1 i 1 j a Ahmet AÇIKGÖZ Anova Mühendislik 1993 yılında ODTÜ Makina Mühendis/iği Bö/ümii'nden mezun olan Açıkgöz, 1996 yılında, aynı üniversitede yüksek lisansın ı tamamladı. 11 yıldır Hesaplamalı Akışkanlar Dinamiği ile ilgilenen Açıkgöz, halen Anova firmasının yöneticisi görevini sürdürüyor. l Mustafa Ö. GELİŞLİ Anova Mühendislik 1996 yılında iTÜ'de Uçak Mühendisliği programına başlayan Mustafa Gelişli, 2000 yılında mezun oldu. Aynı yıl iTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Uçak Mühendis /iği Anabilim dalında yüksek lisansa başladı ve 2005 yılında yüksek lisansını tamamladı. Halen aynı üniversitede doktora çalışmasına devam etmektedü: EmreÖZTÜRK Anova Mühendislik 2001 yılında ODTÜ Makina Mühendisliği 'nden mezun olan Öztiirk, 2004 yılında aynı bölümden yüksek lisans derecesini a/ııııştıı: 2001 yılından bu yana CFD teknoloji/eri üzerine çalışan Öztürk, halen kurucularından olduğu Anova Mühendislik'te çalışmakta ve Gazi Üniversitesi'nde doktora eğitimine devam etmektedir. OZET ___ ~ Yangın senaryolarının incelenmesi için iki yol izlenebilir. Bir tanesi, küçük ölçekli bir model oluşturulup burada yangın çıkartılarak deneysel inceleme yapılır. Diğer bir yöntem ise, Hesaplamalı Akışkanlar Dinamiği (HAD) yazılımları ile senaryoların bilgisayar ortamında simülasyonuduı: Üç boyutlu Hesaplamalı Akışkanlar Dinamiği ınetodları, tünel havalandırma sistemlerinin, yangın gibi kaza senaryolarının oluşması durumunda nasıl çalışacağı ve sıkıntılı çalışan bölgelerin tespitinde ve iyileştirilmesinde kullanılabilir. 74 Metro Tünellerinde Yangın Senaryosu Analizleri 1. Önemi Tünel inşaatlarının ilk yıllarında, havalandırma mühendisleri normal çalışma durumu için tasarım yaparken, son 1 O yılda tasarım dışı (off-design) durumlar için de çalışmalar yapılmaktadır. Tasarım dışı operasyonun en önemli maddesi ise, tünelde çıkacak olası yangındır. Mart 1999'da Mont Blanc Tüneli'nde 39, Mayıs 1999'da Tauern Tüneli'nde 12 ve Kasım 2000'de Kitzsteinhorn Tüneli'nde 155 kişi yanarak ya da dumandan zehirlenerek hayatını kaybetmiştir. Bu trajik olayların sonucunda, tünel güvenliği için değişik yangın senaryolarinda, havalandırma performansının tasarım aşamasında incelenmesinin önemi anlaşılmıştır. 2. Metodoloji Yangın senaryolarının incelenmesi için iki yol izlenebilir. Bir tanesi, küçük ölçekli bir model oluşturulup burada yangın çıkartılarak deneysel inceleme yapılır. Bu oldukça maliyetli ve zor bir tercihtir. Diğer bir yöntem ise, Hesaplamalı Akışkanlar Dinamiği (HAD) yazılımları ile senaryoların bilgisayar ortamında simülasyonudur. Hesaplamalı Akışkanlar Dinamiği çözümlerini ise iki başlık altında inceleyebiliriz: Bir tanesi göreli olarak daha eski bir yöntem olan, tek boyutlu sistem modellemesi, diğeri ise, daha detayli inceleme yapılabilen ve daha kapsamlı bir yöntem olan üç boyutlu modellemedir. Geçmiş yıllarda, tek boyutlu sistem simülasyon yazılımları, tünel yangın senaryolarının incelenmesinde daha sık kullanılırken, bilgisayarların hızının artması ile artık üç boyutlu yazılımlara daha fazla önem verilmiştir. Üç boyutlu HAD yazılımlarının tek boyutlu yazılımlara olan üstünlüğü, gerçek geometrinin birebir modellenebilmesi; yani merdiven çıkışları , fan odası, damper, tren gibi geometrilerin aslına sadık olarak oluşturulması, akış denklemlerini sadeleştirmeden çözmesi ve bütün bunların sonucu olarak, çok daha gerçekçi ve hassas sonuçların alınmasıdır. Tek boyutlu kodlar ise bütün yeraltı sisteminin makro boyutta incelenmesinde, ön tasarım aşamasında halen değerli bilgiler vermektedir. Şekil 1 'de tek boyutlu bir model ile üç boyutlu modelindeki detay gösterilmiştir. ---- N S1 -Roıai\ı;:--, w- -f- •E 52 s ~~& - 4 ,----------- ------, ' ' ' ---------------------------- ' İstasyon Anahtar 6 Bölge owat 53 tiikil 1. Tek boyutlu ve üç boyutlu modeller. ______________
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=