Tesisat Dergisi 130. Sayı (Ekim 2006)

uC, C N : wi E i: C M ... · " ;;; e> -.. ·;;; makale Cenk SEVİM Kimya Mühendisi, MBA EnerconAero Rüzgar Endüstrisi Al 2001 yılında Ege Üniv. Kimya Miih. Böl. 'den mezun oldu. 2004 yı lında İta/ya'da kompozit yapı teknoloji/eri ile ilgili eğitim aldı. Dokuz Eylül Üniv. İşletme Anabilim Dalı' nda yüksek lisans dönemindeyaıınm proje/eri,.fizibilite etüt leri, ekonomik analiz, bütçeleme teknikleri konularında çalışmalarını tamamladı. Halen Enercon Aero Rüzgar Endüstrisi A.Ş. 'de kalite güvence mühendisi olarak görev yapmakta ve Ege Üniv. Güneş Ene jisi Enstitüsü Eneı_ji Teknolojileri Böl. 'd r e rüzgar eneıjisi uygulama/an, riizga binleri için poliıııer kompozit malzem re t l ü e r rle kanat ıasanıııı yapılıııası, enerji nomisi, eneıji politika/an ve yenilenee b kil o ir enerji teknoloji/eri konulannda doktora çalışmalarına devam eımekıediı: ÖZET�--- Güneş enerjisinin, elektrik eneıjisine çevrimi işleminde en çok kullanılan sistemler fotovoltaik sistemlerdiı'. Günümüzde en yaygın olarak kullanılan fotova/tik sistemler inorganik güneş pilleridiı: ancak maliyet dezavantaj/an nedeniyle kullanımları istenilen düzeyin oldukça altında kalmıştır. İnorganik gdeüznaeşpillerinin maliyet vantaj/arının ortadan kaldırılıp güneşpiliteknolojilerinin yaygınlaşması için organik güneş pili çalışmalarına başlanmıştıı: Ülkemizde güneş eneıjisi, ağırlıklı olarak düzlemsel güneş kol/ek/ör/eri ile su ısıtılması konusunda yaygııı olarak kullanılmasına karşın, fotovoltaik s k i u s l t l e a m n lerin elektrik eldesinde ımı yaygın değildir. y F a o y t g ovoltaik sistemlerin ınlaşabilmesi için bazı yasal, kurumsal ve teknolojik şartların sağlanması gereklidir. ----� 146 Fotovoltaik Sistemler ve Türkiye1de Kullanımı yGeürneş enerjisi, güneşin çekirdeğinde alan füzyon süreci ile açığa kan ışıma enerjisidir. Güneşteki hidrç o ı ­ jen gazının hel li n d e k i füzyonysuümr ae cdiönndüeşnmkeasyi nşae k klanır. Dünya neş enerjisinaintmşidodsefetri,inyain k dlaı şş ıınk doala g ra ü k sabittir ve bu değer 1370 W/m2 ğerindedir, ancak yeryüzünde 0-11 d 0 e 0 W/m2 değerleri arasında değişim gösterir. Bu enerjinin dünyaya gelen küçük bir bölümü dahi, insanl cut enerji tüketiminden kat ı ğ k ıan tmf ae zv -­ Fotovoltaik Sistemler Güneş pili şeklinde de anılmakta olan bu sistemler, inorganik veya organik malzemelerle güneş ışığını doğrudan elektriğe çevirirler. Güneş pi l lerinin dünyada i lk kez uygulamaları 1970'Ii yıllarda, yarı i letken malzemelerin kullanımıyla yaygınlaşmıştır. İnorga nik güneş pi llerinde genell ikl yum kullanılmaktadır. Güneş e p s il ille is ri pazarının nerdeyse tamamını inorga nik güneş pilleri oluşturmaktadır ganik güneş pi l leri, geniş alan . lin ı o b r ir ladır. Güneş enerjisinden yararlan- yarı i letken pn diyotudur. Yarı iletke- ma konusundaki çal ışmalar özellikle ne giren ışığın yeterl i düzeyde enerji 1970'Ierden sonra hız kazanmış, gü- taşıyan fotonların, kristalin n ve p böl- neş enerjisi sistemleri teknolojik ola- gelerinde serbestleştirdikleri yük rak i lerleme ve maliyet bakımından taşıyıcı lar, diyodun pn ekleminde olu- düşme göstermiş, çevresel olarak te- şan elektrik alanı etkisiyle ayrı kalamiz bir enerji kaynağı olarak kendini kabul ettirmiştir. Güneş enerjisinden, elektrik ener si eldesinde, hacim ısıtmasınd jai , hacim serinletmede, kullanım suyu ısıtmasında ve bitkisel ürünl erin kurutul masında yararlanı l ır. Güneş enerjisi teknoloji leri; yöntem, mal zeme ve teknolojik düzey açısından çok çeşitlilik göstermekle birl ikte, iki ana gruba ayrı labi lir neş teknolojileri ve :foBtuonvloal temler yani güneş pilleridir. t r a ıs ik ıl s g i ü sı neş teknolojilerinde öncel ikle s g ı ü l n g e ü ş enerjisinden ısı elde edilir. Bu ısı doğrudan kullanılabileceği gibi el trik üretiminde de kullanılabil tovaltaik sistemlerde ise güneşire.nF e e o k r ­­ jisi hiç bir sızın direkıstıloilşal r eamk ee gl eekrter ki k keanl me raj i ks i elde edilir. Bu yazımızda özell ikle fotovol taik sistemleri el e alaca ğız. rak diyot uçları arasında bir geri lim ol uşturur. Diyot uçları bir il etkenle birleştirilerek yükl yottan akım çekilire. inndoirğgi nadnei k gisüendeiş pi lleri genellikl larında pazarlea n 5 m 0xa1 k 0 ta0 x o 3 l u cpm , e ti b c aat ri modüllerinin verimi % 18 ve aynı pi l lerin laboratuvar koşullarında mi ise % 23 civarlarındadır. ki veriTüm dünyadaki güneş pil i pazarının ortalama cirosu 550-600 milyon USD mertebelerinde ol up, kesin olmayan Resim 1. İnorganikfotovoltaik panel.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=