lebilirliğin sağlanması, etkin halk ka- Doğal kaynakların tükenmeye baş- E nerji tasarrufunun sağlanması ve tılımı, ekonomik sistem, sosyal dü- ladığı günümüzde, doğal ve yapay enerjinin sürdürülebilirliğini sağla- zen, ekolojik taban ve yeni teknolo- çevrenin sürdürülebilirliği için bina- mak için mimaride birtakım çözüm jilerin organizasyonu ve stratejilerin ların planlama ve tasarım kriterlerini önerileri getirilebilir. Örneğin; bitki ör- oluşturulmasıyla mümkündür (1 ]. vgöezyöennilenebilir enerji kaynaklarını tüsü, iklimsel veriler, yönlenme, mi- ünde bulundurarak irdelemek mari düzenlemeler gibi kriterler do- Sürdürülebilirlik kavramı; doğal kay- gerekmektedir. Enerjinin sürdürül- ğal ve yapay çevre verileri doğrultuensaakslaarılnırkkeonru"çnemvares"ı vdeahdaevaanmlalmılılğı bınirı mesinin önemive gerekliliğinin kav- sunda değerlendirilen fiziksel çevre- ranması açısından özellikle alter- nin enerji tasarrufuna etkisini belir- boyut kazanmaktadır. "Çevre, insan- natif enerji kaynaklarından maksi- leyicileridir. ların da yaşamlarını ve nesillerini sür- mum yararlanmak, mevcut enerjinin dürdükleri ve karşılıklı etkileşim binalarda verimli kullanılmasını sağ- Bitki örtüsü, binanın kışın hakim rüz- içinde bulundukları doğal, yapay ve lamak ve bütünü oluşturan malze- gardan etkilenmesini önlemek, kültürel ortamdır" [2]. me, yapı elemanlarının sürdürülebilir yazın güneşi kontrol etmek amacı mimari ve enerjiyi destekleyecek şe- ile kullanılan önemli bir öğedir. İklimBu şekilde, çevrenin korunması ve kilde oluşturulması gerekmektedir. sel veriler de enerji sürdürülebilir- doğal kaynakların güçlendirilmesi liğine katkıda bulunmaktadır. örne- esası sürdürülebilirlik kavramına 3. Enerji ve Bina ğin, kışı sert geçen bir bölgede bi- uyarlanmakta ve ekolojik anlamda Planlama-Tasarım nanın güneye dönükolması, binanın duyarlı bir çevre sisteminin oluştuKriterleri önünde planlanabilen caryılı kış bahtraudlmır.aKsaı hyendaekfkleurllianinoımrtaı,yeankeorjyi,miçavke- Dünya üzerindeki asıl enerji kaynak- çesi ile cephe soğuğu doğrudan al- larının hızla tüketilmesi nedeniyle, maz ve de güneş camdan içerilere dış ortam çevre kalitesi, yaşam sağ- gelişmiş ve az gelişmiş olarak tüm doğru girerek iç ortamı ısıtma özelliği lığı, geri dönüşüm başlıkları doğanın ülkeler enerji ihtiyaçlarını etkin kul- sağlar. Binanın giriş kapısının rüzgaişleyişini açıklamaya yarayan eko- lanabilme ve kontrol etme amacı ile rın hakim olduğu yönün tersine yap- loji kavramı içerisinde yer almak- pek çok yöntem geliştirmişlerdir (4]. mak, girişte rüzgarlıklar ve geçiş böl- tadır. Sürdürülebilirliğin 21 .yy'daki Ülkemizin enerji tüketimi sanayi ve geleri yaratmakda ısı kaybını önler. kavramsal olarak ilişki kurduğu an- konut sektörleri başta olmak üzere Binanın mimarisini oluştururken çok lam ve çevre boyutu ifade edilmiştir. sü karyenkalikalartrmı ilaeketandeırrj.i Üihltkiyeancinı nmı keavrcşuı-t az enerji kullanarak güneş enerjisin- den daha fazla yararlanma çareleri 21 .yy'da enerjinin tasarrufu anla- lama oranı 1990 yılında % 49, 1 995 aranmalıdır. Böylece termik santral- mında bazı gerekler doğmuştur. yılında % 43, 2000 yılında % 34 de- !erine daha azihtiyaçduyarve sınırlı Örneğin; enerjinin sürdürülebilmesi ğerinde olarak günümüze doğru olmayan devamlı yenilenebilen ener- için bina planlama ve tasarlama kri- yaklaştıkça gerilediği belirlenmiştir. ji kaynaklarından olan su, güneş ve terlerinden maksimum yararlana- Yapılan araştırmalarda 2010 yılında rüzgardan faydalanma imkanı oluş- bilmek için tespitler ve öneriler ya- üretilen enerjinin, toplam ihtiyacın turulabilir. Örneğin, güneş enerjisinin ypaılmpaışbtilımr. eMkiimçianriikdieöneenmerjlii tteaksnairkr,uöfnu sadece % 25'ini karşılayacak düzey- aktif ve pasif kullanımı da planlama de olacağı tahmin edilmektedir (5]. ve tasarım kriterlerinin enerji koru- planda tutulmuştur. Birincisi, "enernumunda önemli olduğunu gösterir. CD C, jinin korunumu" olarak da ifade edi- Bu sayede; sağlıklı yaşam koşulla- C, E lebilen binalarda ısıl yalıtımının ar- rının oluşturulması, yakıttüketiminin Güneş enerjisinin etkin kullanımı için C, tırılması ve ısıl kütlenin gereken yer- azaltılması, düşük yakıt masrafları ile şu kriterlerden bahsetmek mümkün- lerde yalıtım malzemeleri ile birlikte sistemlerin işletilmesi ve dolayısıyla dür. Bina iyi güneş almalı, güneş et- kullanılmasıdır. İkincisi, çevre ener- "' hava kirliliğinin azaltılması, binanın kisi ile oluşan ısının gece kaçmajilerinin ve özellikle güneş enerjisinin iç ve dış etkenlerden korunarak öm- ması için güneşin içeri girdiği büyük ·.; kullanıldığı "pasif güneş enerjisi"nin rünün uzatılması gibi ısı yalıtımının pencereler çift camlı veya içerden ·e, geleneksel yakıtların yerine kul- konusu olandurumlarenerjinin etkin ısı tutucu kapakla donatılmış olmalı, - lanıimasıdır [3]. kullanılması için esas olacaktır [4]. ısıyı depolamak için güneşin vurduğu ·.; 1 04 � �
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=