<D o o N :5 ~ ·.; '§ ., C --------Sektör-el fOFtiFR--------- "4L İşveren yüklenicisini seçtikten sonra ise yükleniciden en azından aşağıdaki bilgileri istemeli ve onaylamalıdır. t Yapım sırasında hangi ekipmanları bulun d uracağı, t Teknik personel sayısı ve bunların yeterliliklerini, t İş programı, t Tesisin ve tesis bölümlerindeki işlerin nasıl yapılacağını, işin yapımındaki iş sıralamasını ve söz konusu işin kaç personelle yapı lacağın ı , hangi aletleri kullanacağını açıklayan tesis yapım metodunu açıklayan detayl ı dokümanlar. İşveren mekanik, elektrik tesisat ile ilgili satın almalarında veya yüklenicilerin tekliflerinin değerlendirilmesi sırasında; en azından tasarımcı tarafından verilmiş olan teknik şartnamelerin gereklerine göre davranmalıd ır. İ şveren; yüklenicilerden güncel CEN, CENELEC standartlarına göre uygulama yap ılmasını ve ilgili standartlara sahip ürünler kullanılmasını istemelidir. işverenin gerek tasarım ve gerekse uygulama aşamasında projeyi kontrol edecek proje disiplinleri arasında koordinasyonu sağ layacak, kaliteyi denetleyecek uzman kişilerden oluşan, yeterli proje yönetim/kontrollük teşkilatını kurması, tasarımcılardan uygulama aşamasında gerekli danı şmanlık, kontrollük hizmetlerini alması gerekir. işverenin tasarım ve uygulama aşamalarında konu ile ilgili uzman gerekli ve yeterli teknik eleman, danışman, proje yöneticisi bulundurmadığında, tasarımcılardan danışmanlık ve kontrollük hizmeti almadığında iş gücü kayıpları oluşabilmekte, kendisine ve ülke ekonomisine zarar verebilmektedir. Genellikle tasarım, uygulama ve de özellikle tesisin devreye alınması sırasında önemli planlama hataları yapılabilmektedir. İşlerin gerçekçi yapım süreleri dışında planlanması, karar vericilerin uzun zamanlar kullanıp tasarımcılara ve yüklenicilere düşen zamanın kısıtlanması ve bu baskıya tasarımcılar ve yükleniciler kaliteyi düşürmek pahasına boyun eğebilmektedirler. İşveren genellikle güncel "Proje Yönetim Teknikleri"ni kullanmamakta ve bunun sonucunda iş gücü ve ekonomik kayıplar oluşabilmektedir. Tasarım, uygulama ve devreye alma için verilen süreler doğru planlamalı, tasarım ve uygulama, satın alma sırasındaki değişikliklerin yol açacağı ek süreler tasarımcılara ve yüklenicilere verilmelidir. Bazı durumlarda (küçük ve orta ölçekli bazı projelerde) işverenler projeyi anahtar teslimi mimari gruplara teslim etmektedirler. Bu projelerin çoğunda uygulama projeleri yapılmamaktad ır. Bunun sonucunda yükleniciye ciddi iş gücü ve maddi kayıp verilebilmektedir. Doğru ve gereği gibi yapılmış tasarımlar işveren tarafından yaptırılarak, uzman yüklenici firmalara teslim edilmelidir. Uygulama süreçleri adım adım belirlenmeli, uygulama aşamaları doğru bir şekilde gerçekleştirilmelidir. Tasarım ve uygulama da standartlara ve yönetmeliklere uyulmas ı , uygulama kontrolleri zamanında yapılarak hatalı uygulamaların hemen düzeltilmesi sağlanmalıdır. Tüm bunlar için işverenin bu tür uygulamalarda danışmanlık/kontrollük hizmeti alması gerekir. İşveren yüklenicilerden iş bitiminde "Son Durum Projesi/As-built (Yapı ldı Projesi)"ni istemediğ i ve almadığı zaman; yapının işletilmesi sırasında, doğru ve sağlıklı işletilmesi mümkün olmamaktadır. işveren tüm yüklenicilerden iş bitiminde "Son Durum Projeleri /Asbuilt (Yapıldı Projeleri )"ni muhakkak istemeli, gerekli uygunluk kontrollerini yapılarak onaylanmasından sonra ve yapının işletme kadrosuna bu projeler verilmelidir. i şveren in projeyi sadece ilk yatırım maliyetleri ve mevcut bütçesi açısından değerlendirerek tesis konforunu ve özelliğini düşürecek isteklerde bulunması , otomasyon sistemlerini, enerji tasarrufunu hiç göz önüne almaması, bu nedenlerle tasarımlarda değişikliğe gidilmesi işverenin kendisine ve ülke ekonomisine zarar vermektedir. İşveren sadece bütçe açı sından değerlendirme yapmamalı doğru tasarlanmış otomasyon sistemleri, enerji tasarrufu göz önüne alınarak yapılmış projeleri düşünmeksizin uygulamalıdır. ısıtma Sistemlerinde Yakıt Cinslerine ve Kullanılan Eneriinin Ölçülebilirliğine Göre Enerii Tüketiminin Karşılaştırılması ►► Mak. Yük. Müh. Rüknettin Küçükçalı / lsısan AŞ. Merkezi soğutma sistemlerinin yıllık enerji tüketimleri, genellikle bireysel sistemlere göre çok daha yüksektir. Merkezi sistemlerin: 1. Dağıtım sistemlerindeki ilave pompalama kayıp l ar ı (borulardaki basınç kayıpları), t Pompaların kullanıldığı elektrik enerjisi (Bu elektrik enerjisinin çok büyük bir kısmı pompada ve borulardaki sürtünmelerle suya geçtiği için su da ı sın maktad ı r), 2. Hava dağıtım sistemlerindeki kayıplar, t Fanların çalıştığı elektrik enerjisi, t Klima santralindeki motorla rından havaya geçerek soğutma havasını ısıtan enerji kaybı, 30 t Hava kanallarındaki sürtünmeden havaya geçen ısı, 3. Balanslama kayı pları, 4. Dağıtım boruları ve hava kanallarından olan ısı kazançları, 5. Farklı saatlerdeki kullanılan veya kullanı lmayan hacimlerin soğutulmasından oluşan kayıplar, merkezi sistemlerin enerji tüketimlerinin fazla olmasının temel nedenleridir. Bireysel sistemlerdeki kişisel dikkat de ayrıca bireysel sistemler için avantaj (hatta kişisel konfor) sağlayabilir. Ancak bireysel sistemlerin çok sayıda cihaz bakımları iç ve dış ünite sayılarının fazlalığı ve mimari koşullarda mutlak dikkate al ınarak sistem seçilmelidir. "Mal sahibi ne istiyor? Beklentileri nelerdir?" her zaman en önemli kriterlerden biridir. Merkezi Sistemler Klima sistemlerinde (konfor yapı larında) enerji tüketimini azaltmak ve konforu artırmak için önemli bir kural da ısıtmanın aşağıdan (cam önünden statik ısıtma gibi), soğutmanı n ve hava dağ ıtımının da yukarıdan yapılmasıdır (Konser salonları, tiyatrolar, bilgisayar odalarında hava dağıtımı aşağıdan dağıtım da olabilir). Yani havayı tavandan ve oda sıcaklığının altındaki sıcaklıkta üflemek (dört mevsimde de) enerji tüketimini azaltan önemli bir avantajdır.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=