�__...;-............�.....,,_..,-sektöreı fa Fı:ı m-......,,.,,,.,,.._.....,,"""""""'-,ı....., •.., _L E :i: w 15 _ 2:, ;i.= 10 ------ n,::'-'-' '-'-' E 5 -� o cwVAV cwAC R. Top Opl. C:W 4.4 3. Sonuç 2.9 o Grafik 2. Farklı sistemleri için hesaplanan EER değerleri. Sonuçlar göstermektedir ki; en verim li ve optimize edilmiş çiller kullanılsa bile (ki kullanılması tavsiye edilir), yar dımcı ekipmanların yüksek enerji gereksinimlerinin yarattığı negatif etki kaçınılmaz olmaktadır. Özetle, merkezi sistemlerde cihaz verimleri yük sek olsa bile sistem bir bütün olarak ele alındığında toplam verim çok dü şük olmaktadır. Bireysel sistemler de ise, taşıma kayıpları olmadığınklima sistemi, GSHP = toprak kay naklı ısı pompası, Opt. VAV = optimize edilmiş VAV sistemidir.). Birinci sistem için kW/ton = 1 ,61, EER = 7,44ve COP = 2,18 çıkmıştır. Bu sistem optimum bir sistem olma makla birlikte pratikte kullanılmaktadır. İkinci sistemde pistonlu kompre sörlü hava soğutmalı çiller kullanılmaktadır. Bu çillerin güç gereksini mi, santrifüj kompresörünkinin 2 katından fazla olsa da, çıkan sonuç değerleri ilk sistemden pek farklı de ğildir: kW/ton =1,56; EER = 7,7; COP = 2,3. Burada klima santralleri nin güç ihtiyacı daha düşük olmak tadır. Üçüncü sistem hava soğutmalı, direk genleşmeli, sabit hava Soğuk Enerji Taşıma Kayıpları a. Borulardan ısı kazancı b. Hava kanallarından ısı kazancı c. Minimum hava kaçakları debili çatı tipi paket klima ünitesi dan sistem verimi, cihaz verimiyle veya hava kanallı split tip kiimadır. aynı olmaktadır. Burada önemli huİkinci sistemde olduğu gibi kompre- sus, sistem seçerken "Life Cycle Cost sörün kW/ton değeri yüksek olma- Analysis" (yaşam boyu maliyet ana- sına rağmen, yardımcı ekipmanların lizi) yapılması, işletme ve bakım maihtiyacı daha da düşüktür. liyetleri hesaba katılmasıdır. Bu sistemde kW/ton = 1,37; EER = 8,8; COP = 2,6 çıkmakta- Hem merkezi hem de bireysel sisdır. temlerin kullanımına her zaman ih tiyaç olacaktır. Binanın konumu ve Dördüncü sistem optimize edilmiş bir VAV sistemidir. Fanlı VAV ter minalleri yerine normal VAV terminalleri kullanılmı ş, fan basınçları ve pompa basınçları düşecek şekilde tasarım yapılmı ştır. Bu haliyle sonuçlarda önemli oranda iyileşme olmuştur: kW/ton = 1,04; EER = 11,4; COP = 3,4 değerlerine yükselmiştir. - ( .... ) kW - ( .... ) kW - ( .... ) kW kullanım şekli, mimarın ve mal sa hibin tercihi, vb. bir çok etken bireysel veya merkezi sistem tercihini et kileyecektir. Her iki sistemin de diğerine göre daha avantajlı veya deza vantajlı olacağı durumlar olabilir. d. Hava ve su dağıtımındaki balans ve performans kayıpları Bu değerler de dikkate alındığmda - ( .... ) kW Tesisat mühendislerinin bu seçimde bütün bu kriterleri göz önünde tutması gerekecektir. Fakat günümüz de sistemlerin toplam işletme mali yeti çok daha önemli bir kriter haline gelmiştir. Artan enerji maliyetleriyle daha da dikkat çekici olan işletme gideri sistem seçiminde oldukça önemli bir kriter olmuştur. Her za man en düşük işletme maliyetine sahip olacak, en uzun ömürlü ve ge rekli konforu sağlayacak sistemler tercih edilmeye çalışılmalıdır. * Merkezi sistemlerde COP,isı,m < 1 * Bireysel sistemlere örnek olarak: COPoıcı Od,,, Kıim,,, "' 3,2 Sonuç: Merkezi sistemlerin eneıji tüketiminin, otel odası kliması gibi bir bireysel sisteminkinden yaklaşık 3 katından daha fazla olduğu (genelde) görülmektedir. Merkezi Sistemlerde Performansı Etkileyen Ana Faktörler Proje Uygulama İşletme Bakım Merkezi sistemlerde yüksek performanssın sürekliliğini sağlamak çok zordur. Ancak sürekli performans mutlaka sağlanmalıdır. Ancak olabildiğince yapılmaya çalışılmalıdır. -----------------------------' 42 Kaynaklar: 1. ASHRAE Haııdbook 2. ASHRAE Journal 3. D.R. Wulfinglıojf, Energy Efficiency, 1999. ı:tı
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=