Tesisat Dergisi 130. Sayı (Ekim 2006)

co oo N : w E ii: ' o M ... -., ·.; Merkezi Soğutma Sistemlerinde Toplam Sistem Verimi (COP . 1 ) sıs em ►► Mak. Yük. Müh. Rüknettin Küçükçalı / lsıson 1. Kompresörler 1 ton soğutma =3,56kW=3.062 kcal/h değerler 29 Ocak 2001 tarihinden HVAC sistemlerinde soğuk üretmek değerindedir. itibaren geçerlik kazanmıştır. üzere kompresörler kullanılır. Soğutma yapan bir klima sisteminde en büyük enerji, bu elemanlarda kullanılır. Kompresöre verilen elektrik enerjisiyle soğutma enerjisi üretilir. Birim soğutma için kullanılan elektrik enerjisi miktarı bir kompresörün ısıl performansını (verimliliğini) ifade eden ana parametredir. "Beslenen elektrik enerjisi/elde edilen soğutma enerjisi" oranı çeşitli biçimlerde (birimlerde) ifade edilir: • kW/tonsoğutma • COP (kW/kW) • EER (Mbtu/kWh veya btu/Wh) Soğutma kapasitelerine göre tavsiye edilen kompresör Tablo 1 'de verilmiştir. Burada geçen "tonsoğutma" bir enerji birimi olup, TTaabvsloiye1 . EKdailpeansiKteoye Göre mpresör Tipleri Soğutma Kapasitesi Kompresör Tipi 25 ton soııuıma'ya kadar Pistonlu ve Serol! 25-80 ton soQutma 200-800 ton soııuıma ü8s0t0üntodnesoııuıma'nın VPiisdtaolınlu veya Vidalı -Santrifüj Santrifüj Tablo 2'de çeşitli tip kompresörler için üretici kataloglarından alınan tipik kW/ton oranı değerleri ASHRAE/ IESNA Standart 90.1-1999 birçok HVAC ekipmanının minimum verim değerlerini vermektedir. Cihazlar bu verim değerlerinin altında olamazlar. Tablo 3'te 4 tip ekipman için verilen limit değerler görülmektedir. Bu Bir su soğutma grubunda, soğutma kompresörü yanında elektrik enerjisi tüketen tanlar ve pompalar da bulunur. Dolayısıyla çillergrubu soğutma enerjisi üretme performansı değerlendirilirken kompresör dışında elektrik enerjisi tüketen diğer yardımcı ekipman tüketimleri de dikkate alınmalıdır. Bu durumda birim soğutTablo 2. Çeşitli Tip Kompresörler İçin Üretici Kataloglarından Alınan Tipik kW/ton Oranı Değerleri Kompresör TSicprioll-DX SP icsrtoolnl -lDu X- D X Pistonlu-DX Kondenser ı Kondenser Soğutma Suyu Tipi / Havası Sıcaklığı Sulu lsu Sıcaklığı = 29°c Havalı loış Hava Sıcaklığı= 35 °C Sulu Su Sıcaklığı = 29 °c Havalı IDış hava Sıcaklığı = 35 °C Not: Soğutulmuş Su Sıcaklığı 7 °C' dir Tablo 3. Bazı Ekipman İçin Verilen Limit Değerler Yüksek Orta Düşük Verimli Verimli Verimli 0,65 0,75 0,85 0,78 1 0,88 0,98 0,69 0,78 0,90 0,80 0,90 1,0 (öInPüLnVe a(lIannteingtreagterdalPvaerrtiimaldLeğoeardidVira.)lue) = kısmi yüklerdeki verim değerlerini de göz Cih R Su o o ka f a t z o y pn akkl ilmı ıas ı cpi hoamzpı , a s ı (soğutma modunda) Su soğutmalı vidalı çiller, Su soğutmalı santrifüj çiller, Minimum Verim Test Yöntemi 15 tonsoQutma EER = 9,70 ARI 340/360 EER = 12,0 4 tonsoQutma ARI/ISO-13256-1 (su giriş sıcaklığı 30°C) 125 ton50�utma 300 ton50�utma C IP O LV P = = 4 4, , 4 5 5 0 C IP O LV P = = 6 6 , , 1 1 0 0 ARI 590 ARI 550 Tablo 4. Çeşitli Tip Çillerler İçin Tipik kW/Ton Oranı Değerleri ve Standartlarda Verilen Minimum Değerler (Kapasite büyüdükçe cihaz performansı iyileşmektedir. Aynı soğutma daha küçük elektrik enerjisiyle sağlanmaktadır.) Çiller Kondenser Kondenser Soğutma Suyu Tipi Tipi / Havası Sıcaklığı Santrifüj Sulu Su Sıcaklığı = 29°c Vidalı Sulu Su Sıcaklığı = 29 °c Vidalı Havalı Hava Sıcaklığı = 35 °C Scroll Sulu Su Sıcaklığı = 29 °c Scroll Havalı Hava Sıcaklığı = 35 °C Pistonlu Sulu Su Sıcaklığı = 29 °c Pistonlu Havalı Hava Sıcaklığı = 35 °C Not: Soğutulmuş Su Sıcaklığı 7/13 °C'dir 34 Yüksek 1 Standart 90.1 2001 Standart 90.1 1999 Verimli >300 ton/300-150/ <150 ton >300 ton/300-150/ <150 ton 0,48 1 0,58/0,63/0,70 0,68/0,84/0,93 1 0,60 0,64/0,72/0,79 0,68/0,84/0,93 1, 10 1 ,26 1 ,4/1,3/1 ,3 0,78 0,64/0,72/0,79 0,68/0,84/0,93 1, 10 1 ,26 1 ,4/1,3/1 ,3 0,80 0,84 0,93 1, 10 1 ,26 1 ,4/1,3/1 ,3

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=