Tesisat Dergisi 131. Sayı (Kasım 2006)

1 O - 15 yıl önce kazan dairesi içinde aşağıdaki ekipmanlar için yer bırakılması gündemde idi; t Kazanlar, t Yakıt deposu, t Baca ve duman kanalları, • Tesisat elemanları (pompa, boyler, eşanjör, su deposu, hidrofor, kolektörler vb), t Kazan bakıcı odası. Günümüzde ise yukarıda belirtilen ekipmanların bazıları aynı oranda önem göstermemektedir. Katı ve sıvı yakıtların, düşük verimlilik, kirlilik, çevre kirlenmesi, depolama, maliyet vb. birçok nedenle yerlerini gaz yakıtlara bırakması, kazan ve kazan dairesi sistemlerinde yeni uygulamaların yapılabilmesinin önünü açmıştır. Doğalgaz kullanımı yakıt depolarını kazan dairelerinden çıkarırken, kazanlarla beraber geliştirilen interaktif otomatik kontrol panelleri ve sınırlı oranda olsa bile bina otomasyon sistemleri, kazan bakıcı dairesinin ortadan kalkmasını sağlamıştır. Doğalgaz kullanımı aynı zamanda çatı ısı merkezlerinin daha sık uygulanmasını da sağlamıştır. Bu uygulama yapının baca projelendirmesini kolaylaştırmıştır. Bina altı ısı merkezi uygulamalarında , baca genelde binanın çekirdek dediğimiz orta böarasındadır. Bu kayıp kazanın bağlı olduğu bacanın doğal çekişi ile kazanı soğutmasından dolayı oluşmaktadır. Özellikle yüksek yapılarda ısı gereksinimi çoklu kazan sistemleri ile karşılanmaktadır ve kazanların hepsi aynı anda devrede olmamaktadır. Çatı kazan daireleri kazanların durma kayıpları açısından enerji tüketimini azaltan bir uygulamadır. Binalarda ısı yalıtım yönetmeliği, çatı ısı merkezi tedbirlerini belirtmiştir: a. Statik hesaplarda kazan dairesi etkisi dikkate alınmalıdır (1.000 - 2.000 kg/m 2). b. Çatının altında ve yanındaki mahallerde rahatsızlık verebilecek etkileri aktarmamak için yeterli akustik yalıtım uygulanmalıdır. c. Kazan dairesinden çıkış için uygun merdiven yapılmalıdır. Kapı ve pencereler kaçış yönünde kilitsiz ve kolay açılabilecek şekilde düzenlenmelidir. d. Havalandırma ve diğer kriterler bina altı ısı merkezleri ile aynı olmalıdır. Yakıt olarak fuel oil veya kömür kullanımında ısı merkezinin çatıda oluşturulmasında en önemli sakınca, yakıtın çatıya taşınması, depolanması ve bu depolanmanın getirdiği statik yüklerdir. Oysa doğalgaz söz konusu olduğunda, kazan dairelerini çatı katında düzenlemek büyük ğ lümünde planlandığı için tüm bina avantajlar sağlamaktadır. Özellikle N E iii .. ~ ... M ... >, .. "' boyunca baca şaftı ve bu şaftın için- % 11 O verimli duvar tipi yoğuşmalı de bacanın özellikle diğer borular ile kazanlar ile oluşturulan kaskad olan etkileşiminin minimuma indiril- sistemler ve atmosferik brülörlü esmesi için baca izolasyonu gereksi- nek döküm doğalgaz kazanları ile nimi ortaya çıkmaktadır. çatı ısı merkezleri mutlaka birlikte düşünülmesi gerekli kavramlar olaKazanlarda brülör devre dışı iken rak, eski ve yeni bütün yapılarda dedurma kayıpları yaklaşık %0,8 ila 1 ğerlendirilmelidir. Bu yolla önemli öl158 çüde avantaj ve farklılık yaratmak mümkündür. 3.1. Çatı lsı Merkezlerinin Avantajları 3.1.1. Kazan Dairesi Açısından: a. Bodrum katı yapılması mümkün olmayan yerlerde ideal çözümü getirir. b. Kıymetli bodrum katlarını kazanmak mümkün olur. c. Doğalgaz için gerekli yüksek maIi yetli havalandırma ve emniyet önlemlerinden ekonomi sağlanır. Herhangi bir gaz sızıntısı riski ve beraberinde patlama tehlikesi çatı katında bulunmayacaktır. d. Olası bir gaz sızıntısı, gaz havadan hafif olduğundan yükselerek çatıdaki havalandırma bacasından dışarı kaçacağı için binada tehlike yaratmayacaktır. Ayrıca herhangi bir patlama halinde, çatının kolayca yırtılarak basıncı yok etmesi sonucu, binada oturma mahallerinde herhangi bir hasar yaratmayacaktır. e. Doğalgaz halinde depolama gerekmediğinden, kazan dairesinde fazla yere gerek yoktur. f. Yakıt depolama için depo yatırımına ihtiyaç yoktur. Sadece bir boru ile doğalgazın çatıya taşınması gerekir. Doğalgaz havadan hafif olduğundan, bir basınç kullanımına bile gerek kalmaksızın kendiliğinden yükselir. 3.1.2. Baca Açısından: a. Kazanların doğalgaza dönüşümünde en büyük problem, kömüre göre gelişi güzel projelendirilmiş ve kötü yapılmış bacalardan kaynaklanmaktadır. Doğalgazda baca gazında bulunan yüksek su buharı oranı nedeni ile bacada yoğuşma ol-

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=