Tesisat Dergisi 130. Sayı (Ekim 2006)

ı ı " <O o o N E :ii: w "iii ·c, "iii 1 ma için harcanan elektrik enerjisi değerleri artacaktır. Tablo 4'de çe şitli tip yüksek verimli çillerler için üretici kataloglarından al ınan tipik kW/ton oranı değerleri karşılaştır mak için standartlarda verilen mini mum değerlerle birlikte verilmiştir. 2. Sistem Elemanları ve Dağıtım Sistemlerinin Performansı Yaz mevsiminde soğutma yapan bir klima sistemi ısıl performansı değer lendirilirken; sadece kompresörün veya su soğutma grubunun elektrik enerjisi tüketimi değil, sistemde tü ketilen elektrik enerjisinin tamamı ele alınmalıdır. Ayrıca üretilen soğuk enerjinin bir kısmı hacimleri soğut mada kullanılamadan, HVAC siste minin kendi elemanlarında tüketil mektedir. Eğer soğutma sisteminin kendi elemanları kaynaklı ısı ka zançları, üretilen soğuk enerjisinden çıkarılırsa, geriye "net soğuk enerji" kalır. Hacimlerin soğutulmasında yararlanı labilecek net değer budur. örneğin tam havalı bir VAV siste minde, elektrik enerjisi beslenen yardımcı ekipman, klima santrali besleme ve dönüş fanları, soğutul muş su sirkülasyon pompaları, kon denser pompaları, soğutma kulesi (veya kondenser fanı), zon fanları veya tanlı VAV kutularındaki tanlar olarak sayılabilir. Bu elemanlardan soğutma kulesi fanı veya kondenser fanı ve kondenser pompası dışındaki soğutma devresi elemanlarına beslenen elektrik enerjisi, sonuçta ısı l yüke dönüşür. Soğutma devre sindeki fanlara ve pompalara besle nen elektrik enerjisinden verimsizlik olarak tanımlanan kısımlar, bu ele manlarda ısıya dönüşür. Akışkana aktarılabilen statik ve dinamik enerji ise, kanal ve borularda sürtünmeyle ısı enerjisine dönüşür. Sonuçta so36 Tablo 5. Su Soğutmalı Çiller Kullanan Örnek Bir HVAC Sistemi (Fan-Powered VAY sistemi) Tipik Performans Değerleriyle 1 Ton Soğutma Enerjisi Üretmek İçin Sistemde Tüketilen Elektrik Enerjisi ve Cihaz Kaynaklı Isı Yükleri Düşüldükten Sonra Elde Kalan Net Soğuk Enerji Hesap Çizelgesi Elektrik Soğutma Enerjisi Cihaz: Su Soğutmalı Santrifüj Çiller Gücü - ---- - ' - (kW) ton500uıma kWs.oı)utma 1,000 1. Kompresör�(O_,S_kW _lt_on�) --ı--------------+-□'-, 5_00 _+---'--- 3,560 2. Soğutma Kulesi veya Eksenel fan için 0,065 kW/Ton 0_065 f-: K --, o ,, n .. de_n_s_er F_a_n_ı -= - ,..,.,..._,..,LR ...:.a...:.dyc...a,..., ı f,.:,a.,,. n_,iç...., in..., o...:.,1...:. 3..:. 5_k...:. W..:. /T:.._ o:..:_ n:.._______J__ _ - COPsoouım�Grnbu = 3,56 / (0,5000 + 0,0065__:'.: 0 .'..0670) = 5,63 3. Kondenser Pompası 4. Klima Santrali Besleme Fanı 5. Klima Santrali Dönüş Fanı 6. Soğutulmuş Su Pompası 7. Zon veya VAV Terminal Fanlarıl41 - Toplam kWsıstemltonso(ıutma Pompa debisi= 0,153 I/s.ton ,oj)utma Toplam pompa basıncı = 22,5 mSS Motor verim;l2>: %90; Pompa verimi131: % 70 Fan debisi= 192 l/s.ton,o0uıma ııı Toplam fan basıncı = 100 mmSS Motor verim;l2>: %90· Fan verimi131: %70 Fan debisi = 192 I/s.ton,oouıma Toplam fan basıncı = 50 mmSS !'lotor verim;l2 1 : %90; Fan verimi(3): % 70 IPompa debisi = O, 153 I/s.ton,oouıma Toplam pompa basıncı = 22,5 mSS Motor verim;l2>: %90; Pompa verim;l3 1 : %70 AC Motorlar için 0.18 kW/ton ECM ��rlar için 0,13 kW/ton -- EE-R,ı,ıem (Energy Efficency Ratio)- -- COP,ıııom (Coefficient Of Performance) � - 0,067 - - 0,300 -0,085 -0,300 o, 150 -0,340 -0, 121 0,054 -0,015 -0,054 0,180 -0,820 2,910 1,310 0,820 2,910 1 ,610 7,440 -- 2,180 Havalandırma kanalları ve soğutulmuş su borularındaki ısı 1--------------------- ----'----ka _z _ançları h _a_riç____, Tablo 6. Hava Soğutmalı Pistonlu Çiller Kullanan Örnek Bir HVAC Sistemi (Fan-Powered VAY sistemi) Tipik Performans Değerleriyle 1 Ton Soğutma Enerjisi Üretmek İçin Sistemde Tüketilen Elektrik Enerjisi ve Cihaz Kaynaklı Isı Yükleri Düşüldükten Sonra Elde Kalan Net Soğuk Enerji Hesap Çizelgesi Cihaz: Hava Soğutmalı Pistonlu Çiller 1. Kompresör (1,49 kW/ton) 2. Kondenser Fanı Eksenel fan için 0,065 kW/Ton Radyal fan için O,135 kW/Ton �OPSoğutma Grubu = 3,56 / (1,490 + 0,109) = 2,230 Fan debisi= 192 1/s.ton,oouıma ııı 3. Klima Santrali Besleme Fanı Toplam fan basıncı = 100 mmSS Motor verimi{2): %90; Fan verimi(3): %70 Fan debisi = 192 1/s.ton,oouım a 1Elektrik Soğutma Enerjisi Gücü (kW) 1 ,490 ton soo uıma kWso{lutma 1,000 3,560 I 0,109 0,300 -0,085 -0,300 4. Klima Santrali Dönüş Fanı Toplam fan basıncı = 50 mmSS 0,054 -0,034 -0, 121 Motor verim;l21: %�0;�n verim;l 3 l: %7_0 ___ ! - 5. Soğutulmuş Su Pompası Pompa debisi = O, 153 I/s.ton,oouıma J Toplam pompa basıncı = 22,5 mSS 0,054 -0,015 -0,054 Motor verim;l2 >: %90; Pompa verimi31: %70 6. Zan veya VAV Terminal Fanlarıl'I AC Motorlar için 0.18 kW/ton O, 180 ECM Motorlar icin O,13 kW/ton -0,820 2,910 Toplam �lstomltonsoOutma EER,ı,ıom (Energy Efficency Ratio) COP,ısıom (Coefficient Of Performance) 1 2,280 0,820 2,910 1 1 2,8104,260 1,250 Havalandırma kanalları ve soğutulmuş su borularındaki ısı kazançları hariç 11 ANS!IASHRAEIESNA Standart 90. /-2001 fan/ar için (/,/ ile 1,7) BGI 1.000 cf,11 smırım getirmektediı: '1EPACT motor verimliliği= %80 (/ lıp), %88 (10 lıp), %93 (100 lıp) '1Orıalama fan verimi= %65 (ASHRAE Handbook- Fııııdaıııe11tals, S.29./9) "'Üretici verileri 51Taıı11ıı, COP (kW/kW) ve EER btıı/W/ı ( =MbtıılkW/ı) Döııiişiim: 1 kW = 3.415 Btıı / toıısoğııtıııa = 3,56 kW EERsistem (Btıı/W/ı)= 12.000 Bıııllı I (kW/ıoıısoğııtma x /.000 W/kW) = 12 I (kWI toıı soğııtıııa) COPsisteııı = EERsisteııı(Btıı/Wlı)I 3,412 (Btıı/Wlı)= EERsisteml 3.412 6JCOP değeri verim olarak a!gılaııabilir. COP=2, 18 olması sistem veriminin % 218 olması aıılamrna ge/i,: Harcaııaıı 100 birim eneıjiyle 218 birim soğutma elde edilıııektediı:

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=