5. Temiz üretim yapabilme yeteneği kazanma, 6. Malzeme teknolojilerini geliştirebilme yeteneğini kazanma, 7. Sağlık ve yaşam bilimleri alanında yetkinleşme, 8. Çağdaş ve güvenli ulaştırma sistemleri geliştirme yeteneği kazanma, 9. Gıda güvenliği ve güvenilirliğini sağlama, 1 O. Sağlıklı ve çağdaş kentleşme ve altyapısını kurabilme yeteneği kazanma, 11. Enerji teknolojilerinde yetkinlik kazanma, 12. Doğal kaynaklarımızı değerlendirebilecek yetkinliğe erişme, 13. Çevre teknolojilerinde yetkinlik kazanma, 14. Bilgi toplumuna geçiş için teknolojik altyapının güçlendirilmesi. TÜBİTAK Yetenek (insan gücü ve altyapı) Geliştirme Öncelikli Alanları'na göz atıldığında, yine STÜ kavramı ile doğrudan ilgili konular görmekteyiz: 1. Bilgi ve İletişim Teknolojileri, 2. Biyoteknoloji ve Gen Teknolojileri, 3. Malzeme Teknolojileri, 4. Nanoteknoloji, 5. Tasarım Teknolojileri, 6. Mekatronik, 7. Üretim Süreç ve Teknolojileri (6), 8. Enerji ve Çevre Teknolojileri. Ayrıca TÜBITAK'ın "Vizyon 2023" projesi kapsamında hazırlanan Enerji ve Çevre Teknolojileri Stratejisi Raporu'nda: t Temiz üretim teknolojileri, t Atık miktarının azaltılması, t Atıkların mümkün olduğunca geri kazanım ı , t Atıkların en uygun ve ekonomik yollarla çevreye zarar vermeyecek şekilde bertaraf edilmesi, konularına vurgu yapılmaktadır. TTGV 2006 Ağustos ayından itibaren çevre ile ilgili konularda aşağıdaki destekleri sağlamaya başlayacaktır: Yenilenebilir Enerji Desteği AB uyum sürecinde önem kazanan yenilenebilir enerji kaynaklarından enerji üretilmesi hedefleri çerçevesinde; sanayide yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını sağlamak, ilgili tek38 7Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu 5. Toplantısı 20 Aralık 1999 Cl■dtaı Sorumlu ve lıglli Kuruhışlır Ctllşmeltr/Sorunlar n Ek Kanır Ctrekçcsl 97121 Tmıl7. Or<ınTnni1. Orcfim. Çevrı: Ooıcu Teknolojiler Alanın.m TÜUITAK-TTGV (Oilim -TcknolojiSanayi '"Temiz Orcıim-Temiz ÜrOn; Çevre l)osıu Teknolojiler·· konwunun S:ın:ıyi. Enerji, Ul:ışıınn:ı, Tarım ve Turizm Sektörlerinde incelenmesi için BTSTP çatısı :ılıınd:ı beş Alı Onıp oluşturulmuştur. Alı Gruplar çulışm:ılarını sDrdOrmektcdir. Yönelik Politika Ara,ıınmıları ,·c Ulusal Poliıikanın Belirlenmesi lklirlcncn Poliıikıılıınn Hayata Geçirilmesi Tanışmaları Pl:ıtfonnu; BTSTP) Çevre 0:ık:ınlıgı (Koor.) Çalışmalarını ıarnı:ımlayan S:ıMyi Alt Gnıbu'ne:ı hazırlı:ınan R:ıpor·un yönetici özeti ekte sunulımıktadır. Rupor'd:ı ıemiz Oreıimin Olkc çapında y:ıygınlaşın:ısını s:ı:ı.amak Ozcrc bir yapılanma modeli öncrilıncktcdir. Konunun jerektirdiQ,i kurumsal alıyııpı. finans sısıcmı \O: hukuki altyapının oluştunılrn;ısnıı ıçcrcn bu yapıhmma nıodclının kilıt ıaşı "Temiz Üretim Mcrkezi. . Jır. Bu Mcrkez'in, temiz Ureıim alanında, Sıı~lık BnkıınlıA;ı Tarım ve Köyişltti Dakıınlıiı C izlenecek politik.ı ve stratejileri belirlemesi. J test, ölçOm ve belgelendirme hi1.mctlcri vcrmcsi, teknik ve yönetimsel d:mışmanlık yapması, Sanıı.yi ,•e Ticarcı Bakanlıgı l:l enformasyon hizmetleri vem1csi, cğiıim ve tanıtım çalışm:ılan yapması, DPT Hazine MOsıcprlıS,ı DTM '1 teknoloji gclişıirmcs:i ve teknoloji transferinde yol gösterici çalışmalar yapması OngOrOlmDştOr. TAEK TÜBITAK DIE • TSU Önerilen yapının bir an önce kurulması, çevre duyarlılığının giderek 3rttığı ve bu duyarlılıgın uluslararası anlaşmalara yansıdığı birdOnyada, TOrkiye"nin Urctim ve ihracatın değişen .şartlarına uyumunu sağlayacaktır. Bu açıdan. söz konusu yapının ve bu ç,erçevedc Temiz Üretim Mcd:ai'nin bir an 6ı>OC oluşturulmısında yaıv vardır Bu oluşumun sağlanmasında Çcvr< llıı~.ınl ı~ı başın olınnk Ozett pek çok kuruluşa görev dUşmcktcdir. Bu yapı içinde yer alacak Temiz Orctim Meıtczi"nin bıruluş çalışmalanna hemen başlanabilir ve bu g&,:vl TTOV'nin de bıkıbınyla TOııtr AK yerine getirebilir. nolojilerin geliştirilmesini desteklemek, farkındalığı artırmak ve kullanımı yaygınlaştırmak. Ener"i Verimlili" i Destekleri t Enerji verimliliği yatırımları önündeki finansal engellerin aşılması, enerji verimliliği yatırımlarının teşvik edilmesi; t Sanayide oldukça yüksek olan enerji yoğunluğunun düşürülerek, enerji maliyetlerinin toplam üretim üzerindeki payının azaltılması ve rekabet gücünün korunması, t Çevre üzerindeki olumsuz etkinin azaltılması , t Sanayi kuruluşlarının enerji etütlerinin gerçekleştirilmesinin sağlanması. evre Teknolo"ileri Destekleri Gelişmiş ülkelerdekine benzer şeki lde üretim süreçlerinde asgari enerji, su, hammadde tüketimi ve atık üretimi prensibi ile tüm üretim süreçlerinin gözden geçirilerek, firmanın rekabet gücünün art ırı lması ve çevreye etkinin en aza indirilmesi (7). TÜBiTAK'ın 2007 yılından itibaren Temiz Üretim Projelerini destekleyeceği duyumu da alınmıştır. ODTÜ-ÇMÜ ve TMMOB-ÇMO Çatısı Altındaki Çalışmalar t İ sveç'teki Lund Üniversitesi, Uluslararası Endüstri Çevre ve Ekonomi Enstitüsü'nün UNEP desteği ile TÜ ve önleyici çevre yönetimi konusunda düzenlediği "Eğitmenlerin Eğitimi" programının katılımcısı olan Prof. Dr. Göksel N. Demirer, bu programın bir parçası olarak, ODTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü'nde 2000 yılından bu yana Temiz Üretim/Kirlilik Önleme başlığı altında bir ders vermektedir. Temiz Üretimin kavramını, araçlarını, çeşitl i örnek çalışmaları, uygulamaları, vd.yi kapsayan bu dersi bu güne kadar 200den fazla öğrenci almıştır. t İsviçre İşbirliği ve Kalkınma Ajansı'nın desteği ile TMMOB Çevre Mühendisleri Odası tarafından 19992004 yılları arasında "Yerel Yönetimler için Bütünsel Önleyici Çevre Yönetimi" başlıklı bir proje yürütülmüştür. Bu proje kapsamında Yerel Yönetim Hizmetleri İle İlgili Kirlilik Önleme Olanakları özellikle vurgulanmıştır. Altı ilde (İçel , Denizli, Van, Eskişehir, Diyarbakır ve Samsun) 1171 katılımcının TÜ kavramının yerel düzeyde uygulanmasına yönelik eğitildiği bu proje katılım ve içerik bazında ülkemizde bir ilki oluşturmuştur (8). t İsviçre İşbirliği ve Kalkınma Ajansı ile TTGV'nin desteği ile Sürdürülebilir İş Örgütü (Sustainable Business Associates-SBA, İsviçre) ve TMMOB Çevre Mühendisleri Odası tarafından DELTA (Developing Environmental Leadership Toward Action-Eyleme Yönelik Çevresel Liderlik Geliştirme) Programı kapsamında temiz üretim/kirlilik önleme yaklaşımının KOBİ'ler düzeyinde uygulanmasına yönelik 2000-2004 yılları
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=