teknik bilgi r L__J "' o o N a >, w Proses Suyu: Uzun Vadeli Çalışan Saf Su Üretim Süre~lerinde Toplam Maliyet Analizi Saf su üretimi, su arıtma süreçlerine ait uygulamaları içerir. Farklı sertlik derecelerinde saf su üretmek için kullaııılan su arıtma teknolojilerinin, uzun süreli uygulamalar için gerçek maliyetlerini inceleyen Anthony Bennett, bu inceleme ile bir şirketin su arıtım projeleri için finansman planlamasıııı nasıl yapabileceği konusunda düşünceler oluşturmaktadır. 1. Saf Su Nasıl Üretilebilir? Uluslararası sözleşmelerle belirlenmiş standartlara göre, beş farklı sertlik derecesinde saf su bulunmaktadır (Tablo 1 ). Saf su türlerinin kullanıldığı çeşitli uygulamalar şöyle sıralanabilir: t Deiyonize su; ortalama basınç kazanları , böbrek diyalizleri, akü doldurma, t Saf su; ilaç, kozmetik, kimyasal üretimi, t Apirojenik su; ampül yıkama, doku kültürü, enjeksiyonlarda kullanılan su, t Yüksek saflık derecesinde su; yüksek basınç kazanları, laboratuvarlar, t Ultra-saf su; mikro-elektronik, aşırı tehlikeli kazanlar. 1.1. Deiyonize Su için Ters Osmoz (RO) Membranları RO membranları; besleme suyundaki toplam çözünmüş maddelerin (TOS) % 95 - % 98'ini tutarak gözeneklerden geçirmez ve birikim konsantre su olarak dışarı atılır. Deiyonize su tek geçişli RO kullanılarak üretilebilir. Su saflığının özelliğini belirlemede kul lanı lan parametrelerden biri de iletkenlik değeridir. Deiyonize su için bu değer; 20 µS/cm ya da 1/iletkenlik = direnç dönüşümü ile 0.05 Megaohm.cm'dir. Saflaştırılacak suyun nitel iği ve çeşitliliğine bağlı olarak RO düzeneğinden önce ultrafiltrasyon (UF) yada mikrofiltrasyon (MF) teknolojisi, ön-arıtım olarak kullanılabilir. 192 Yazan : Anthony Benneft, Clarity Kaynak: Filtration + Seperalion, 3/2006 Çeviri : Elifince Resim J. ABD'deki yan ileıken UV kıırıılııınu (Fotoğraf Hanovia). Ön-arıtım amaçlı kullanılan UF ve MF teknolojileri aynı zamanda saf suyun son temizlenmesi işleminde de kullanılabilir. Bu son temizleme işleminde; bakteriyel endotoksinler, bakteriler, farmasötik apirojenik ve yarı iletken uygulamalardaki parçacıkların uzaklaştırılması sağlanır. Üretim sistemlerinde oluşan karbondioksitin uzaklaştırılması yeni membran uygulamalarından birisidir. 1.2. Saf, Apirojenik ve Ultra-Saf Su için UV Emisyon Saf, apirojenik ve ultra-saf su uygulamala rında toplam organik karbon (TOC) miktarının düşürülmesi, ultraviyole (UV) emisyon teknolojisi ile yapılabilir. İngiliz UV üretim şirketi Hanovia tarafından yapılan son araştırmalar, 190-195 nm arasındaki kısa dalgaboyların ı n , saf suda bulunan organik moleküllerin, özellikle de düşük moleküler ağı rlığa sahip kirleticilerin parçalanmasında son derece etkili olduğunu ortaya koymuştur. 200 nm'nin altındaki UV dalga boylarında bulunan ultra-saf halka kullanılarak yapılan deneylerde, TOC iki mekanizma ile düşürülmüştür. Bunlar, suyun fotoliziyle elde edilen OH-köklerinin oksidasyonu ve doğrudan fotoliz yöntemi ile moleküldeki kimyasal bağların kısa dalgaboyuna sahip UV ışığı ile koparı l masıdı r. (Hanovia tarafından ABD'de bulunan bir ultra-saf alanda gerçekleştiri len bir proje Resim 1 'de gösterilmiştir) . UV sistemleri, saf su üretim süreçlerinde TOC m iktarının yok edilmesinin yanısıra, dezenfeksiyon, klorsuzlaştırma ve deozonasyonda da kullan ı lı r. Örnek olarak, ilaç üretimindeki birçok süreç mikrobik kirlenmeye neden olabilir, kalite standartlarına uymayan bu süreçleri denetim altına alan etkin bir koruyucu olarak UV kullan ılabil ir. 1.3. Yüksek Saflık Derecesinde Su için İyon Değişimi Elektro deiyonizasyon (EDI) ve karma yatakl ı iyon değişimi (MBIX) yöntemleri ile yüksek saflık derecesinde su üretimi yapılabilir. Her iki teknolojide de iyon değişim reçinesi kullanılır. EDI sürecinde, elektrik kull an ılarak deiyonize sudaki karbondioksitin ayrıştırı lması sağlanır. Tuzdan arındırma sağlanırken, TDS'yi korunur ve özellikle kısa dalgaboylu UV ile birlikte TOC miktarı azaltılır. EDI yönteminin kullanımı ,
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=