- . ,..
ı~ 4 VE E ATMO: ÜRETiCi 1 TÜRKiYE Satış Böl: DIYAR!ııı SERViS: 1 Servis Bô
KALIP PLASTİK SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ. PLASTİK MODÜLER KOLLEKTÖR • Modüler bir sistem olduğundan ağız sayısında azaltma ve çoğaltma yapmak pratik ve ucuzdur. • Bakımı kolay ve maaliyetsizdir. • 95°( test sıcak lığı ile, yüksek basınca dayanıklılığı ve sızdırmazl ığı Yıldız Teknik Üniversitesi onaylıdır. • Plastik enjeksiyonla imal edildiğinden işleme hataları kesinlikle yoktur. • Kireçlenme, boruda kesit daralması ve çürüme olmaz ayrıca ses ve ısı yalıtımı kusursuzdur, esneme yapmaz. • Kilit li modüler kollektör istenilen ağız sayısında ve manuel vanalı, Thermostatik vanalı, Flowmetreli veya Rakorlu (va nasız) olarak üretilebilmektedir. " • Montaj yerinde ve montaj ın her safhasında elektiriğe ihtiyaç duymaz. • Diğer pirinç kollektör tiplerine karşı %65 daha hafif olduğundan taşı nması ve montajı kolaydır. KOMBİ SETİ 8'LI SET Küresel vana 2 Adet Hareketli Nipel/ Dirsek 4 Adet Filtre 2 Adet 10'LU SET Küresel vana 4 Adet Hareketli Nipel/ Dirsek 4 Adet Filtre 2 Adet
KALIP PLASTİK SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ. Nakliyesi Kolay... Montajı Sorunsuz... .. Uzun Omürlü... Ekon mik ve Pratik Çözümler Is 4 V E. ATMO ORETIC~I TliRKIY~ Satlf BO DiYAR SERVIS:J servi• S ÜC
E Elginkan 4 GEÇiŞLi GAZ PASAJIYLA MAi SiMUM VERiM ■ 1 Isı teknolojisindeki 322 yıllık tecrübesiyle De Dietrich hayatın ısısını yükseltmeye devam ediyor. 4 geçişli gaz pasajıyla 754-1450 kW arası güçte üflemeli brülörlü bütün kazanlarında %93 yüksek verimin yanı sıra düşük alev modülasyonlarında bile maksimum verim sağlayan De Dietrich, E.C.A. güvencesi ve yaygın servis ağıyla profesyonellerin birinci tercihi. .. Kontrol paneline ulaşan geniş kablo kanalı Brülör kapısı tersine çevrilebilen menteşelerle sağa-sola açılabilir. Su soğutmalı ön dilim (geliştirilmiş verim ve düşük NOx emisyonu) ATMOSFERİK DÖKÜM KAZANLAR ÜFLEMELİ DÖKÜM KAZANLAR SICAK SU BOYLERLERİ Preset akış anahtarı Optimize edilmi~ ısı değiştirici yiızey 4 geçişli gaz pasajı İki yanından korunmuş 100 mm kalınlığında komple fiberglas izolasyon malzemesi. Ötektik döküm dilim gövde, düşük sıcaklıkta çalışan modülasyonlu brülörler içın ısıl şoklara ve korozyona karşı yüksek dirençve iki yanma periyodu arasında tam durma ımkanı sağlar. DOĞALGAZ BRÜLÖRLERİ E.C.A: De Dietrich ◊ ÜRETiCi FiRMA: De D1etrlch Thermlque Tel: +33 3 88 80 27 00 www.dedletrlch.com TÜRKiYE DiSTRiBÜTÖRÜ: Emas Maklna Sanayi A.Ş. Tel: (0216) 489 43 80 www.emas.com.tr Ulusal Kalite Harelıeti Satış Bölge Temsllclllklerl: ISTANBUL {0216) Tel: 489 43 80 ANKARA {0312) Tel: 353 83 06 (3 hat) IZMIR (0232) Tel: 469 32 24 (PBX) ADANA (0322) Tel: 226 80 25 (2 hat) BURSA (0224) Tel: 27157 79 DIYARBAKIR {0412) Tel: 22418 77-79 KAYSERi (0352) 232 35 87 KONYA (0332) Tel: 322 99 04 SAMSUN (0362) Tel: 433 03 63 TRABZON (0462) Tel: 22125 05 e-mall: satls@emas.com.tr SERViS: Emar Satış Sonrası Müşteri Hlzmetıerl Sanayi ve Ticaret A.Ş. Tel: (0216) 305 55 04 . 44167 84 www.emarıervlı.com Servis Bölge Temsllclllklerl: ISTANBUL (0216) Tel: 305 55 04 • 44167 84 ANKARA (0312) 353 83 00 (10 hat) IZMIR {0232) 449 06 51 1 ÜCRETSIZTÜKETICİ BiLGi HATTI: 0 800 26185 13 1 1 DANIŞMA HATTI: 444 0 322 1 ~CE -- EMAR, 2004 Avn.ıpa Kalite Başarı Ödülü sahibıdir.
Her şey tek elden. 1,5-15 000 kW güç aralığında mükemmel teknoloji. Her ihtiyaca uygun çözümler Yenilenebilir enerji sistemlerinde 30 yılı aşkın tecrübe - Viessmann lsı Teknikleri Tic. A.Ş. Merkez Gebze: 0262. 642 10 33 lstanbul-Merter Bölge Müdürlüğü: 0212. 481 57 11 Ankara Bölge Müdürlüğü: 0312. 232 45 00 Bursa Bölge Müdürlüğü: 0224. 245 73 33 lzmir Bölge Müdürlüğü: 0232. 472 13 45 Kayseri Bölge Müdürlüğü: 0352. 223 18 14 Antalya Bölge Müdürlüğü: 0242.311 83 93 Konya Bölge Müdürlüğü: 0332 324 77 43 info@viessmann.com.tr • www.viessmann.com.tr Gaz yakıtlı paslanmaz çelik duvar tipi yoğuşmalı kazanlar ve yüksek performanslı kombiler Vitotec, 1,5-15 000 kW güç aralığında sıvı/gaz yakıtlı modern ısıtma cihazları ile yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanan ısı pompaları ve güneş enerjisi sistemlerinden oluşan eksiksiz bir ürün programıdır. - ·f ··- Ürün programımızda 9 000-57 000 Btu/h kapasite aralı ğında duvar, kaset, gizli tavan, yer tavan ve salon tipi klimalardan oluşan geniş bir ürün yelpazesine sahip LG klimalar da bulunmaktadır. LG, 2000 yılından bugüne, tam 5 yıl üst üste dünyada en çok tercih edilen klima markası olma başarısını göstermiştir. VIE~MANN --~ LG .. more than heat
TESİSAT DERGİSİ ________.;..__________... r- --_ -_ - - - - - - -_ - - - - ---------------------_--_------:--.-.. ---"""'a------------. Sahibi Teknik Yayıncılık, Tanıtım A.Ş. Yayınlayan Avrupa Teknik Medya Basın ve Yayıncılık Tic. A.Ş. YAYIN DANIŞMANI Celal OKUTAN YAYIN DANIŞMA KURULU Prof. Dr. Ahmet ARISOY (I.T.0.), Prof. Ümit Doğay ARINÇ (UGETAM), Prof. Dr. A. Nilüfer EĞRİCAN (Yeditepe Üniv.), Prof.Dr. Hıısan Heperkan (Y.T_Ü. ), Pr9f.Dr...Fevzi Yılmaz (Sakarya Univ.), Dr. Ihsan GULFERI (I.T.U.), Dr. Sibel KABAKÇI (ITO), Prof.Dr. Ze_rhan KARABİBER (v'.T.Q..), Prof. Dr. Olcay KINCAY (Y.T.U.), Prof. Dr. Cahil OZGUR (I.T.Ü.), Prof. Dr. İsmail TEKE (Y.T.Ü.),.. Pr<?.f. Dr. Macit TOKSOY (Dokuz Eylül U.), Prof. Recep OZTURK (Y.T.U.), Dr. Murat AKDOĞAN (Baymak), Serhan ALPAGUT (Ayvaz), Mehmet Akınf.1.LTUĞ (Arıtan Müh.}, Yalım ARISpY (Selnikel), Can AZERGUN (DemirDöküm}, Metin BiLGiÇ (Universal Makina}, Erdinç BOZ (Boz Proje Danışmanlık), Çetin ÇAKMAKÇ_I (Ferr9li}, pr. Celalettin ÇELiK (Viessmann), Kevork ÇILINGIROGLU (Çili ng i roğlu Müh.), Metin DURUK (Friterm), Hüseyin ERDEM (Tokar), Ali EREN (Erensan), Ali HELVACI (Mak.Yük. Müh.), Korhan IŞIKEL (Protem), Süleyman KAN (Baykan), Sezar KAYALIBAY (Etna-Süpermatik), Önder KIRATLILA~ (~_CA-Emas), Tunç KORUN (Form A_. Ş.), R_µknettin KUÇUKÇALI (lsısanBuderus), Fevzi OZEL (Untes), Zeki OZEN (Airfel}, Zeki POYRAZ (AFS), Osm,!_n Ş_AYLIMAN (Valftek), ~event TAŞKIN (Vaillant), Cafer UNLU (lntervalf), Hüseyin YUKSEL (ISKID). YAZI İŞLERİ Yazı işleri Müdürü • Sorumlu Müdür Genel Yayın Yönetmeni Süleyman BULAK Emine BANKOĞLU Muhittin TEKMAN Dergiler Teknik Danışmanı Editör Çiğdem TİMAR Editör Yardı mcısı Elif ERSOY ARAS Ahmet CANBAZ istatistik Uzmanı Pelin AVŞAR YAY.iN KOORDİNASYON Yayın Koordinatörü Çiğdem TİMAR Tasarımcı Grafiker Şengül KARANİ Berna ÇELİK Grafıker Sebiha EKİNCİ Serkan TELYAKAR Erol ATMACA REKLAM Reklam Direktörü Reklam istihbarat Elemanı Emine BANKOĞLU Berna KARAMAN ABONE OKUR HİZMETLERİ Abone Satış Temsilcisi Dağılım Planlama Elemanı Ebru Akten BULUT Rıdvan GÜMET For lnternational Contacts reklam@teknikyayincilik.com YÖNETİM MERKEZİ TEKNİK YAY.iNCiLiK, TANITIM A.Ş. Balmumcu, Barbaros Bulvarı Bahar Sok. Karanfil Apt. 2/11-13 34349- Beşiktaş/lST. Tel: (0.212) 275 83 59 (pbx) (0.212) 347 04 25 (pbx) Fax: (0.212) 274 92 73 http: www.teknikyayincilik.com e-posta: info@teknikyayincilik.com www.tesisat.com.tr BASKI Özgün Ofset 4. Levent (0212) 280 00 09 Baskı tarihi: 2 Ekim 2006 Bu dergi tüm Türkiye'de dağıtılmaktadır. Basın Kanunu'na göre Yerel-Süreli Yayın'dır. Fiyatı: 6 YTL Yıllık Abone: 72 YTL (Fiyatlara KDV Dahildir. Yıllık Abonelikte Kargo bedeli dahil, Tek Gönderimlerde Dahil De~ildir.) Yurtdışı Abonelik / Subscription For Abroad Single copy price: 7 • (Worldwide) Annua/ subscn"ption: 80 • (Worldwide) (Postage included) Yabancı Firmalar Türkiye'de faaliyet gösteren yabancı firma profiline bir göz atacak olursak; bu yıl Temmuz sonu itibarıyla yabancı sermayeli şirket ve şube sayısı 11 bin 208'e ulaşırken, 2 bin 391 yerli sermayeli şirkete ise yabancı sermaye ortak oldu. Hazine Müsteşarlığı'ııın, Temmuz ayı sonu rakamlarını içeren Doğrudan Yabancı Yatırım Yerileri'ne göre, 17 Haziran 2003 ile 31 Temmuz 2006 döneminde kurulan yabancı sermayeli şirket sayısı, önceki yıllarda kurulan toplam şirket sayıs111a göre yüzde 135.7 oranında artış gösterdi. Türkiye'de, toplam 13 bin 599 adet yabancı sermayeli şirket faaliyette bulunuyor. Bu 13 bin 599 adet yabancı sermayeli şirket, başta toptan ve perakende ticaret olmak üzere, imalat sanayi, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri sektörlerinde faaliyet gösteriyor. Bu şirketlerin ülke gruplarına göre dağılım111a bakıldığıııda ise AB ülkeleri ortaklı girişim sayısı, 7 bin 318 adet ile birinci sırada yer alıyor. AB ülkeleri ortaklı yabancı sermayeli şirketlerin içinde Almanya 2 bin 384 adet firma ile birinci sırayı alırken, onu ingiltere (1.179 adet) ve Hollanda (1.073 adet) izliyor. IMF-Dünya Bankası'nın 2009 yılı toplantılarının İstanbul'da yapılmasına ilişkin mutabakatın imzalanması ise Türkiye'de ekonominin yükselen profilinin somut bir göstergesi olarak ifade ediliyor. Türkiye'ııin bu toplantı için yaklaşık 3 yıl sürecek önemli bir hazırlık dönemine gireceğini belirten yetkililer, bu toplantılara 15 binin üzerinde davetlinin katıldığını, 184 ülkenin bakan ları ve merkez bankası başkanları ile üst düzey bankacılarınııı toplantılarda bir araya geldiği hatırlatıyor. Türkçe Kılavuz Denetimi Sanayi ve Ticaret Bakanlığı taraf111dan, ürünlerinde Türkçe tanıtım kılavuzu bulunmayan 452 firmaya, 58 bin YTL idari para cezası verildiği açıklandı. Ürün lerin Türkçe tanıtma ve kullanma kılavuzuyla şatılmas111a ilişkin zorunluluğa yeterince uyulmadığ111a ilişkin tüketici şikayetlerinin arttığ111a dikkat çekilen açıklamada, OcakTemmuz 2006 döneminde yapılan denetimler sonunda 3 bin 245 firmada, 9 bin 804 üründe, Türkçe tanıtını ve kullanma kılavuzu denetimi yapılarak 452 firmaya idari para cezası uygulandığı belirtildi. AB'ye üyelik sürecinde, Türk mevzuatına kazandırılması gereken teknik mevzuat direktifinin 162 adedinin Sanayi Bakaıılığı'nın yetkisinde olduğu hatırlatılan açıklamada, bunlardan tekstil, ayakkabı ve enerji etiketlemeleri konusundaki mevzuat111 tüketicileri yakmdan ilgi lendirdiği ifade edilerek denetimlerin artırılacağı bel irtildi. Ekonomik Panorama Geçici verilere göre 2006 yılı Ağustos ay111da; geçen yıl111 aynı ayıııa göre ihracat% 19,4 oranmda artarak 6.631 milyon dolar, ithalat% 15,6 oranmda artarak 11.870 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde dış ticaret açığı % 11 oranında artarak 4.719 milyon dolardan 5.240 milyon dolara yükselmiştir. 2005 Ağustos ayıııda % 54, 1 olan ihracat111 ithalatı karşılama oranı, 2006 Ağustos ayında %55,9 olarak gerçekleşmiştir. 2006 Ocak - Ağustos döneminde; 2005 yılının aynı dönemine göre ihracat % 14, 1 artarak 53.276 milyon dolar; ithalat ise % 18,5 artarak 88.862 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2005 Ocak-Ağustos döneminde 28.262 milyon dolar olan dış ticaret açığı, 2006 yılı Ocak-Ağustos döneminde % 25,9 oraıııııda artarak 35.586 milyon dolara yükselmiştir. Avrupa Birliği'ne (AB) yapılan ihracatm payı ise % 52, 1 ile ağırlığmı korumaktadır. Ağustos aymda Tüketici Fiyatları Eııdeksi'nde bir önceki aya göre % 0,44 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre% 5,30, bir önceki yılm aynı ayma göre% 10,26 ve on iki aylık ortalamalara göre% 8,84 artış gerçekleşmiştir. Üretici Fiyat Endeksi'nde ise bir önceki aya göre % 0,75 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayma göre% 11,80, bir önceki yıl111 aynı ayıııa göre % 12,32 ve on iki aylık ortalamalara göre % 6,49 artış gerçekleşmiştir. En derin saygılarımızla, sbulak@teknikyayincilik.com ©Tesisat Dergisi'nde yayınlanan yazı ve çizimlerin her hakkı mahfuzdur. izin alınmadan, kaynak gösterilerek de olsa iktibas edilemez. Yayınlanan tüm yazıların sorumluluğu yazarlarına, ilanların sorumluluğu ilan sahiplerine aittir. 3
4 Eylül 2006 16 Sayı 129 Güncel Yakıt Fiyatları Tablosu GÖRÜNÜM Celal Okutan 18 PERSPEKTİF Avrupa Teknoloji Platformları 24 Elektromekanik Gruplar ile Mimari Gruplar Arasındaki Problemler, Çözüm Önerileri (3. Bölüm) Sabri Günaydın/ HB Teknik Elektrik Müh. Proje Dan. Hiz. San. Tic. Ltd. Şti. Kirkor Boyacıoğlu/Tokar A.Ş. Sürdürülebilir Tüketim ve Üretim: Türkiye Yolun Neresinde? Uzman Makine Mühendisliği Eğitimi için Farklı Bir Yaklaşım 44 Prof. Dr. A.Nilüfer Eğrican ısıtma Sistemlerinde Yakıt Cinslerine ve Kullanılan Enerjinin Ölçülebilirliğine Göre Enerji Tüketiminin Karşılaştırılması (3. Bölüm) 26 Mak. Yük. Müh. Rüknettin Küçükçalı/ lsısanA.Ş. Prof Dr. Göksel N. Demirer/ ODTÜ Çevr~ Müh. Böl. 34 Prof Dr. Cemal Okuyan/ Balıkesir M. Y O Tek. Prog. Böl.Bşk. Mustafa Ertürkl Balıkesir M. YO iklimlendirme ve Soğutma Prog. VİZYON 2 CE İşareti ve Kalite Belgeleri i~indekiler Haberler 58 - -l-- Haberler 7 4 --l--Dünyadan Yeni Teknolojiler 7 8 ____,___ Ürün Tanıtımı 226 ---1-- Sektöre! Etkinlikler HVAC DOSYASI • 84 ---1-- Erzurum İlinde Konutsal ısıtma/ Soğutma Gereksinimi ve Yakıt Tüketimi Yrd. Doç. Dr. Sadık Erdoğan/ Atatürk Üniv. Erzurum Meslek Yük. Okulu Doç. Dr. Mehmet Yılmaz/ Atatürk Üniv. Müh. Fak., Mak. Müh. Böl. Dr. Kadir Bakırcı/ Atatürk Üniv. Müh. Fak., Mak. Müh. Böl. Yrd. Doç. Dr. Ömer Özyurtl Atatürk Üniv. Müh. Fak., Mak. Müh. Böl. 98 - --1-- Basınçlı Hava Kurutucular: Genel Tanıtım (2. Bölüm) Dr. Müh. Erol Ertaş/ Pnöso Pnömatik ve Soğ. San. Ltd. Şii. 11 Q --'-- iklimlendirme ve Soğutma Sistemlerinde Asit Oluşumu 126 ----1--- Airfel Genel Müdürü Hasan Önder: "Girdiğiniz Sektörde Uzun Soluklu Bir Oyuncu Olmak Zorundasınız" 130 - --1-- Bacalı Cihazlardaki Menfezlerin Enerji Tasarrufuna Etkisi Mak. Yük. Müh. Abdurrahman Atabeyi ÇorumGaz A.Ş. Gen. Müd. Yrd. 138 ---1-- Güneş, Hava ve Toprak Enerjisi Kaynaklı lsı Pompalarının Deneysel Olarak Araştırılması ve Performans Katsayılarının Belirlenmesi Aydın Dikici/ Fırat Üniv. Tek. Eğ. Fak. Mak. Eğ. Böl. Abdullah Akbulutl Fırat Oniv. Tek. Eğ. Fak. Mak. Eğ. Böl. Arzu Akbulutl Fırat Oniv. Tek. Eğ. Fak. Mak. Eğ. Böl. GÜNEŞ ENERJİSİ DOSYASI 162· -----'-- Çeyrek Asırlık Birikim Ege Üniversitesi Güneş Enerjisi Enstitüsü
http: //www.tesisat.com.tr YAPI TEKNOLOJİSİ DOSYASI 168 --+--- Bir Rüya Gerçek mi Oluyor? Güssing Kasabası'nın Yeniden Doğuşu 172 --+--- Mekanik Tesisatların Kaideleri, Atalet Şasileri ile Bağlantı Yöntemleri ve Elemanları için Sismik Koruma Uygulamaları Eren Kalafatllsımas A. Ş .. BMS-BİNA YÖNETİM SİSTEMLERİ DOSYASI 178 --+-- Sadece Akıllı Olması Yetmez, Sürekli Öğrenmeli. .. Sun Plaza (2. Bölüm) Murat Balta/Ergosis Ltd. Şti. Gn/. Müd. Yrd.rTeknik 186 --+-- Endüstride ve Makinada Güvenlik Avrupa İmalat Teknolojisi ve Yasal Gereklilikleri Tuncay Hızıroğlu-Ali Ruhi Alsancak/Siemens A&D CD-Şalt Tekniği su PROSES DOSYASI 188 --+--- Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (B.T.S.O.) O.S.B. il. Atık Su Arıtma Tesisi 192 --+-- Proses Suyu: Uzun Vadeli Çalışan Saf Su Üretim Süreçlerinde Toplam Maliyet Analizi ATIK YÖNETİMİ DOSYASI 208 --+-- Kazanç ve Çevre Yağı Kıskacında Gemi Sökümü Dr. Sibel Kabakcıl ITÜ Kimya-Metalurji Fak. Kimya Müh. Böl. POMPA DOSYASI 216 --+-- Pompa Tesisatlarının Tasarım, İşletme ve Bakımı Prof. Dr. Mete Şen/İTÜ Mak. Fak. A.B.D Başkanı ÖZEL ÜRÜN TANITIM DOSYASI 154 --+--- * Kombiler ve Kat Kaloriferleri 204 -+---* Su Arıtma Sistem ve Cihazları 5
2006 YILINDA BAŞLATTIĞIMIZ BAŞARIYLA DEVAM EDİYOR. 2006 -2007 YILI EĞİTİM PROGRAMINDA YER ALMAK İÇİN BU REKLAMI DİKKATLE OKUYUNUZ. EĞİTİM KONULAR! - Gazlrın-.§~landırılması -Teknik Bilgiler, -Gaz Hatları -~z Basınç Ayar Uygulamaları, - Gi Ayar Kontro~ eYakma Cihazları, -Gaz / Hj aA • te leri - Yakma Sistemleri, ~ esisat -B • tı ları - Sızdırmazlık v.b., - lsıtn;ı? ~isi I rol, - t par GlliME~ u..ran ·t',J!JtR EĞ.ri flİ / a a .-2, 2007 3 Ar ?O 2007 O Oca~ f) yıs 2007 24 Şueat 2007 aziran 2007 Eğitimler; 20 kişilik gruplar halinde İzmit Eğitim Merkezimizde düzenlenecek ve katılımcılara sertifika verilecektir. Şirketinizin elemanlarına özel bir tarih ve/ veya konuda eğitim talepleriniz için bizimle temas kurabilirsiniz. Daha geniş bilgi için: www.onderltd.com ÖNDER Ltd. Şti. Bahçelievler 3. Geçit No.1 41100 İzmit-KOCAELİ Telefon 0.262.323 11 89 Telefax 0.262.324 17 55 info@onderltd.com www.onderltd.com ~roder "' o o N ~ reklam indeksi firmalar ACO YAPI --------------------------43 KARL DUNGS ------------------- 153 AIRFEL PAZARLAMA----------49 KARYER -------------------------- 113 AKAL MAKİNA------------------ 209 KASPA ----------------------------- 221 AKCOR ---------------- 89-91 KLIMAPLUS -----------------------93 ALARKO CARRIER -------9-11-13 KOÇAK KiMYA ----------------- 183 AİLEDEN BiRi ------------------- 160 LG VIESSMANN ------------------- 7 ARGUS ---------------------------- 24 5 MAK-E LSAN --------------------- 237 ARILI PLASTIK-----------206-207 MIMSAN ----------------------------77 ARISTON ----------------- 67 MORMAN --------------------------- 51 ASTEKNIK VANA--------------223 NORM POMPA-----------------219 AYVAZ ----------- -------------------- 3 7 N OR MT E KN İ K ------------------ 185 BAYKAN ------------------------- A.K. I NORMTHERM ------------------ 163 BAYMAK----- --- 33 NOVAPLAST -------------------- 205 BERKE PLASTiK -------------- 197 ODE -------------------------------- 145 BETA MÜH. ----------------------243 ÖNDER MÜH. -----------------------6 CIAT ---------------------------------- 87 ÖN METAL ------------------------ 137 CONTEK - - --------------- 99 PARISELEKT -------------------- 105 ÇAMLICA------------------------- 199 PEKPAN ---------------------------- 31 ÇUKUROVA iSi -------------------69 PERA-------------------------249-250 DEMİR DÖKÜM ------------------- 2 7 PILSA ----------------------- 14-15-35 DEM KAR-------------------------- 109 POLiTEKN IK -------------------- 229 DOĞU ISITMA ------------------ 123 PROMAK ------------------------- 203 DUYAR VANA ---------------------- 53 PROT EM ------------------------- 231 ELEKTRO KALORi ------------ 181 ROTEK ---------------------------- 173 ELTA-SANYO---------------------- 73 SANICA --------------------------- 177 EMAS ---------------------------------1 SCHNEIDER --------------79-81-83 EMKO --------------- - 141 SELNIKEL ---------- 45-47 ENEKO ------------------ 107 SELYUM -------------------------- 215 ENERSISTEM -------------------- 71 SIEMENS------------------57-59-61 ENKI -------------------------------- 191 SiF FUAR.(AQUATERM) ----- 254 ERBAY SOĞ. -------------------- 101 SI NTAŞ---------------------------- 247 ERBOSAN ------------------------ 165 SM SİSM IK ---------------------- 2 3 3 ESEN PLASTiK ----------200-201 SODEX-ANTALYA---------------- 12 ESLİ------------------·--- 189 SÖĞÜT PLASTiK-------------- 211 EUROVENT ---------------------- 103 STANDART POMPA ------------ 25 EVKAN ----------------------------- 167 STEP MÜH. ---------------------- 115 FANGAZ-----------------------------97 TEKNiK ATEŞ------------------- 175 FENIŞ -------------------------------- 55 TE KNiK BOMBE--------------- 149 FER ROL1---------------------------- 2 3 TE KNOPRO ------------------------- 5 FETAŞ ----------------------------- 187 TERMOTEKNIK ---------------- Ö.K FORMUL KALIP-----------K.Ö.K.I TESTO ----------------------------171 GEBERIT------------·--- 195 TETISAN - - - ---------- 75 GEMAK ---------------------------- 24 1 T IMFA ------------------------------ 129 GMO GRUP ---------------------- 139 TRANSKLIMA ------------- 118-11 9 GRUNDFOS----------- 217 TUT KELEPÇE ----------------- 133 GTS-MITSUBISHI ---39 TÜRKOĞLU---------------------- 151 HONEYWELL---------------------- 41 TÜYAP(ELECO 2006) -------- 131 ıccı 2007 --------------------------- 1O ULUSAL ARITMA -------------- 193 ISIMAS ---------------------------- 239 ÜNiVERSAL MAKINA -------- 225 ISISAN TESiSAT ----------------85 ÜNTES-----------------------------121 IKK 2006-----227 ÜSTÜN ISITMA----------------- 117 1LG ---------------------------------- 14 3 VAILLANT -------------------------- 29 İ LHAN L1----------------------------- 6 3 VAL FTE K ------------------- 147-2 35 İM MAKINA -------------111 VENCO ---------------------------- 125 1M BAT ------------------------------- 95 VIES SMANN ------------------------ 2 INKA -------------------------------- 169 WATEco·o6 ---- - - - - 248 İ NT ERMETAL ------------------- 16 1 WENTA ---------------------------- 179 İNTERVALF - ----------- 213 WİLO-- ----------------------------- A.K İNTRA FUAR.-------------------- 252 Y.E.M ------------------------------- 253 IZOCAM--------------------------- 159 YURTİÇI KARGO --------------251 ~ ÜRÜN TANITIMLARI 78 - 82 gı Baymak'la Sorunsuz Banyo Konforu.. .. .................. ... .. 78 ~ Honeywell1in Yeni Tip Geri Akış Önleyici Ürünü BA295STN................. 78 "' rn ODE'den Yeni Bir Su Yalıtım Ürünü............. .................................... 78 Pelsan lşıldak'a Noterden Tasdik..................... .............................. 78 Schneider Electric, EASYPACT Devre Kesiciler Şimdi 250 A'e Kadar.. 80 Venco'dan Kanal Tipi Elektrikli l sıtıcıl ar.. .. ..... .... .... ........ ....... 80 ·;;; Siemens'ten Yeni Dokunmatik Ekranlı Termostatlar.. ................ .. .... ... 80 & ı VitrA Therm ile %60'a Varan Yakıt Tasarrufu........ ............ .. ........ .. .... . 82 1 .; Ulusal Teknoloji'den Ultraviyole Sistemler...................................... 82 "' ~ 6
LG Sistem Klimaları ile her ihtiyaca uygun çözümler. 1 -. . LG Salon Tipi Split Klima 27, 48 kBtu/h •Korozyona karşı Gold Fin dış ünite •Çocuk kilidi •Kablosuz uzaktan kumanda •Otomatik tekrar çalışma LG Duvar Tipi lnverter Split Klima 9, 12, 18, 24 kBtu/h •Çevreye dost soğutucu R410A •Korozyona karşı Gold Fin dış ünite •Güçlü inverter kompresör •Alerji, toz ve kokuya karşı NEO PLASMA Filtre •Anında soğutma JETCOOL •CHAOS doğal rüzgar esintisi •Düşük sıcaklık kiti Viessmann lsı Teknikleri Tic. A.Ş. Merkez Gebze: 0262. 642 1O33 lstanbul-Merter Bölge Müdürlüğü: 0212. 481 57 11 Ankara Bölge Müdürlüğü: 0312. 232 45 00 Bursa Bölge Müdürlüğü: 0224. 245 73 33 lzmir Bölge Müdürlüğü: 0232. 472 13 45 Kayseri Bölge Müdürlüğü: 0352. 223 18 14 Antalya Bölge Müdürlüğü: 0242.311 83 93 LG Kaset Tipi Split Klima 24, 36, 48, 54 kBtu/h •Standart drenaj pompası •Uzun borulama (Mesafe: 50m, Yükseklik: 30ml •Otomatik tekrar çalışma •Yüksek tavan uygulaması •Grup kontrol •Hızlı soğutma LG Yer Tavan Tipi Split Klima 19-24 kBtu/h •Kablosuz uzaktan kumanda •Estetik tasarım •CHAOS doğal rüzgar esintisi •Otomatik tekrar çalışma Konya Bölge Müdürlüğü: 0332 324 77 43 info-klima@viessmann.com.tr • www.viessmann.com.tr LG Gizli Tavan Tipi Split Klima 18, 24, 36, 42, 48, 60 kBtu/h •Kanal tasarımında kolaylık: ESP kontrol •Grup kontrol •Zon kontrol IOpsiyonel) •2 termistörlü kontrol •Otomatik tekrar çalışma (' 1 - ·-· MULTI F ve MULTI F DX lnverter Multi Klima Sistemleri 14, 18, 24, 30, 40, 48, 56 kBtu/h dış ünite kapasiteleri •Çevreyle dost soğutucu .. •7 dış ve 20 iç ünite modeli ile çok sayıda kombinasyon imkanı •ABUW566FAO modeli ile 30m yükseklik farkı ve 120m borulama imkanı •Geniş çalışma aralığı •PC merkezi kontrol ile 1024 iç ünite kontrol etme imkanı VIEIMANN more than heat
CD o o N a ;:, w -.. "' .iii ı! Önemli Konulardan Özetler ISürdürüleblllr Tüketim ve Üretim: 1 Türkiye Yolun Neresinde? ................................................... 34! Bu yazıda; sürdürülebilir tüketim ve üretim konusunda Avrupa Bi rl iği'nin politika strateji ve enstrümanları, Marakeş süreci, Türkiye'den çevresel göstergeler, örnek projeler ve TÜBİTAK, ODTÜ-ÇMÜ ve TMMOB-ÇMO çatısı altındaki çalışmalar hakkında bilgiler verilmiştir. 1 ~=;~nB:a~!~7a;~h-~~~!.~. 1 .'.~!..~.!'.~!.:.'... 1 .~'.~........................ 44j Bu çalışmada uzman makine mühendisliğinin önemi, ülkemizde uzman mühendislik alanları açan devlet ve özel üniversitelerimizdeki gelişmeler, İklim 2005 Sempozyumu'nda tarafım ızdan sunulan bildirideki anket sonuçları ve eleştiriler değerlendirilip, kısa ve uzun vadede uzman makine mühendisliğine geçiş için model önerisi oluşturulmuştur. l!;z~:~~ ıı~~::,!ı°.~~~~~'. ..'.~'.~:~~-~~~-~~.:...~ ~-~~-~-~~'.~!.:~J Erzurum ilinde konutsal ısıtma/soğutma gereksinimi ve yakıt tüketimi derece-gün yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. 1990-2005 yılları arasındaki 16 yılın meteorolojik değerleri kullanılarak ısıtma için 18 0 c, soğutma için 22 °c denge sıcaklıkları alınarak Erzurum'a ait ıs ıtma ve soğutma derece-gün sayıları elde edilm iştir. Denge sıcaklıklarının etkisini gözlemlemek amacıyla farklı denge s ı cakl ıkları (ısıtma: 12, 14, 16, 18, 20, 22 °C; soğutma: 18, 20, 22, 24, 26, 28 °C) için de ısıtma ve soğutma derece-gün sayıları hesaplanmıştır. l~~s~iı~m~~~~ .. ~~.:~~~~~'.~~'. ..~.~-~~'...~~~'.~'..:........................ 98j Yazıda, basınçlı havanın kurutulmasının önemi ve faydaları açıklandıktan sonra; basınçlı hava kurutma prensipleri ve uygulanış şekilleri şema ve diyagramlarla açı klanmaktad ır. Uygun basınçlı hava kurutucu tipinin seçimi ve kuru basınçlı havaya gereksinim duyulan uygulamalardan örnekler verilmektedir. Son kısımda, basınçlı hava kurutucuların basınçlı hava şebekelerine bağlanması hakkında örnek ve öneriler ele alınmaktadı r. IFeshane Binası Mekanik Tesisatı .................................. 1201 1986 yılında restore edilerek kullanıma açılan Feshane binası, bugün çok amaçl ı bir tesis olarak İstanbulluları n hizmetinde. Bina, tarihi fotoğraflarla süslenmiş yüksek kor idorl arı , il . Mahmut Salonu, Haliç Salonu, Küçük Bedesten, Sadabat Salonu ve Lale Restoranı ile tarihten günümüze taşıdıklarıyla tanıtım, organizasyon ve fuarlar için gelişen bir yapı sergiliyor. r:::ı:1ı' .~.'.~~~'..~.:~.~-~'...~.~~~-~-~-1 -~~- 1 .~ .. ~~~.:~~ .. ~~~~ r~·u·f ~-~-~-- 130! Ülkemizde doğalgazın yaygınlaşması, hem ısınmada hem de sanayide kullanımını artırmıştır. Doğalgaz dağıtım şirketleri bir taraftan şehirlerde alt yapı çalışmalarını devam ettirirken diğer taraftan doğalgazın sağlıklı ve tasarruflu kullanımın ı da teşvik etmek durumundadırlar. Bu makalede enerji tasarrufu ve doğal havalandırma için bırakılan menfezlerin ilişkisi irdelenmiştir. Güneş, Hava ve Toprak Enerjisi Kaynaklı lsı Pompalarınıri Deneysel Olarak Araştırılması ve Performans Katsayılarının Bellrlenmesl ............................................. 138 Bu çalışmada, konutların ısıtılması amacıyla kurulan güneş, hava ve toprak kaynaklı ısı pompası sistemlerinin performans karakteristikleri araştı rılmıştır. Deney seti Elazığ İli Fırat Üniversitesi'nde 60 m2'lik bir deney odasına kurulmuştur. ' Bursa Ticaret ve Sanayi Odası J (B.T.S.O.) O.S.B. • il. Atık Su Arıtma Tesisi .................................................... 188 8 BTSO Organize Sanayi Bölgesi'nde, hem 220'ye ulaşan firma sayısı, hem de mevcut firmaların kapasite artışları nedeniyle ikinci atık su arıtma tesisi ihtiyacı doğmuştur. 2004 yılında sözleşme imzalanarak inşaatına başlanmış olan ortalama 40.000 m3/gün kapasiteli tesis, 2005 yılı Ağustos ayında devreye al ı nmıştı r. The Abstracts of Topics Sustainable Consumption and Production: Where on its journey is Turkey? ................................ ........ ...................... 34 This article contains information about the policies, strategies and the instruments of the European Union, the Moroccan Process, the environmental indicators, exemplary projects and the activities carried out in Turkey by TÜBİTAK, ODTÜ-ÇMÜ and TMMOB-ÇMO. A Different Approach for Specialist Mechanical Engineering Education ........................................................ 44 in this article, the importance of the specialist mechanical engineering is discussed under the light of the developments at state universities and private universilies offering specialist engineering fields in Turkey, the outcomes of the questionnaire in the paper submitted by us in the Climate 2005 Symposium, and the relevant criticisms; and a model was recommended for transition to specialist mechanical engineering in the short run as well as in the long run. Residential Heating/Cooling Requirement and Fuel Consumption in Erzurum ......................................... 84 The household healing/cooling requirement ad fuel consumption in Erzurum has been established by using the degree-day method. The meteorological values of 16 years between 1990-2005 are used, and 18 °C balance temperature was laken as the basis for heating, and 22 °C for cooling, and the heating and cooling degreeday numbers were obtained for Erzurum. in order to observe the effect of the balance temperatures, different balance temperatures were calculated (heating: 12, 14, 16, 18, 20, 22 °c; cooling: 18, 20, 22, 24, 26, 28 °C); and furthermore, the heating and cooling degrees and number of days were counted. Pressurised Air Driers: General lntroduction (Section 2) ...... ................................ 98 The article first explained the importance and the benefits of drying pressurised air; and now the drying principles of pressurised air and the implementation methods are explained with drawings and diagrams. Examples are given about the selection of proper pressurised air dryer type, and the practices where dry pressurised air is needed. in the lası section, examples are given and suggestions are offered for connecting the pressurised air dryers to pressurised air networks. Feshane Building Mechanical lnstallation ................... 120 The Feshane building was renovated and opened for use in 1986, and today it serves the people of İstanbul, as a multipurpose facility. The building is an evolving structure for promotions, organisations and fairs with ali it conveys from the pası to the present, tali corridors decorated with historical photographs, and the il . Mahmut Hail, Haliç Hail, Küçük Bedesten, Sadabat Hail and Lale Restaurant. The Effect of Vent lnlets and Outlets of Stacked Equipment on Energy Saving .... ............ ...... .................... 130 The expansion of natura! gas in our country has increased the use thereof both for heating and in industry. The natura! gas distribution companies are continuing their infrastructure works in cities, as well as encouraging the utilisation of natura! gas in a sound and economy-conscious manner. This article discusses the relation between energy savings and the vents used for natura! ventilation. Experimental Research of the Solar, Air and Soil Energy Heat Pumps, and ldentifying the Performance Coefficients Thereof. ......... ................................................ 38 in this study, the performance characteristics of the solar, air and soil based heat pump systems, installed for the purpose of heating households were researched. The experiment setting was the Fırat University in Elazığ, in an experiment room of 60 m2 . Bursa Chamber of Commerce and lndustry (B.T.S.O.) Organised lndustrial Zone Second Waste Water Treatment Pla nt ......... ........................................ ................. 188 in the BTSO Organised lndustrial Zone, there was a requirement for a second waste water treatment planı, both due to the number of companies, which reached 220, and the capacity increases of the exisling companies. The construction started after the contract was signed in 2004, and the facility with an average capacity of 40,000 m3/days, was commissioned in August 2005.
Daha ayrıntılı bilgi için: www.alarko-carrier.com .tr ALARKO CARRIER SANAYi VE TiCARET A.Ş. ISTANBUL: ~:ı~%f;m~; ~~n;t Bölgesi Şahabettin Bilgisu Cad. 41480 Gebze - KOCAELi ANKARA: Sedat Simavi Sok, No: 48 06550 Çankaya • ANKARA Tel: (0312) 440 7910 IZMIR: Şehit fethibey Cad. No: 55 Kat: 13 35210 Pasaport - IZMIR Tel: (0232) 483 25 60 ADANA: Ziyapaşa Bulvarı Çelik Apt No: 2515-6 01 130 • ADANA Tel: (0322) 457 62 23 GERÇEK SICAKLIK, GERÇEK KONFOR
.. www. icciconference.com 30-31 Mayıs/ May 2007 İstanbul Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı 13.ULUSLARARASI ENERJİ, KOJENERASYON VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ KONFERANSI VE SERGİSİ 1 3th INTERNATIONAL ENERGY, COGENERATION AND ENVIRONMENTAL TECHNOLOGIE! CONFERENCE & EXHIBITION İstanbul Lütfi Kırdar lnternational Convention & Exhibition Center ICCI 2007 Sektör ve Ürün Grupları KOJENERASYON 2007 • Kojenerasyon Sistemleri ve Ekipmanları • Mühendislik, Danı şma nlık, • Proje ve Taahhüt, • Bakım Onarım ve Servis Hizmetleri, • Kontrol ve Otomasyon Sistemleri, • Güvenlik ve Yalıtım Sistemleri, • Yeni Teknolojiler (Hidrojen, Yakıt Pili Teknolojileri vb.) ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • Arıtma Sistemleri • Geri Dönüşüm Sistemleri • Atık Toplama ve Değerlendirme • Emisyon Azaltma, İzleme ve Kontrol Sistemleri • Çevre Danış manlık Hizmetleri YENİLENEBİLİR ENERJİ TEKNOLOJİLERİ • Rüzgar Türbinleri ve Santralleri • Güneş Enerjisi Sistemleri ve Santralleri • Hidrolik Enerji Sistemleri ve Santralleri • Jeotermal Enerji Sistemleri ve Santralleri • Biyokütle ile Enerji Üretimi Sistemleri ELEKTRİK ÜRETİM VE DAĞITIM-İLETİM SİSTEMLERİ • Termik Santral Sistemleri ve Teknolojileri • Kombine Çevrim Santralleri • Polijenerasyon (Gazlaştırma, CO 2 Tutma-Ayrıştırma) • Elektrik Ekipmanları • Otomasyon Sistemleri • Enerji Yönetimi Sistemleri Destekleriyle Supporters Teknik Katkılarıyla Technicsl Supporters Düzenleyen Organized by T.C, Ene,JIYt Tatıll Kt~n.tklar .. "' ..... T.C Çevrevtı ·~o,-,ı ~ S.kıınll9l
BASINIZIN iJSTUNDE - YERi VAR. ' Çünkü "ATA SICAK HAVA APAREYLERİ" büyük ve yüksek hacimli mekanları ısıtmada en ekonomik çözümü sunuyor. Özel personel ya da ekipmana ihtiyaç duymadan hızla monte edilip işletilebiliyor. Pratik ve basit tasarımı sayesinde sorunsuz çalışıyor. Kalorifer tesisatınızın sıcak suyunu veya buhar tesisatınızdaki buharı kullanıyor. Üstelik yukarıya monte edildiği için yerden de tasarruf sağlıyor. İlk apareylerimizi tasarlayıp üretmeye başlamamızın üzerinden yarım asır geçti. Şimdi yılların ve ürettiğimiz on binlerce ürünün verdiği tecrübeyle yeni bir başlangıç yapıyoruz. MÜŞTERİ DANIŞMA 444 0128 CE 1 TSEK 1 HATTI _ _ _ _ _ Daha ayrıntıl ı bilgi için: www.alarko-carrier.com.tr <f•Hii&► ALARKO CARRIER SANAYi VE TiCARET A.Ş. ISTANBUL: Gebze Organize Sanayi Bölgesi Şahabettin Bilgisu Cad. 41480 Gebze · KOCAELi Tel: (0262) 648 60 00 ANKARA: Sedat Simavi Sok. No: 48 06550 Çankaya • ANKARA Tel: (0312) 44079 10 IZMIR: Şehit Fethibey Cad. No: 55 Kat: 13 35210 Pasaport - IZMIR Tel: (0232) 483 25 60 ADANA: Ziyapaşa Bulvarı Çelik Apt No: 25/5-6 01130 • ADANA Tel: (0322) 457 62 23 GERÇEK SICAKLIK, GERÇEK KONFOR
www.sodex.com.tr ANTALYA 2006 .... l. 16-19 Kasım 2006 1 1itl • .,, !.... ıli2 Sodex Antalya Fuan, İnşaat ve Yenileme sezonunun başında 16-19 Kasım tarihlerinde Antalya Expo Center'da düzenlenecektir. Sodex Antalya Fuarı, yeni tarihi ile sektör profesyonellerinin ve yatınmcılann buluşma noktası haline gelecektir. Bu fırsatı kaçırmamak için standınızı seçmekte gecikmeyin. f Hannover-Messe Sodeks Fuarcılık A.Ş. llıe De.utsche Messe AC Group or Comp.1.!nes Beybi Giz Plaza No: 28 Kat: 2 Daire: 3 • 4 Maslak· lstanbul / Türkiye Tel : (212) 290 33 33 Fax: (212) 290 33 32 e·mail: info@hmsf.com
__.__.......__✓_j~ SUYU, SU GiBi BiliYORUZ. Daha ayrıntılı bilgi için: www.alarko-carrler.com.tr ◄i9Ph4► ALARKO CARRIER SANAYi VE TiCARET A.Ş. ISTANBUL: Gebıe Organfze sanayi Bölgesi Şahabetlin Bilı,ıisu Cad. 41480 Gebze · KOCAELi Tel: (0262) 648 60 00 ANKARA: Sedat Simavi Sok. No: 4806550Çankaya • ANKARA Tel: (0312) 440 79 10 IZMIR: Şehit fethıbey Cad. No: 55 Kat: t 3 35210 Pasapon • IZMIR Tel: (0232) 483 25 60 ADANA: Z~apaş.ı Buoarı Çelik Apl. No: 2515·6 Ot 130• ADANA Tel: (0322) 457 62 23 Gerçek konfor.
<D o o N a >, w ·;;; ·e ., o 'lii "' ·;;; ~ KONUTlARDA l 000 kcal / saat ısı İHTİYACI İÇİN GEREKLİ OLAN "ÇEŞİTLİ YAKITLARIN MALİYET KARŞILAŞTIRMA TABLOSU" (28 EYLÜL 2006 tarihinde belirlenmiş KDV DAHİL birim fiyatlarla) "' ::, iii ~ ~ ~ (/) 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Notlar Yakıt Doğalgaz Bursa Konut BURSAGAZ Doğalgaz Eskişehir Konut ESGAZ Doğalgaz lzmlt Konut IZGAZ Doğalgaz Ankara Konut EGO Doğalgaz lstanbul Konut IGDAŞ ithal Slblrya Kömllrll lstanbul - Portakal HAKAN KÖMÜR Yerli Linyit Kömürü Soma Kısrakdere Manisa-ELi Fuel-oil No: 4 Kalorifer Yakıtı /POAŞ lstanbul Avrupa yakası Elektrik Konut TEDAŞ Dökmegaz LPG - Propan Konut /AYGAZ LPG 12 kg Ev Tüpü lstanbul AYGAZ Motorin lstanbul Avrupa yakası POAŞ Alt lsıl Değeri 8250 kcal/m3 8250 kcal/m3 8250 kcal/m3 8250 kcal/m3 8250 kcal/m3 7000 kcaVkg 4640 kcal/kg 9875 kcal/kg 28 EYLÜL2006 Tarihinde Birim Fiyatı 0,549050 YTUm3 0,549050 YTUm3 0,556866 YTUm3 0,579000 YTUm3 0,584826 YTUm3 0,360000 YTL/kg 0,283200 YTUkg 1,400000 YTUkg "' E E ~ ·c:: "'., t: > o 93% 93% 93% 93% 93% 65% 65% 80% 860 kcal/kWh 0,158340 YTUkwh 99% 11100 kcal/kg 11000 kcal/kg 10256 kcal/kg 2,655000 YTUkg 3,000000 YTUkg 2,639053 YTUkg 92% 90% 84% 1. Bu tablo yakıtların yaklaşık işletme maliyetleri hakkında fikir verebilmek için hazırlanmış olup, birim fiyatlara %18 KDV DAHİLDİR. 2. işletme veriminin bir bölümü ortalama verim değerlerinin içerisinde olup, yakıt hazırlama, depolama, işletme giderleri vb. yakıt yakma yan maliyetleride bu değeri etkilemiştir. Otomatik kontrol kullanımı, bakım ve işletme kalitesi gibi nedenlerle verim yükseltilip, daha uygun maliyetler oluşturulabilir. 3. Doğa/gaz fiyatları 28 Eylül 2006 tarindeki Botaş, /gdaş, EGO, Esgaz, lzgaz ve Bursagaz şehir gaz dağıtım şirketlerinin tarifelerinde belirtilen fiyatlqrpır. 4. Elektrik fiyatı 01 M,art 2003 tarihi itibariyle oluP,, son P,ç senede, değişmemiştir. Bu elektrik fiyatına %18 KDV'nin yanısıra %5 Belediye Vergisi de dahil edilmiştir. 16 28 EYLÜL 2006 Tarihindeki Fiyatlarla YTL/1000 kcal 0,549050x 1.000 0,0716 8250 X 0.93 0,549050 X 1.000 0,0716 8250 X 0.93 0,556866 X 1.000 0,0726 8250 X 0.93 0,579 X 1.000 0,0755 8250 X 0.93 0,584826 X 1.000 0,0762 8250 X 0.93 0,360 X 1.000 0,0791 7.000 X 0.65 0,283200 X 1.000 0,0939 4.640 X 0.65 1,40x1.000 0,1772 9.875 X 0.80 0,158340 X 1000 En Ucuza Göre Yakıt Maliyeti Dizini 100 100 101 105 107 111 131 248 0,1860 260 860 X 0.99 2,655 X 1.000 0,2600 363 11.100 X 0.92 3,00 X 1.000 0,3030 423 11.000 X 0.90 2,639053 x1.000 0,3063 428 10.256 X 0.84 16 EYLÜL 2005 Tarihindeki Birim Fiyatlar 0,437028 YTUm3 0,437028 YTUm3 0,482303 YTUm3 0,468000 YTUm3 0,470579 YTUm3 0,280000 YTUkg 0,259600 YTUkg 1,340000 YTUkg 2006 / 2005 Yıllık Birim Fiyat Artışı 26% 26% 15% 24% 24% 29% 9% 4% ;;; "" "' - E ı::: "' <( ~ en 8 8 5 7 7 9 4 2 0,158300 YTUkwh 0% 1 2,029600 YTUkg 31% 10 2,458300 YTUkg 22% 6 2,452380 YTUkg 8% 3 5. Motorin birim fiyatı POAŞ'ın sirkülerindeki YTUlitre değeri 0,845 dönüşüm katsayısına bölünerek bulunmuştur. 6. Akaıyakıt fiyatları EPDK tarafından açıklanan Petrol Ofisi AŞ tarafından tavsiye edilen 28 Eylül 2006 tarihli 1st -Trakya mahalli akaıyakıt satış fiyatları alınmıştır. 7. Akaıyakıt alt ısıl değerleri Tüpraş Teknik servisler Müdürlüğünden 1 Mart 2006 tarininde verilen değerlerdir. 8. Yerli linyit kömürü fiyatları ELl'nin +20 mm parçalı torba cinsi için 28 Eylül 2006 tarihli Bayi Depo satış fiyatları listesinden alınmış Ol(!P, Na,rliyecil~r KooperatifiıJin 43 YTUton olan nakliye pedeli de da,hi/ edilmiştir. 9. ithal linyit kömürü fiyatları Hakan Kömür şirketinin portakal tipi linyit için 28 Eylül 2006 tarihli nakliye ve KDV dahil peşin satış fiyatı olan 360 YTUton olarak alınmıştır.
SANAYİDE 1000 kcal / saat iSi İHTİYACI İÇİN GEREKLİ OLAN "ÇEŞİTLİ YAKITLARIN MALİYET SIRALAMA TABLOSU" 128 EYLÜL 2006 tarihinde belirlenmiş olan KDV HARİÇ birim fiyatlarla) "' Alt 28 Eylül 2006 .. .: iii E E N .. Yakıt lsıl Tarihinde ~ ·c ~ ~ .... ~0 Değeri Birim Fiyatı t: > o Kesintili Doğalgaz Sanayi 8250 1 Proses, Buhar ve Elektrik Üretiminde kcal/m3 0,414439 YTUm' 93% BOTAŞ Doğalgaz OSB 8250 1 Proses, Buhar ve Elektrik üretiminde kcal/m3 0,414439 YTUm' 93% BOTAŞ Kesintisiz Doğalgaz Sanayi 8250 2 Proses, Buhar ve Elektrik Üretiminde kcal/m3 0,426607 YTUm3 93% BOTAŞ Doğalgaz Sanayi 8250 3 Serbest tüketici olan(") kcal/m3 0,437486 YTUm3 93% IGDAŞ Doğalgaz Sanayi 8250 4 Serbest tüketici olmayan('") kcal/m3 0,495615 YTUm3 93% IGDAŞ ithal Slblrya Köm0r0 7000 5 lstanbul - Ceviz tipi kcal/kg 0,288136 YTUkg 65% HAKAN KÖMÜR Yeni Linyit Kömürü 4640 6 Soma Kısrakdare kcal/kg 0,240000 YTUkg 65% Manisa-ELi Fuel-oil No: 6 9562 7 Kalorifer Yakıtı /POAŞ kcal/kg 0,771186 YTUkg 80% lstanbul Avrupa yakası Elektrik 860 8 Sanayi kcal/kwh O,125790 YTUkwh 99% TEDAŞ Dökmegaz BOyOk Sanayi 11000 9 LPG -Miks kcal/kg 1,854000 YTUkg 92% AYGAZ. Dökmegaz K0ç0k Sanayi 11000 10 LPG -Miks kcal/kg 2,040000 YTUkg 92% AYGAZ. Dökmegaz 11100 11 LPG - Propan kcal/kg 2,170000 YTUkg 92% Sanayii AYGAZ. LPG 45 kg 11000 12 Sanayi Tüp lstanbul kcal/kg 2,551789 YTUkg 92% AYGAZ Motorin 10256 13 lstanbul Avrupa yakası kcal/kg 2,236486 YTUkg 84% POAŞ Notlar 1. Bu tablo yakıtların yaklaşık işletme maliyetleri hakkında fikir verebilmek için hazırlanmış olup, birim fiyatlarda %18 KDV HARİÇTİR. 2. işletme veriminin bir bölümü arla/ama verim değerlerinin içerisinde olup, yakıt hazırlama, depolama, işletme giderleri vb. yakıt yakma yan maliyetleri de bu değeri etkilemiştir. Otomatik kontrol kullanımı, bakım ve işletme kalitesi gibi nedenlerle verim yükseltilip, daha uygun maliyetler oluşturulabilir. 3. Doğa/gaz fiyatları 28 Eylül 2006 tarindeki Botaş, lgdaş, EGO, Esgaz, lzgaz ve Bursagaz şehir gaz dağıtım şirketlerinin tarifelerinde belirli/en fiyatlardır. 4. Elektrik fiyatı 01 Marl 2003 tarihi itibariyle olup, son üç senede değişmemiştir. Bu elektrik fiyatına %18 KDV'nin yanısıra %5 Belediye Vergisi de dahil edilmiştir. 5. Motorin birim fiyatı POAŞ'ın sirkü/erindeki YTU/itre değeri 0,845 dönüşüm katsayısına bölünerek bulunmuştur. 6. Akaryakıt fiyatları EPDK tarafından açıklanan Petrol Ofisi AŞ tarafından tavsiye edilen 28 Eylül 2006 tarihli 1st -Trakya mahalli akaryakıt satış fiyatları alınmıştır. En 2006 / 2005 28 Eylül 2006 Ucuza 16 EYLÜL 2005 Yıllık Göre Tarihindeki Fiyatlarla Tarihindeki iii Yakıt YTL/1000 kcal Birim Fiyatlar "" .. Maliyeti Birim - E t: .. Dizini Fiyat <( ~ Artışı cii 0,414439 X 1,000 0,054016 100 0,306733 YTUm3 35% 11 8.250 X 0,93 0,414439 X 1.000 0,054016 100 0,306733 YTUm' 35% 11 8.250 X 0,93 0,426607 X 1,000 0,055602 103 0,316220 YTUm3 35% 11 8250 X 0,93 0,437486 X 1,000 0,057020 106 0,346645 YTUm3 26% 8 8250 X 0,93 0,495615x 1,000 0,064596 120 0,398771 YTUm3 24% 6 8250 X 0,93 0,288136 X 1.000 0,068604 127 0,225988 YTUkg 28% 9 7.000x 0.65 0,240000 X 1.000 0,079576 147 0,220000 YTUkg 9% 3 4.640 X 0.65 0,771186 X 1,000 0,100814 187 0,694915 YTUkg 11% 4 9,562 X 0,80 O, 125790 X 1,000 0,147745 274 0,125790 YTUkwh 0% 1 860 X 0,99 1,854 X 1,000 0,183202 339 1,481818 YTUkg 25% 7 11,000 X 0,92 2,04 X 1,000 0,201581 373 1,630000 YTUkg 25% 7 11,000 X 0,92 2,17 X 1,000 0,212495 393 1,670000 YTUkg 30% 10 11,100 X 0,92 2,551789 X 1,000 0,252153 467 2,080979 YTUkg 23% 5 11,000 X 0,92 2,236486 X 1,000 0,259602 481 2,078288 YTUkg 8% 2 10,256 X 0,84 7. Akaryakıt alt ısıl değerleri Tüpraş Teknik servisler Müdürlüğünden 1 Marl 2006 tarininde verilen değerlerdir. 8. Yerli linyit kömürü fiyatları ELl'nin +20 mm parçalı torba cinsi için 28 Eylül 2006 tarihli Bayi Depo satış fiyatları listesinden alınmış olup, Nakliyeciler Kooperatifinin 43 YTL/ton olan nakliye ve KDV dahil edilmiştir. 9. ithal linyit kömürü fiyatları Hakan Kömür şirketinin ceviz tipi linyit için 28 Eylül 2006 tarihli nakliye dahil peşin satış fiyatı olan 340 YTUton olarak alınmıştır. 10. Miks dökme gazın kullanımında buharlaştırıcı gerekmektedir. işletme maliyetleri gözönüne alınmamıştır. 11. Botaş'ın OSB ve Sanayiye sattığı doğa/gazın birim fiyatı içine 0,021 YTUSm3 olan ÔTV dahil edilmiştir. 12. Botaş 'ın OSB kesintili fiyatı 1 Nisan 2005 tarihinden itibaren kaldırılmış ve sadece OSB kesintisiz fiyatı geçerli olmuştur. "Sınai müşterilerine kesintili satış fiyatı OSB kesintisiz fiyatı ile aynıdır. " 13. (*) lgdaş'ın yıllık 1.000.000 m3 ve üzerinde doğa/gaz kullanan sanayi müşterilerine uygulanan fiyattır. 14. (**) lgdaş'ın yıllık 999. 000 m3 ve daha az doğa/gaz kullanan sanayi müşterilerine uygulanan fiyattır. 17 >, .. (/)
<D c:, c:, N a ~ ·;;; ·e, Q) o - "' V) ·;;; ~ •• •• •• GORUNUM ► Tasarım Konseptine Esas Analiz ve Kriterler Mekanik tesisat projelerinde, sistem seçimlerine esas olan kriterler, tasarım konseptinin ilk adımıdır. Bu kriterlerin, her yapının kendine özgü ihtiyaç programı, fonksiyonu ve işletme koşu lları na göre değiştiği görülür. Ayrıca tasarımda uyulması gereken zorunlu standartlar (deprem, yangın, sağlık, hijyen, çevre, enerji gibi) çerçevesinde teknik kurallara uyum zorunludur. Projenin yapımı için gerekli süreç içinde genelde her ülkenin geçerli teknik yönetmeliklerine göre tasarım, norm ve yapı kodlarına uyumlu yürürlükteki tasarım formatlarına uygun projeler üretilir. Önemli olan bu üretimde doğru tasarım analizlerinin yapılması, tasarıma esas kabul ve isteklerin belirlenmesidir. Tasarım analiz ve kriterleri bu nedenle tasarımın can damarı ve ilk teknik yaklaş ımı olup, tasarım analiz ve kriterleri başlığında toplanır, proje bu esaslara uygun olmak zorundadır. Tasarım analiz ve kriterleri bilim ve teknolojiye dayalı bir mühendislik hizmetidir. Bu hizmette bilgi deneyim ve karar verme yeteneği aranır. Bir projecinin teknik sorumluluk altında başarısını sergiler. Hastane, otel, a lışveriş merkezi, havaalanı terminali, kongre merkezi, konser salonu gibi çok amaçlı, değişik fonksiyonlu önemli yapılarda tasarım analizleri aranır. Bu yapılar ile benzeri komplekslerde, ısıtma, havalandırma, klima, sı hhi tesisat, yangın ve özel tesisatları kapsayan tasa18 Celal OKUTAN rımda standartlara, yasalara, yönetmeliklere uyulmasının yanı sıra prosesle ilgili kullanım, servis koşullarının dikkate alınması gereklidir. Servis koşulları tasarımdaki konseptin analiz ve kriterleri içinde yer alan işletme verileridir. Dolayısıyla bir tasarımcı, uzman olarak bilimsel teknik kuralları ve tasarıma kaynak olan teknolojik gelişim ve değişimi bilmek zorundadır. Hastanelerdeki teknolojiye uygun ameliyat salonları, laboratuvarı ve teşhis tedavi bölümleri, ilaç sanayi, temiz oda l aboratuvarları , TV stüdyoları, gıda sanayi, cattering merkezleri, konser salonları ve alı şveriş merkezlerinin tasarıml arında bu sorunlar tasarım analizleri ile çözülebilir. Tasarım analiz ve kriterleri tasarımın can damarı ve ilk teknik yaklaşımı olup, proje bu esaslara uygun olmak zorundadır. Tasarım analiz ve kriterleri bilim ve teknolojiye dayalı bir mühendislik hizmetidir. Bu hizmette bilgi deneyim ve karar verme yeteneği aranır. Prosesle ilgili ortam şartlarının sağlanması alışılagelmiş HVAC sistemlerinden çok farklıdır. Sıcaklık, rutubet, iç hava kalitesi, hava balansı, ortam şartlarının zonlanması birbirinden farklı tasarım sistemleri ile sağ lanabilir. Bu anlamda teknik sorumluluk nedeniyle tasarımda ihtisaslaşmalar oluşmuş, mekanik tesisat uzmanları dışında deneyim ve başarıla rı ile öne çıkan sadece hastane veya otel veya kongre ve konser salonu, cattering mutfakları dizayn eden veya sınai tesisleri tasarlayan uzman ekipler oluşm uştur. Bizleri; ileri teknolojiye ulaşmış batı ülkelerinden farklı kılan sorun burada yatmaktadır. Ülkemizde tasarımda teknik sorumluluk sigorta uygulaması yapılmadığından, bilen veya bilmeyen imza yetkili ve diplomal ı mimar ve mühendisler bütün projeleri yapabilmekte, aynı tarzda idareler, meslek odaları, yapı denetim kurul uşları projenin kontrol ve mesleki denetim hizmetlerini yüklenmektedirler. Yasalarımız, hakem kuruluşları , onay mercileri de sorunu bu yönleriyle ele aldığından çoğunlukla projelerimiz tasarım analiz ve kriterlerinden yoksun üretilmektedir. Ayrıca, tasarımcıların büyük bir kısmı tarafından benimsenen sıradan proje üretim usulleri nedeniyle sağlıkl ı proje üretimi yapılamamakta, yatırımcılara güven sağlanamamaktadır. Nitekim İstanbul'daki büyük ve önemli binaların tasarımının neden yabancılara ihale edi ld iği ; Türk mimar ve mühendisleri-
nin 'subconsultant' taşeron olarak hiz- yısıyla ülkemizde mühendislik hizmeti met vermesi bu sorunlardan kaynaklanır. ► Sektörün Gelişiminde, Çözüm Yolları Tesisat sektörü yapı teknolojisi ile yakın ilişkilidir. Yapı teknolojisinin temel sorunların çözümü, ayrıntıların tek tek incelenmesi, sonuç ilişkilerinin bulunarak, detayların bir araya getirilmesi suretiyle uygulama yapılmasıyla mümkündür. Tesisat sektörü teknik yönden ısıtma, havalandırma, klima, sıhhi tesisat ve özel tesisattan oluşan ihtisas gruplarısıradan bir üretim hizmeti sayılabilir. Bu anlamda mühendislik hizmetleri akademik hizmetler dışında yönetim, tasarım, uygulama, malzeme tedarik, işletme şeklinde branşlara ayrılır. Her kolun, ayrıntılarındaki indirgemeli yaklaşımlar kendi alanlarında teknolojik araştırma ile gelişmektedir. Bu tür teknoloji araştırmalar üniversite araştırmalarından farklı uygulama yönünden yenilikçi gelişim hizmetleri olup, çoğunlukla üretici firmalar tarafından geliştirilerek piyasaya sürülmektedir. Bu bakımdan teknoloji ile bilim ilişkisi çok derin ve etkin sayıl ır. Dolayısıyla uygulamada gelişmiş bilBir çok insan için konfor sıcak ve soğuk algılamasından ortaya çıkan sonuçla ölçülür Dünyadaki 6,5 milyar insandan % 95'i bu değerlerden uzak olduğundan çevre, enerji, verimlilik, geri kazanına, hijyen gibi sorunlar belirli koşullarda toplu yaşam kuralları içinde gözardı edilmektedir. na ayrılır. Her grubun bilimsel temel gileri içeren hizmetler uzmanlığa yaklaşımı indirgemeli yaklaşımlarla yönelik olma l ıdır. Ar-Ge çalışmaları sonunda sonuçlara bu tartı şma, antropolojide ve ekolojierişmek suretiyle, günümüz teknolojisine ulaşılmıştır. Bu anlamda indirgemeli yaklaşım müsbet ilimlerin temel taşı sayılabilir. Buna karşın bütünsel yaklaşım mühendisliğin ana ilkesidir. Bütünsel düşüncenin en zengin kaynağı deneme sınama sistemlerine dayalı pratik felsefe ve ustalıktır. Orman ve ağaç kıyaslamasında olduğu gibi, biz tesisat mühendisleri, uygulamada ormanı görür, ağaç konusundaki bilgilere uzman kişilerin aktarımları ile sahip oluruz. Toplum genel olarak mühendislik hizmetlerini bilim ve matematiğe dayalı teknik bir hizmet olarak değerlendiri r. Halbuki, çoğu mühendis benzer iş deneyimine dayalı pratik hizmetlerle uğraşır. DolaHer kolun, ayrıntılarındaki indirgemeli yaklaşımlar kendi alanlarında teknolojik araştırma ile gelişmektedir. Teknoloji ile bilim ilişkisi çok derin ve etki sayılır. Dolayısıyla uygulamada gelişmiş bilgileri içeren hizmetler u'Qnan/ığa yönelik olmalıdır. ► Toplumsal Yargılara Paralel Teknolojik Değerler Toplumlarda değer yargıları dil, din, ırk ve jeopolitik şartlara göre değişik olduğu gibi ülke ekonomisinin düzeyine göre farklılıklar arz eder. Her ülkenin kendi şartlarına göre fakir, orta halli, zengin tabakası mevcut olup, bunlar arasındaki farklı yaşam birbirinden kopuk değerlendirmeler doğurabilir. Amerika gibi çok gelişmiş bir ülkede New York, Washington, Chicago, San Fransisco d ışındaki yörelerde yaşam standartları ve değer yargıları birbirinden farklıdır. de büyük boyutlara erişmiştir. Bu yargılara kaynak olan kriterler dil, din, kültür ve görgü olduğu gibi bilim ve teknoloji alanlarında eğitim düzeyi nedenleri ile değişiktir. Bu nedenle kapalı ortamlardaki konfor şartlarını çoğu kez insanlara tam anlatamazsınız. Bir çok insan için konfor sıcak ve soğuk algılamasından ortaya çıkan sonuçla ölçülür. Bir çok insan rutubet, rüzgar, radyasyon etkisini bilmediği gibi onlar da iç hava kalitesi değerlendirmesi hemen hemen yok sayıl ı r. Dünyadaki 6,5 milyar insandan % 95'i bu değerlerden uzak olduğundan çevre, enerji, verimlilik, geri kazanma, hijyen gibi sorunlar belirli koşullarda toplu yaşam kuralları içinde Türkiye gibi geçmişi çok uzun bir tari- gözardı edilmektedir. he dayanan ülkenin İstanbul, Ankara, İzmir ve diğer büyükşehirlerde yaşam Günümüzde modern yapıların tasakalitesinde görülen farklılıklar, diğer rım ve uygulamasında farklı değeri!, ilçe ve köylerde inanılmaz boyutla- lendirmeler yapılmakta ideal çözümra erişmiştir. Bu hususda sadece para ve gelir düzeyine bağlı değerlendirme yapmak çok yanlıştır. Varoşlarda oturan insanlar ile şehir merkezlerindeki orta halli halkın yaşam şartları mukayese edilmemelidir. Ayrıca bireylerdeki yargı ve değerler de çok farklıdır. Bu nedenle zevkler ve renkler tartışılmaz deyip geçiştirilemez. Aslında modern yaşamda zevkler ve renkler tartışılmaktadır. Bilim ve teknolojide, siyasette, toplu yaşamda süregelen ler aranmaktadır. Bütün değe rlendirme farklılıklarına rağmen bilim ve teknoloji temel kriterleri arasında farklılık bulunmamaktadır. Bu nedenle yapı teknolojisinin gelişimi ile paralel verimlilik, enerji ekonomisi, çevre etkinlikleri, güvenlik koşullarına uygun kullanılabilirlik ve dayanıklılık standartları gündeme gelmiştir. Bu anlamda geri kazanım % 11 0'lara erişilen verimlilik, güvenlik; teknolojik 19 "' 1 ~ >, w a, N ... ;;, .. V) ·.; il ôi 1/1 ·.; ~
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=