Tesisat Dergisi 129. Sayı (Eylül 2006)

a, N .,.. ;;:, "' (/) "iii ·e, cıı Q .; "' 'iii ~ • Prof. Dr. Nilüfer Eğrican PERS~EKTIE Avrupa Teknoloii Platformları Bilindiği gibi, Avrupa Birliği, Lizbon Zirvesi'nde "2010 yılında dünyanın bilgiye dayalı en dinamik ve rekabet gücü en yüksek ekonomisi haline gelmek" hedefini ortaya koymuştur. Bu doğrultuda, 2002 yılında Barselona Zirvesi ile Avrupa'n ı n araştırma geliştirme (AR-GE) performansının geliştirilmesi gereği vurgulanarak GSYİH'den araştırmaya ayrılan miktarın% 3'e çıkarılması ve bu oranın 2/3' ünün özel sektör tarafından sağlanması hedeflenmiş ve "Avrupa Teknoloji Platformları" girişimi başlatılmıştı r. Ülkemiz kuruluşlarının Avrupa Teknoloji Platformları'na katılımını teşvik etmek amacıyla, Avrupa Komisyonu'nun Bilim ve Araştı rmadan Sorumlu Komiseri Sayın Janez Potocnik'in Türkiye ziyareti kapsamında, 7 Eylül 2006 tarihinde, Ankara TÜBİTAK ve TOBB ev sahipliğinde düzenlenen toplantıya katılma fırsatı buldum. Burada kısaca Avrupa Teknoloji Platformlarını tanıtmak ve önemi üzerinde durmak istiyorum. 2007-2013 döneminde yürürlükte olacak 7. Çerçeve Programı (7.ÇP), GSYİH'den araştırmaya ayrılan miktarın 2/3'ünün sanayiden karşılanması hedefine ulaşılması için şeki llendi rilmiştir. Bu noktadan hareketle 7.ÇP' nin en önemli yeniliklerinden biri, sanayinin Çerçeve Programlar'a katılımını artırmak için oluşturulan "Avrupa Teknoloji Platformları (ATP)" dir. ATP sanayi liderliğinde paydaşları (araştırma kuruluşları, sanayi, fi. nans kuruluşları , idari bilimler ve kullanıcı gruplar) bir araya getirecek ve her alanda Stratejik Araştırma Planlarını (SAP) tanımlayıp, uygulanmasını sağlayacaktır. 7.ÇP'nin dört özel programı içerisinde yer alan İşbirliği Özel Programı 'nda ortak araştı rmaların sanayi ayağının daha sağlam olması sağlanacak ve SAP'ların hayata geçirilmesi için Ortak Teknoloji Girişimleri (Joint Technology lnitiatives-JTI) uygulama aracı olarak devreye girecektir. ATP'nin amacı, Avrupa'nın araştırma ve teknoloji kapasitesinin hızla gelişmesine yardımcı olmaktır. Yeni kurulacakATP'nin var olan ulusal veya bölgesel platformları bir araya getirmesi ve bu oluşumların geçmiş tec24 rübelerinden yararlanarak sektör bazında Avrupa Araştırma Alanı'na şekil vermeye yardımcı olması hedeflenmektedir. Bu amaçla Teknoloji Platformları ; • Paydaşlarını , ilgili teknoloji alanına yönelik ortak bir vizyon etrafında toplamayı, • Bu şekilde, araştırma ve inovasyona yönelik kritik kütleyi harekete geçirmeyi, • Bir Stratejik Araştırma Planı (SAP) ortayı koymayı , hedeflemelidir. ATP'nin sanayi temsilcileri, ulusal ve Avrupa kamu yetkilileri, finans dünyası temsilcileri , sivil toplum kuruluşları, tüketici grupları ve diğer tüm paydaşlardan oluşması, başarısı açısından önem teşkil etmektedir. Ayrıca, Platform içinde alt grupların varolması (Çalışma Grupları , Ayna Grupları vs.), ilgili paydaşların uyumlu bir şekilde faaliyet göstermesini (yasalar, standartlar, endüstriyel stratejiler, hükümetlerin politikaları) sağlar. Halen 30 adet Avrupa Teknoloji Platformu vardır. Bunlar sırasıyla;The Europeon Hydrogen ond Fuel Celi Technology Platform (H FP), ENIACEuropeon Nonoelec-tronics lnitiotive AdvisoryCouncil, NanoMedicine-Nanotechnologies for Medical Applications, Plontsforthe Future, Woter Supply ond Sonitotion Technology Plotform (WSSTP), The Europeon Technology Plotform on Photovoltoies, Technology Plotform on Sustoinoble Chemistry, Forest Bosed Sector Technology Plotform, Europeon Technology, Platform for Globol Animal Health (GAH), ERTRAC European Rood Transport Research Advisory Council, ERRAC European Roil Research Advisory Council, WATERBORNE Technology Platform (Supported by ACMARE Advisory Council), The Mobile ond Wireless Communications Technology Platform (eMobility), lnnovotive-Medicinesfor Europe, Embedded Systems (ARTEMIS), ACARE - Advisory Council for Aeronouties Reseorch in Europe, The European Space Technology Platform (ESTP), ESTEP - The European Steel Technology Platform,The Europeon Technology Plot-form forthe Future ofTextilesond Clothing (ETP-FTC), MANUFUTURE - Platform ori Future Manufacturing Technologies, The Europeon Construction Technology Platform (ECTP), EuMo T - European Technology Plotform forAdvonced Engineering Moteriols ond Technologies, The Europeon Technology Platform on lndustrial Safety, The NEM lnitiativeEuropean lnitiative on NETWORKED and ELEGRONICMEDIA, Food European Technology Platform "Food for Life", Networked European Software ond Services lnitiative (NESSI), EUROP, the European Robotics Platform, Photonies21 -The Photonies Technology Platform, The lntegrol Satcom lnitiotive (iSi), Zero Emission Fossil Fuel Power Plants Technology Platform (ZEP). Örnek vermek gerekirse; "The European Hydrogen and Fuel Celi Technology Platform (HFP)", Avrupa hidrojen ve yakıt pili temelli ene~i sistemlerinin geliştirilmesi ve ulaşımda, durağan ve taşınabilir güçlerde uygulanması ve yaygınlaştırılmasının hızlandırılması amacıyla 2003 yılında kurulmuştur. Platformda, araştırmalara yatırım yapmayı teşvik edecek gerçekçi araştırma programları için, stratejik araştırma planı (orta ve uzun vadeli 2030-2050) oluşturulması için çalışmalar yapılır. Ar-Ge ile uygulama arasındaki boşluğu kapatma ve uygıın fonlama mekanizmaları yaratma faaliyetlerinde bulunulur. Yapılan çalışmalara göre, orta vadede (2030), hidrojenin önemli bir kısmının fosil yakıtlardan üretilmesi beklenmektedir. Boru hattı taşımacılığı pazara girene kadar, yerinde (On-site) hidrojen üretimi büyük role sahip ol acaktı r. Yakıt pili sistemleri, enerji pazarındaki farklı yakıtlardan yararlanmak için araç olacaktır. Bu sayede, yüksek verimlilik sağlanacak ve karbondioksit salımı önemli oranda azalacaktır. Avrupa Teknoloji Platformları türü oluşumlar, kuşkusuz teknik bilgilerin direkt ve sağlıklı kazanılmasını sağlar. Daha da önemlisi, diğer ülkelerden aynı konuda çalışan kişilerle bir arada olma, onları tanıma, ileriye dönük ortaklıklar kazanma olasılığın ı ortaya koyar. Sanayicilerimizin Avrupa Teknoloji Platformlarında daha fazla yer alması ümidiyle .. . o . 'Y\.. ~e:Q..,__ egrican@yeditepe.edu.tr ifiJ

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=