Tesisat Dergisi 132. Sayı (Aralık 2006)

H. Umut TUĞLU KARSLI Maltepe Üniversitesi Mimarlık fakültesi Araıtırma Görevlisi 1978 Yılında istanbul' da doğdu. 1996 yılmda ==�==21 lise öğrenimini Saint Benoit Frans.ız Lisesi'nde; 2001 yılında li sans öğrenimini Mimar Sinan Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Böliimü'nde tamamladı. 2003 Yılında Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Mimarlık Anabilim Dalı Yapı Fiziği ve Malzemesi Programı 'nda baş ladığı Yüksek Lisans Öğrenimini 2005 yı lında tamamladı. Aym yıl başladığı Mi mar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü iç Mimarlık Ana bilim Dalı Doktoraya eş Sanalla Yeterlik Programı 'nda tez aşamasında eğitimine devam etmektedir. 2002 yılından beri, Maltepe Üniversitesi Mimarlık Fakültesi iç Mimarlık Böliimii'nde Araştırma Görev lisi olarak görev yapmaktadu: OZET____ Dünyada ve ülkemizde özellikle son 50 yıldır baş gösteren enerji krizi, enerji korunumu gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Üretilmesi son derece zor olan elektrik enerjisinin ortalama % 20'si aydınlatma amaçlı kullanılmaktadıı: Bu nedenle aydınlatma konusunda eneıji korunum yöntemlerinin araştırılması hız kazanmıştu: Ayd111latmada eneıji korunumu kavramının somutlaştırılması amacıyla araştırmada öncelikle çağdaş doğal aydmlatma sistemleri tammlanmıştu: Doğal aydmlatma yapılamayan mekanlardaki aydınlatma gereksinimlerinin belirlenmesi, mekana uygun en verimli aydınlatma donatıınmııı seçimi ve aydmlatma denetim sistemleri konuları ise eneıji etkin aydmlaıma tasarımı adımları olarak incelemniştiı: __ __, 126 Aydınlatmada Enerii Korunumu Giriş Günümüzde yükselen yaşam stan dartlarına paralel olarak, mekanlarda insan konfor şartlarını şekillendiren ısıtma, soğutma, havalandırma ve aydınlatma sistemlerinin yükleri de artmıştır. Kentlerdeki nüfus artışı ve beraberinde getirdiği yüksek enerji tüketimi, hava, su ve çevre kirliliği 1 970'Ierde ortaya çıkan bir enerji ve çevre krizi ile sonuçlanmış; bu kriz sonucunda özellikle enerji açısından dısa bağımlı ABD, Japonya gibi ül kelerde enerji korunumlu projeler desteklenmeye başlamıştır. Yapı 2 1 . Doğal Aydınlatma 20. yy.'da insanoğlunun çalışma ve dinlenme şartlarını iyileştirmek ama,­ cıyla, elektrikli aydınlatma sistemle rinin geliştirilmesi, yapay aydınlatmaya yönelimin artmasına, dolayısı ile gün ışığı kullanımının azalmasına neden olmuştur. Fakatekolojik dengeyi korumakama cıyla doğan doğal kaynakları hesaplı tüketme ve enerji tasarrufu gereksi nimi, doğal aydınlatma sistemlerinin yeniden gözden geçirilmesi ve gün ışığı-yapı ilişkisinin artırılma yönsektöründe de binaların tasarım, üre- temlerinin araştırılması gerekliliğini tim ve kullanım aşamalarında enerji beraberinde getirmiştir. etkin sistemlerin kullanımı araştırılmaktadır. Yapı tesisatı ve özellikle Söz konusu doğal aydınlatma yönaydınlatma donatımı mimari tasa- temlerinin kullanım amacı; gün ışı- rım sürecinden başlayarak binalarda enerji korunumunun uygulanabile ceği en önemli alanlardan biridir. Bu araştırmanın amacı, gün ışığından etkin biçimde yarar sağlayan doğal aydınlatma sistemlerinin tanımlan ması ve doğal aydınlatmanın yeterli olmadığı zamanlarda devreye giren yapay aydınlatma donatım ve gereçlerinin verimli kullanım yollarının belirlenmesidir. Yaşamımızda önem li bir yere sahip olan aydınlatmanın, mimar, tesisat mühendisi ve aydın latma tasarımcıları tarafından birlikte ele alınarak, etkin ve çağdaş dona tım seçimi ve bu donatıma uygun denetim sistemleri ile desteklenmesi, enerji tüketiminin azaltılması yanında kullanıcı konforunu sağlayan iç mekan aydınlatma kalitesinin artmasını da sağlayacaktır. ğından verimli biçimde yararlanırken değişen kullanıcı ihtiyaçlarına cevap verecek yeterli gün ışığının iç meka na yönelim ve düzgün dağılımının sağlanmasıdır. 1.1. Gün lşığı ile Aydınlatma Sistemleri Doğal aydınlatma sistemlerinin ge nel işleyiş prensibi, kullanım mekanının aydınlatma gereksinimine ce vap vermek üzere, yapı kabuğu veya iç mekana yerleştirilen çeşitli ge reçler aracılığı ile gün ışığının optik özelliklerinden yararlanılmasıdır. Söz konusu optik özellikler sistemde bu lunan elemanlar aracılığı ile ışık ışınlarının yansıması, kırılması, yutulma sı veya kırılıp yansıyarak geçmesidir. Gün ışığı ile aydınlatma sistem lerinin amaçları:

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=