"' o o N E ;;; "' ~ stratejiye uygun üniversite bünyesinde araşt ı rmacı akademisyenlerden oluşan (mimar, inşaat, makina, elektrik ve diğer yangın, hijyen, sağlık, dayanıklılık, kullanılanabilirlilik konularında uzmanlar) bir birim daha sonra yetkili ve görevli bir enstitüye dönüşmeli zamanla enerji, çevre, yangın, yapı standartları ve yapı kodları ele alınmalı proje genişletilmeli bu doğrultuda sürekli paralı eğitime dönüştürülmelidir. Bu eğiti mlerde diploma, sertifika, imtihan yöntemlerinin uygulan ı p uygulanmaması münakaşa götürebilir. Diploma yetkisi yerine eğitim seminerlerine katılmış olmanın işveren ve yatırımcı tarafından talep edilmesini sağlayan teknik sorumluluk sigortaları daha teşvik edici ve sağl ıkl ı olabilir. ► Dünyayı Değiştiren Beş Denklem Michael Guille'nin 'Dünyayı Değiştiren Beş Denklem' adlı kitabını bayram tatilinde bir çırpıda okuma mutluluğuna eriştim. TÜBİTAK'ın Popüler Bilim kitapları arasında yayınlanan kitapta Harvard Üniversitesi'nde fizik ve matematik dersleri veren Michael Gullien kitapta günlük hayatımızı değiştiren beş denklemin hem matematiği hem de akıcı bir tarzda öyküsünü an latıyor. Kitapta 17. yüzyıldan günümüze değin bilim ve bilim-insan ilişkisinin tarihsel bir anlatımı yer almakta; kitap, bilimin meşhur elmasından, İtiraf etmeliyiz ki; ülkemiz mimar ve mühendislerimizin yapı teknolojisi bilgileri yetersiz, yapı tekniği deneyimleri eksiktir. Eğitime yönelik hizmetlerin üniversite organizasyonunda, Makina Mühendisleri Odası ve Türk Tesisat Mühendisleri Derneği'nin katkıları ile eşgüdüınlü yapılması yararlı olacaktır. : ! ' : 1,i ı , t! ıi ı , ı,, - ► Tesisat Sektöründe Tasarım Sorunları Tesisat sektöründe tasarımcıların temel sorunu, ülkemizde tasarıma önem verilmemesi, hizmetin kağıt üzerinde formaliter bir hizmet olarak görülmesidir. Bu anlamda yatırımcı, müteahhit ve kullanıcılar proje hizmetlerini önemsemez, sorumluluk ve teknik sorumluluk sigortası aramazlar. Tasarım hizmeti bir taşeronluk hizmetidir. İşverenleri miz genelde müteahhit veya mimar, nadirende yatı rımcıd ı r. Dolay ı sıyla hizmet bedeli düşük olmakta, tasarımda uzmanlık aranmamakta, önüne gelen diploma yetkikorkunç atom bombasına olan çizgiye si ile proje yapmakta veya yaptırmakkadar uzanmaktadır. Kitapta bilim ve sanatta yaratcılığın eşitlendiği ; Shakespare, Picasso, Rembrant gibi sanatkarlar ka rşısına lsaac Newton, Daniel Bernaulli, Michael Faraday, Emmauel Clausius, Albert Einstein gibi dahilerin insanoğluna mirası, öykülerle anlatılmaktadır. Bilim adamlarını n kendi denklemleri üzerindeki yoğunlaşması ndaki olağan üstü ustalık ve yeteneği anlamak amacıyla kitabın okunmasında; bu buluşların teknolojiye ne tür evrimler geti rdiği görülebilir. 20 tadır. Bu anlamda tasarımcı ların ana sorunu, tasarımcıların kendi aralarındaki rekabetten, hizmet anlayı şından doğmaktadır. Bu sorunlar kamu şartnameleri, meslek odas ı yönetmelikleri tarafından da körüklenmektedir. Ülkemizde mekanik tesisat tasarım firmalarının adedi 1OO'ü aşmaz. Ankara, İstanbul, İzmir, Antalya, Adana, Bursa dışında sadece tasarımla iştigal eden bürolarda yoktur. Buna karşın meslek odasına büro tescilli firma adedi Türkiye çapında 1O binleri aşmıştır. En büyük bürolarımızın personel adedi 14'ü geçmez. Mühendis ve ressam maaş sınırları ortalama maksimum 1.250 YTL'dir. Dolayısıyla kurumsallaşamamaktadır. Kaldı ki; iş akışı yoktur, hizmetler maksimum 1 ila 1.5 YTL/m2 ile yapılır. Ayrıca apartmanlarda daire başı na 1O YTL'ye proje çizen, mühendisi olmayan, imza yetkisi ile işyapan ressamlar çoğunluktadır. Bu koşullar ister istemez, proje nitelik ve kalitesini düşürür. Genellikle mekanik tesisatta işin kapsamı HVAC, sıhhi tesisat, yangın ile sınırlanmamakta, özel tesisat içeriğinde olan doğalgaz, mutfak, çamaş ırhane , otomasyon, hastane tesisatı vb. işler proje hizmet kapsamında düşünülmektedir. Yatırımcı lar yeni yeni önemli yapılarda mekanik tesisat proje hizmetlerinin bir uzmanlık konusu olduğunu anlamaya başlam ı şlar, hizmette benzer iş deneyimi aramışlardır. Bu anlamda bir kaç büronun hizmet akışı yoğunlaşmış olsa da önemli binalar dışında kamu ve özel yapıların projeleri acımasız düşük fiyatlarla diploma yetkililerine yaptırı l makta, bunlara rakip bayi, uygulayıcı vb. sıradan hizmetler ortaya çı kmaktadır. Bu sorunların çözümü hiçbir usul ve kuralla mümkün değild i r. Ayrıca ticari hayatta sık sık görülen etik sapmalar tasarımda daha yoğunluktadır. Kaldı ki; tasarım ticari kazanç amacıyla kullanılabilmekte, uygulayıcılar parasız proje yapmakta, ihtisas firma ları ücretsiz tasarıma destek olmaktadırlar. Multidisipline tasarım kuruluşlarının olmaması, mekanik tesisat projeleri için büyük bir kayıptır. Her işveren mimardan, mimar da bizlerden teklif ister. En düşük teklif veren işi alır. Dolayıs ıyla hizmet bedeli ve proje kalitesi düşer. Son yıllarda design & build sistemi ile çalışan taahhüt firmaları ile müşavirlik kuruluşlarının danışmanlık dışında proje hizmeti vermesi bu nedenlerle gündeme ge l mişti r. Sorunların masaya yatı rı l masında öncelikle tasarım ile projenin tanım ı nın doğru yapılması gerekir. Tasarım projenin parçası , proje ise işin tümüdür.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=