalarında sıklıkla tercih edilirler. 136 Tesısat Detgls Sayı ·137 - Mayıs 2007 2.4.4. ince Film Bunlar, yalnızca birkaç mikrometre kalınlıkta ve büyük yüzeyli ürünlerden oluşan gereçlerdir; maliyetleri ise verimleriyle orantıl ı olarak (üretim halinde% 8'den az) oldukça düşüktür. Bu gereçler içinde en çok umut verenler, kadmiyum sülfür (bakır sülfür ile ayrı k eklem halinde), amorf silisyum ve çok kristalli golyum arsenürdür. Şekil4'te bir ince film güneş pili şeması görülmektedir. GOnoş qığı J !!cı kır ıabako Şokil 4. Kodmiyvm :;ülfür gün~ pilinin yopısı . Bu sınıflandırma yapılırken n az film kalınl ığı kadar kütle-üretilebilirlik ile bağlantılı güneş hüaesi teknolojisi de göz önüne alınmıştır. Zira sadece birkaç mikron kalınlıktc olmasına rağmen bu sınıfa giremeyen güneş pilleri de vardır (Nelson, 2003). Bu pilin üretiminde CdSince bir Cu plaka üzerinde buharlaştırılır ve Cu2S tabakası yüksek sıcaklıkta bir iyon çözeltisi içine daldınlara k oluşturulur. Ek işlemlere de gerek kalmaksızın buharlaştırılan tabakalar kadmiyum fazlal ı ğ ı sebebiyle oldukça iletkendir. 3.1. Hedef 1996 yılında Honda'nın yaptığı "Dream• isimli güneş enerjisiyle çalışan araba Avustralya'da iki kişiyi dört günde 3.000 km boyunca 90 km/h ortalama hız ile taşınmışt ı r. Bu yolculuğun tamamında ise yaklaşık SO kWh enerji kullanı l mı ştır. Bu miktarda enerji ulusol elektrik şebekesinden 6-7 YTL karşılığı alınabilmektedir. Bu mesafenin içten yonmalı bir motorio alındığı hesap edilirse yüzlerce YTL tutarla karşı laşılmaktadı r. Daha detaylı bir karşılaştırma Tablo 1'de veri lm işt ir (http:/ /www.cen olor.org/speedli.htm). Tablo 1. Bir Göno~ AI"CCbatı llo 4 Çekertl Bir Aracın Kar§ıla§tırılması Güneş arabası 4 çekerli (Honda bir araç De ram) KOtle (~} 167 2.400 Maks. G()ç (kW) 6 160 Soyut (m) 6X2xt ,1 4,8x1 ,9xt .9 Taşınan kişi ~k sayıda, 2 rakat genelde sayısı bir yada iki kişa 80 km/h hızda harcanan g ıç 1 18 lkW) 3000 km'de haıcanan yakıt 6,4' 975 •• (YTL) • Komularda unutonon 2006 J11lt sehe· J:e eieiarık $O/IŞ fiyat/on gee lJnflnd olmmııru: ~Y?J'gller /tari ur. (lıllp:!lwww.tedas.go\•. trltarlfeler_xls) •• 1 J 1 /(}() km )'Ilk If sarfiyatı. onolama 2.. YTL lt yakıt r1cr ri n • goı" lwsap· ltmmılltr. Tablo l'e göre günlük ihtiyo çlarımızda 2,4 tonluk bir makinenin kullanımının alternatifsiz olup olmadığını iyi hesap etmek gerekecektir, zira Tablo 1'den görülebildiği gibi aradaki enerji tüketim maliyeti farkının yanında daha önemli olarak ön plana çı kabilecek çevresel farklar da mevcuttur.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=