OD o o N a >, w ' O> N - ·;;; -~ Q) C ... 111 ·;;; ~ Tablo 1. 1990-2005 Yılları için Aylık lsıti1ıa Derece Güıı: Sayıları (Denge Sıcaklığı:18 °C) Yıl Ocak Şubat Mart Nisan 1990 1047.1 871.4 725.4 418.5 1991 863.2 846.5 613.6 333.4 1992 1084.0 959.9 849.3 431.1 1993 918.5 794.3 742.9 411.8 1994 802.1 781.8 618.8 294.4 1995 845.5 735.2 676.3 408.1 1996 795.7 787.0 584.0 427.3 1997 723.8 772.1 875.9 447.8 1998 946.9 927.8 666.1 389.8 1999 727:4 593.4 611.0 371.9 2000 858.3 851.1 793.7 317.5 2001 935.9 662.7 421.8 324.4 2002 1055.8 739.3 585.2 412.6 2003 795.3 734.2 762.7 408.4 2004 837.7 773.8 610.8 420.6 2005 979.7 821.6 653.9 349.6 Ort. 888.6 790.8 674.5 385.5 sıcakl ığına göre hesaplanır. Bununla birlikte oldukça yaygın bir şekilde değişen kişisel tercihler ve ısıl yalıtım, hava sızıntı sı ve güneş ısı kazanımı vb. farkl ı bina karakteristikleri gibi nedenlerle denge sıcaklığ ı bir binadan diğerine oldukça değişebil i r. Bunun sonucu olarak 18 °C değerinde bir denge sıcaklığına göre hesaplanan ısıtma derece-gün sayısı ihtiyatla kullanılmalıdır (Aras ve Aras, 2005). Düşük denge sıcaklığı değerleri çok iyi izolasyonlu binalar anlamına gelir. Amerika'da denge s ı caklığ ı olarak 65 °F (18.38 °C), Avrupa'da ise 18 °C alınmaktadır. İngiltere ve Yeni Zelanda'da geçmişte 60 °F (15.6 °C) kullanılmaktaydı, fakat bazı kaynaklar 16 °C olarak kullanmaya başlam ışlardır. Ürdün'de tavsiye edilen denge sıcaklığ ı 15.5 °C'dir (Badescu ve Zamfir, 1999). Bu değerler tipik binalardaki ortalama koşu lları göstermektedir. E 15 .:,: 32 10 ro u iii ro 5 E ro <ii t: o o .:,: -5 >, <ı:: -1 O -15 1 2 3 4 5 6 Mayıs Haziran Temmuz Ağustos 241.1 117.5 19.4 13.3 266.9 87.3 20.6 8.2 267.5 132.9 35.1 29.5 261.8 133.2 30.6 18.7 226.9 117.4 14.8 15.0 197.5 109.3 26.9 24.9 185.8 132.3 7.6 9.5 195.4 102.1 21.3 6.7 224.4 57.1 22.2 3.6 237.7 91.6 12.8 9.3 254.5 87.0 o.o 40.6 270.4 85.8 5.0 18.5 254.9 112.6 27.4 51.3 198.0 104.6 16.2 7.0 256.9 106.3 27.7 5.2 230.5 125.2 5.8 5.4 235.6 106.4 18.3 16.7 2.2. Soğutma Derece-Gün Bir binanın soğutulması için gerekli olan elektrik gereksinimini günlük ortalama sıcaklık ile ilişkilendirmek isteyen soğutma mühendisleri, soğutma derece-gün sayısı (SDG) kavramını gel iştirmişlerdir. SDG bir yaz sezonunda insan konforu için gerekli olan sıcaklıktan ne kadar sapma olduğunu gösteren kümülatif sıcaklık farklarının toplandığı pratik bir yöntemdir. SDG değerleri uzun yıllar ortalaması da şu anda yaşanılan yazın mevsim normallerinden daha sıcak mı yoksa serin mi olduğunun anlaşılmasına yardımcı olur. Bir hacmi soğutmak için bir bina planlarken veya bir binayı işletmeci olarak kullanırken bu binanın ne kadar bir soğutma enerjisine ihtiyacı olduğu ile ilgili bilgi için de SDG değerlerinden faydalanıl ı r (Bilal, 2006). 7 8 9 10 11 12 Aylar , Şekil 1. Erzurum için aylık ortalama dış ortam sıcaklık/arı . 88 Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık 126.0 340.6 574.9 703.8 5199.0 108.0 287.1 523.9 859.5 4818.2 187.4 330.0 575.1 846.9 5728.7 127.1 311.4 709.6 770.8 5230.7 76.5 258.7 570.0 911.2 4687.6 141.8 380.2 581.4 915.2 5042.3 170.7 362.8 554.7 621.1 4638.5 189.7 301.5 531.8 758.8 4926.9 135.2 317.4 426.2 645.1 4761.8 117.5 344.0 535.7 735.9 4388.2 108.8 341.4 504.6 740.4 4897.9 111.2 365.0 618.2 717.0 4535.7 131.0 282.3 502.0 929.0 5083.4 134.9 284.5 560.7 762.9 4769.4 126.1 313.1 571.4 996.4 5046.0 118.8 358.0 510.1 677.4 4836.1 131.9 323.6 553.1 786.9 4911.9 Soğutma derece gün sayısı da ısıtma derece-gün sayısına benzer şekilde tanımlan ı r (ASHRAE, 1993): SDG (T;ıeıı ) = (1 gün) L, (T0 - Tı1,11 )+ 5) giiııler Derece-gün cinsinden yıllık soğutma enerjisi tüketimi; Qc yr = UA SDG(r;,,ıı )~ ( kWh )(6) ' 11c 1000 bağıntısı ile hesaplan ı r. Tden soğutma için olan eşiği başka bir deyişle denge sıcaklığını gösterir. Geleneksel olarak tipik izole edilmemiş bir yapı için soğutma derece-gün sayısı 22 °c değerinde bir denge s ıcaklığına göre hesaplanır. ısıtma derece-gün kısmında belirtilen nedenlerle denge sıcaklık değeri, bir binadan diğerine oldukça değişebildiğinden 22 °C değerinde bir denge sıcaklığına göre hesaplanan soğutma derece-gün sayısı ihtiyatla kullanılmalıdır. Soğutma enerji gereksinimini derece-gün yöntemiyle belirleme, ısıtma derece-gün yöntemini kullanarak ısıtma enerji gereksinimini belirlemeden daha fazla belirsizlikler içerir. Bu belirsizlikler iç ısı kazanımlarını geciktiren bina ısıl kütlesinin etkileri, yaz mevsimi ılık dış ortam sıcaklıkları vb. nedenlerden kaynaklanır. Bunun sonucunda soğutma derece-gün sayılarını belirlemede büyük hatalar oluşur (EAU, 2000). 3. Sonuçlar ve Tartışma 3.1. ısıtma ve Soğutma Derece-Gün Sayı ları Erzurum ili ısıtma ve soğutma derecegün sayılarını elde etmek için gerekli dala Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü'nden temin edil miştir (DMGM,
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=