►►Şükrü KOÇOĞLU / İNTES -Türkiye İnşaat Sanayicileri İşverenler Sendikası Yönetim Kurulu Başkanı Geride_ Kalan Yılda İnşaat Sektöründe Büyüme ve 2007 Yılı Öngörüleri İnşaat sektörü son on yılın 6 yılını küçülerek geçirdi. 1 999 yılında krizler ve depremlerin etkisiyle yüzde 1 2,5 küçüldü. 2005 yılında Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan verilere göre, ekonomide genel büyüme oranı yüzde 7,6 iken inşaat sektörü, yüzde 21,5 ile büyüme rekorları kırdı. 2005 yılındaki büyümede konut ve bölünmüş yol projelerinde gerçekleşen yatırımlar etkili olmuştu. İnşaat sektöründeki büyüme hızı 2006 yılında da devam etti. 2006 yılı sektör ilk çeyrekte 27, 1 ikinci çeyrekte 14,7, üçüncü çeyrekte 20,0 oranında büyüdü. 2006 yılında da 2005 yılında olduğu gibi inşaat sektöründe en önemli yatırımları konut ve ulaştırma sektörü yatırımları oluşturdu. İnşaat sektöründe Mortgage sistemi isminin telaffuz edilmeye başlanması, bankacılık kredi faizlerinin düşmesine neden olmuştu. 2006 yılında Mortgage sisteminin rafa kaldırılması ve kredi faiz oranlarının da yükselmeye başlaması ile bu durum hız kesse de, konut sektöründe yapılan yatırımlardaki artış devam etti. Bu dönemde TOKİ tarafından önemli yatırımlar gerçekleştirildi. TOKİ tarafından 81 ilin tamamında 228 ilçede 400 bin konut hedefi 2006 yılında da hızla devam etti. 2006 yılı ortası itibari ile 205 bin konut yapımı tamamlanmıştır. Ancak konut yatırımlarındaki artışa rağmen 2006 yılında bu yatırımlar hız kesti. Yıl ortasında inşaat malzemeleri fiyatının artmasıyla başta TOKİ ile çalışan müteahhitler olmak üzere pek çok müteahhit iş yapamaz duruma geldi. Bazı inşaat firmalarımız hakkında icra takibi başlatıldı. Konut yapım işleri yapım ihalelerinin sistemi gereği ve eşitler arasında rekabetin sağlanamaması nedeniyle, yapım işleri piyasa şartlarının son derece altında fiyatlarla ihale edildi. Ayrıca bu düşük fiyatların yanı sıra ülke kapasitesinin üzerinde işin aynı zamanda yapımına başlanması ve ihracat nedeniyle inşaat malzemesi fiyatlarında ciddi artışlar meydana geldi. Demir, çimento, seramik vs. fiyatları artmış ve vasıflı işgücü ücretleri hızla yükseldi. Nihayet TOKİ, yapım sözleşmelerinde hukukun imkan verdiği ölçülerde iyileştirmeler yapmaya çalışmıştır. Bu nedenle başlayan konut yatırımlarının tamamlanma sürecinde gecikmeler olacaktır. 2006 yılında yatırımlardan en fazla pay alan sektör ulaştırma sektörü oldu. Bunun en önemli nedeni, acil eylem planı çerçevesinde tamamlanması hedeflenen 15 bin km'lik bölünmüş yollar idi. 2005 yılı sonu itibariyle devlet ve il yollarında toplam 5 bin 1 1 5 km bölünmüş yol trafiğe açılmıştır. Bugün itibariyle trafiğe açık bulunan bölünmüş yol uzunluğu 1 .775 km uzunluğundaki otoyollarla birlikte toplam 1 1 bin 216 km'ye ulaşmıştır. Ancak teknik, ekonomik ve finansal boyut düşünülmeden yapılan bu yollar belirtilenden çok pahalıya mal olmuştur. Son dönemlerde yapılan yollar, ağır trafik yükünü taşıyamaz duruma gelmiştir. Kısıtlı kaynaklarla, rekor düzeyde bir hızla binlerce km yol yapımı tamamlanmaya çalışılmış ve sorunlar başGÜNCEL lamıştır. Düşük fiyatlarla alınan ihaleler sorun olmaya başlamıştır. İşin aciliyeti ve ucuzluk ön planda tutularak yapılan yollar, aynı hızla bozulmuştur. Şimdi bu yollar onarılmayı beklemektedir. Rakamların göstergesi ile ekonomi sayfalarında inşaat sektörü büyümeyi sırtlayan sektör oldu. Sektör yüzde 20'nin üzerindeki büyüme ile adeta rekorlar kırdı. Ancak 2005'in sonunda biz bu büyüme oranını hissedemedik demiştik. Şimdi 2006 yılı geride kaldı. Biz inşaat sanayicileri yine bu büyüme oranını hissedemedik. Çünkü sektör bu rekor seviyedeki büyüme oranı ile istihdama katkıda bulunamadı. Sektör Eylül ayı verilerine göre 1.403 milyon kişiyi istihdama kazandırabildi. Böylece toplam istihdam i(jerisinde yüzde 6, 1 oranında istihdam sağlayabildik. 2005 dokuz aylık ortalamasına göre GSMH'ya katkımız yüzde 4,7 olabildi. Bu oran yaklaşık on yıl öncesinin de gerisindedir. Sektörün 1996'da GSMH'ya katkısı yüzde 5,8 idi. Sektör büyümesinin bizlere yansımamasını hatta son 1 O yıllık dönemde sektörün küçülmesini, aşağıdaki nedenlerle açıklayabiliyoruz: t Kamu yatırımlarındaki ödeneklerimiz bu oranda artmadı. t Büyüme sadece ruhsata bağlı inşaatlar ve kaydı verilerle açıklanıyor. ı t İdarelerin yargı kararı olmaksızın yaptıkları kesintiler. Tesisat Dergisi Sayı 134 - Şubat 2007 251
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=