plenumu olarak kullanılır veya terminal cihazlar buraya yerleştirilir. Bu sistem terminallerin tavan arasına yerleştirildiği sistemler ile zıtlık yaratır. Her iki sistem de eğer uygun şekilde tasarlanmış ise kullanıcıların konfor şartlarını sağlar. Döşemeden havalandırma sistemleri, yükseltilmiş döşeme maliyeti sebebiyle ilk yatırım maliyeti yüksek sistemlerdir. Ancak yükseltilmiş döşemeden enerji kablolama ve bilgisayar altyapısı için de faydalanılabilineceğinden yükseltilmiş döşeme maliyeti projelerde uygun çıkabilir. Bu ilave kullanım imkanına bakılmaz ise döşemeden havalandırma sistemleri; hem yükseltilmiş döşeme maliyeti yüzünden hem de kat yüksekliklerinin daha fazla olması ve bu yüzden dış duvarların, iç şaftların, merdiven ve boruların maliyetinin daha yüksek olması sebebiyle, bu sistemin kullanımı kararını verdirmeyecek kadar pahalıdır.Bu sistemlerde egzost, duman tahliyesi ve springler, vb. ihtiyaçlar nedeniyle asma tavan boşluğuna da ihtiyaç olduğu unutulmamalıdır. Döşemeden havalandırma sistemlerinin tasarımında çok farklı uygulamalar vardır. 1. Döşemeden havalandırma sistemlerinde, havanın dağıtımında yer değiştirmeli havalandırma prensibi kullanılır. Tasarımda tam havalı sistemler de (VAV) kullanılabilir. Hava, kat döşemesi ile yükseltilmiş döşeme arasındaki plenumdan dağıtılır. Şartlandırılmış hava, soğuk üfleme havası ile sıcak dönüş havası karıştırılarak 16-18 °C gibi yüksek sıcaklıklarda sağlanır. Bu karışım havası daha sonra yükseltilmiş döşemedeki çıkışlardan düşük hızla dışarı çıkar ve dikey olarak tavana doğru kendi kaldırma kuvveti ile yükselir. Yukarı çıkarken insanların ve ekipmanların ısısını üzerine alır. Tavan, dönüş plenumu gibi dönüş havasını toplar ve hava buradan merkezi sistemle veya kat bazlı sistemle geri döndürülür. Asma tavanın üzerindeki plenum, üfleme havası kanal sistemi olmadığı için, diğer sistemlere göre daha az olmaktadır. il. Döşemeden havalandırma sıstemleri içinden kullanım alanı bulan bir başka sistem de; tam havalı terminallerin veya fancoillerin dış zanda yükseltilmiş döşemenin altında olduğu durumudur. Dış zanda bulunan ve termostatik olarak kontrol edilen terminal ile değişen yüklerde kapasite kontrolü ile avantaj sağlanabilir. İlaveten, kapasitesini yüke göre değiştiren ve tam havalı terminallere göre daha fazla kapasite verebilen fancoillerin kullanımı yüksek ticari binalarda özellikle dış cephede büyük camların olduğu durumlarda maliyet düşümü sağlamaktadır. Fan-coil kullanılan sistemde de aynı tam havalı terminallerdeki gibi hava yükseltilmiş döşemedeki ızgaralardan çıkmakta ve mekandaki tavan dönüş plenemu şeklinde çalışmaktadır. Avrupa'daki projelerin neredeyse tamamında enerji hatları ve bilgisayar/ data hatTEKNİK BİLGİ lan için yükseltilmiş döşeme kullanıldığı için, döşemeden havalandırma sistemlerinin önemi kabul edilmiştir. ABD'de bu sistemlerin kullanımı olsa da çok sınırlıdır. Bu sınırlamanın nedenleri, ABD'de yükseltilmiş döşeme kullanımının az olması ve bir hava plenumundan geçen kablolar için ulusal elektrik standartlarının özel kablo kanalı veya plenum garantili özel kablo kullanma zorunluluğu getirmesidir. Eğer döşeme plenumu sadece kablo için kullanılıyor ise böyle zorunluluk yoktur, ancak aynı plenum hava dağıtmak içinde kullanılırsa zorunluluk doğar. Bu kablolamanın maliyetini artıracak ve sistem seçiminde dezavantaj olacaktır. VAV terminalli veya fan-coil'li döşemeden havalandırma sistemleri iç mekanların (iç bölmelerin) zaman zaman değiştirilmek zorunda kalınabileceği özel yapılarda kullanım yeri bulabilir. Mekanların kullanım amacı değiştirildiğinde bu sistemlerde sadece döşeme menfezinin yerini değiştirmek yeterli olmaktadır. İç mekanlar değiştirildiğinde tesisat sisteminde yapılması gereken değişiklikler daha kolay yapılabilir ve daha ucuza mal olur. Bu tip özel durumu olan yapılarda döşeme altı havalandırma sistemleri avantaj sağlayabilir. Ancak çok pahalı olan ilk yatırım maliyetine dikkat edilmelidir.Diğer bazı klima sistemlerinin de uygulama şansı olabileceği yüksek yapılar vardır. Ancak burada yüksek yapılarda en yaygın kullanılan klima sistemleri irdelenmiştir. [fi] Tesisat Dergisi Sayı 133 - Ocak 2007 79
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=