Tesisat Dergisi 128. Sayı (Ağustos 2006)

<D o o N "' "' ::ı •Ol - "' "' ·;;; 2. 1 .2.2. Termal volanlı, çalış-dur (start-stop) kumandası ile çalışan, soğutma kompresörlü, basınçlı hava kurutucular Termal volanlı BHK'larda soğutucu, (ve bazen hava-hava ısı eşanjörü) içinde ki maddesel kütle nedeni ile yüksek bir ısı sığasına sahiptir. Bu kütleye termal volan adı verilir. Termal volan katı veya sıvı halde olabilir. Bunun yardımı ile sis temde soğuyu biriktirilebilir ve gerektiğinde bu kütleden basınçlı havaya ısı verilerek soğutma kompresörü dururken de soğutma işlevi devam ettirile bilir. Bilhassa BHK'nın gereksinimden büyük seçildiği hallerde veya havanın soğuk olduğu, yahut bh sarfiyatının azaldığı zamanlarda; istenen çiğlenme sıcaklığının sağlanması kolay ol duğu gibi, elektrik enerjisi sarfiyatı da azalır. Soğutma kapasitesi gereksini minin azaldığı sürelerde dahi, soğutma 1. Hava/hava ısı eşanjörü 6. Genleşme valfı Ekovat (soğutkan kompresör ılcal boru Su ayırıcı Şekil 2. 7. Termal volanlı küçük kapasiteli basınçlı lıava kıırıııucunıııı çalışına şeması. sistemi tam kapasite ile çalışmasına devam eder. Termal kütle sıcaklığı ayarlanan alt sıcaklığa geldiğinde, bir ter mostat soğutma kompresörünü durdurur. Termal kütle kurutucu içinden ak maya devam eden bh'yı soğutmaya devam eder; bu esnada sıcaklığı yükse lir. Ayarlanan üst sıcaklığa, erişildiğinde, 2. Soğutkan/hava ısı 7. Soğutma suyu regülatörü eşanjörü 8. Yağ ayırıcı 3. Yoğuşmuş nem boşaltma 9. Yağsızlaştırıeı 4. Soğutma kompresörü 10. Sıcak gaz baypas 5. Soğutkan koııdeııseri regülatörü Şekil 2.9. Sıvı soğutkan sevıjıe kontrollü evaporatörlii büyük bir BHK şeması. . 1. Hava/hava ısı eşanjörü 2. Soğutkan/hava ısı eşaııjörü 3. Soğutkan sıvı ayırıcı 4. Elek telli damla tutucu (dem ister) 5. Kondenser 6. Soğutma suyu regülatörü 7. Soğutma kompresörü 8. Tahrik motoru 9. Kapasite kontrolu 1O. Yağ ayrılma (borusu) 10 11 10 11. Yağ dönüşü I2. Sıcak gaz baypas regülatörü 13. Kontrol valfı 14. Soleııoit valf 15. Seviye koııtrolu 16. Kondeııstop 17. Kuru BH çıkışı 18. Nemli bh girişi 14 1 Giriş Soğıtma suyu 14 Şekil 2. 10. iki soğutma kompresörlü biiyiik bir BHK şeması. 90 Kuru sıkıştırılmış hava çık,şı Neme doymuş BH girişi 13 ! 8 ! 16 Fonksiyon şeması büyüktip soğutmalı BH kurutucu t ı 1 . Hava/hava ısı eşanjörü sıcak nemli bh girişi 2. Termal volanlı hava soğuLucuda bh soğuLuluyor 3. Soğuk bh'daıı su (kondeıısat) ayıncıda ayrılıyo 4. Otomatik su boşaltma 5. Kuru hava yeniden ısınmış; cşanjörden çıkar, 7. Ternıostatik genleşme valfı 8. Kompresör- hava soğ.lı kondenser-sıvı Lankı 9. Konıpr. yüksek basınç emniyet prcssostatı Şekil 2.8. Termal volanlı orta kapasitedeki basınçlı hava kurutucunun çalışma şeması. kumanda termostatı soğutma kompre sörünü yeniden çalıştırır. Şekil 2.7'de bu tip BHK' nın basitleştirilmiş şeması verilmiştir. Küçük kapasitedeki bu tipte, hava-hava ısı eşanjörü ile bh soğu tucu Şekil 4'teki örnekte olduğu gibi, aynı zamanda termal volanı oluşturan aynı blok gövde içindedir. Şekil 2.S'de ki şemada orta kapasitedeki termal volanlı bir BHK' nın fonksiyon şeması görülmektedir. Kompresöre kumanda ederek gerektiği gibi çalışıp durmasını temin eden termostat, doğrudan doğ ruya 3 noktasında ölçülen çiğlenme sıcaklığına göre çalışır. Otomatik ku manda basittir. Bu tipteki BHK'lar her kapasitede yapılabilir. Baypaslı BHK'la ra göre daha büyük ve termal kütleden dolayı daha ağırdırlar. Mevsim değiş melerinden etkilenmezler. 2.1.2.3. Büyük kapasiteli-soğutmalı basınçlı hava kurutucular Tersane, rafineri, demir-çelik gibi ba sınçlı hava tesisatının merkezi olduğu fabrikalarda büyük kapasiteli BHK'lar kurulabilir. Bunlar BHK sistem parçalarının büyük lüğü bakımından, bazı durumlarda parça parça nakledilerek kurulabilirler. Bun lar büyük soğutma tesisatı kapsamına girerler. Şekil 2.9 ve Şekil 2. 1 0'da bunlara bazı örnekler verilmiştir.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=