<D o o ~ 1 "' ~ .... M .... gün için küçük güçlü buhar türbinle- !aştırma sistemleri kullanılır. Sabit riyle karşılaştırılabilecek düzeyde- yatak gazlaştırıcılar; downdraft, updir. Stirling makine teknolojisi buhar draft ve crossdraft tipte tasarlanmakmotorlarına göre daha komplike bir tadır. yapıya sahiptir. b) Biyokütle gazlaştırma sistemleri: Gazlaştırma prosesinde biyokütle; buhar, hava veya oksijen atmosferinde orta ya da düşük ısıl değere sahip gaz karışımına dönüştürülmektedir. Elde edilen karışım CO, co2 , H2 , CH 4 ve çok az miktarlarda yüksek hidrokarbonlar içermektedir. Bu hidrokarbonlar temel olarak etan ve etendan oluşmaktadır. Bunun yanı Akışkan yatak gazlaştırıcılar ise kabarcıklı ve dolaşımlı olmak üzere iki şekilde tasarlanabilmektedir. 1.3 MW gücüne kadarolan sistemlerde "Downdraft" gazlaştırıcılar tek başına seçilirken, 1-1 O MW güçlerinde "Updraft", 1-25 MW güçlerinde "kabarcıklı akışkan yatak" gazlaştırıcılar tercih edilebilmektedir. 100 MW yakıt gücünün üzerinde ise "basınçlı akışkan yatak" gazlaştırıcılar kullanılır. sıra elde edilen gazın içinde su, azot c) Güç üretimi: ve çeşitli partiküller (kül, katran, ve Biyokütle gazlaştırılması ile elektrik yağ) maddelerde bulunmaktadır. El- üretilmesi için gaz, gaz türbinine, de edilen gazlar güç çevrim santralle- gaz motoruna veya yakıt piline gönrinde yakıt olarak kullanılmaktadır. derilir. Gaz türbini uygulaması için Biyokütle gazlaştırmada genellikle gaz içerisinde bulunan katı ya da sabit yatak ve akışkan yatak gaz- sıvı kirleticilerin ve yine gaz içerisindeki sülfür, klorin bileşimlerinin yok edilmesine ihtiyaç duyulur. Gaz temizleme sistemleri, toplam maliyeti artıracaktır. Buna karşılık türbin ömrü de artacak bakım masrafları düşecektir. Zayıf gaz temizleme, toplam maliyeti düşürmesine karşılık türbin ömrünü düşürecek ve bakım masraflarını artıracaktır. Bunun için en optimum çözümü bulmak gerekir. -------------~------------- HY-PROSTORE Projesi )ıı,,)ıı,, Doç. Dr. Atilla ERSÖZ TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM) Enerji Enstitüsü (EE), Avrupa Birliği 6. Çerçeve Programı (AB 6.ÇP) kapsamında "lntegrating and Strengthening the European Research Area (Avrupa Araştırma Alanı' nın Enetegrasyonu ve Güçlendirilmesi)"ne yönelik, aday ülkeler için (Türkiye, Bulgaristan ve Romanya) için özel olarak yayınlanan ve 19 Ekim 2004 tarihi itibariyle kapanan, "Promotion of Cooperation with Associated Candidate Countries: Reinforcement of the Associated Candidate Countries' Research Capacities FP6-2004-ACC-SSA-2" adlı çağrısı için Avrupa Birliği Komisyonu'na 5 adet proje teklifi sunmuştur. Bu tek52 lifler içinde yer alan ve kısa adı HYPROSTORE olan "Hidrojen Teknolojileri Mükemmeliyet Merkezi Projesi" koordinatörlüğü TÜBİTAK MAM Enerji Enstitüsü tarafından yürütülmek üzere, 25 üzerinden 23 değerlendirme puanı alarak, Avrupa Birliği Komisyonu tarafından desteklenmeye layık görülmüştür. HY-PROSTORE, Türkiye'den kabul edilen 11 adet proje ve bu projeler içinde yer alan 2 adet TÜBİTAK proje teklifinden biri olmuştur. HY-PROSTORE projesi, hidrojen teknolojilerine yönelik olarak, Avrupa
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=