<O o o N C ~ ·;:; .. :ı: 'iii ·e Q) C • Blöf hattına monte edilen selonoid vana, iletkenlik ölçerden sinyal almaktadır. Ayarlanan iletkenlik sınırını aşınca vana kapanmakta, aksi durumda, yani şartlar istenilen gibi ise vana açık olmaktadır (Soğutma kulesi sistemlerinde tortu probleminden dolayı her tür selonoid vana çalışmamakta, sık sık bobinleri arızalanmaktadır. En sağlıklı vana tipi hava ile çalışan vanalardır). • pH sürekli olarak ölçülmekte ve ölçmedozlama cihazı sistemin diğer bileşenlerinden bağımsız çalışmaktadır. Suyun pH'ı düştükçe kostik, yükseldikçe asit dozlayacaktır. • Korozyon inhibitörü pompası da blöf vanası ile koordineli çalışmaktadır. Blöf vanası açık iken, kimyasal israfı nı önlemek amacı ile pompa duracak, kapalı konumda iken dozlamaya devam edecektir. • Biocid pompası zaman kontrollü çalışacaktır. Haftanın 7 günü için ayrı program yapılabilmektedir. Bir zaman rölesi ile kontrol edilmekte, yaz ve kış ayları için ayrı program yapılması na imkan tanımaktadır. Böylece işletme hangi kimyasal firması ile çalışırsa çalışsın, periyodik kontrolleri yapan kişi, ayarları analiz sonuçlarına göre değiştirebilecektir. t iletkenlik ölçer yapılan iletkenİik ayarına göre sensörden aldığı sinyali blöf vanasına iletecek, iletkenlik istenilen değere ulaşıncaya kadar sistem blöf yapacaktır. istenilen iletkenlik değerine ulaşıldığında blöf vanası otomatik olarak kapanacak, sistem çalışmaya devam edecektir. iletkenlik sensörleri birkaç çeşittir. Hat üzerine monte edilenler daha sık kalibrasyon gerektirdiğinden, bir kap içerisinde daldırma tip olanları tercih edilmelidir. Ölçüm noktaları çok önemlidir, kör noktalarda konumland ırı lmamal ıd ı r. t Sistemde blöf yapıldıkça kuledeki su seviyesi azalacak, şamandıra seviyeyi hissedecek, bu durumda eksilen su kadar taze su beslenmeye başlayacaktır. • Tüm cihazlar dijital göstergeli olmalı ve işletmeci tarafından izlenebilmelidir. Burada sistemin asıl amacı "doğru işletme" konusunda sorumlu personele sağladığı kolaylıktır. Yukarıda tariflenen otomasyon sistemi ile pek çok avantajı bir arada yakalamak mümkün olacaktır. Çoğu kulede blöf yapılmadan yada manuel blöf 166 Resim 4. Herhangi bir otomasyon uygulaması yapılmamış, kontrolsüz doz/ama yapılmış bir kule. yapılarak tesis işletilmektedir. Bu sistemde herhangi bir işletmeci ihmali söz konusu değildir. Genel kontroller yeterli olmaktadır. Kuledeki durum sürekli izlenebilmekte, görüntülenen değerlerin uygun olmaması durumunda erken müdahale yapılabilmektedir. Verilen sistemin uygulamalarında blöf miktarının da azaldığ ı, gereksiz su sarfiyatının önlendiği görülmüştür. Yapılan kontrollerde, soğutma kulelerinde 14.000 µS/cm iletkenliğe kadar tespitler gerçekleşmiştir. Ülkemizde soğutma kuleleri genellikle gerektiği gibi işletilmemekte, hem canlı sağlığını ciddi şekilde tehdit etmekte, hem de yüksek miktarda enerji kayıplarına yol açmaktadır. Kurulan tesisler kısa sürede hızla artan verim kaybına maruz kalmaktadır. Sistemde kurulacak son derece ekonomik bir kontrol mekanizmasının ilk yatırım maliyetinden kaçınılmasından dolayı, pek çok kule hurda olarak atılıp yenisi kurulmaktadır. Ancak yeni kurulan sistemlerde doğru bir otomasyon uygulanmakta ve işletmede görevli bir teknisyen monitörden günlük olarak izleyerek, kuledeki su kalitesi ile ilgili pek çok bilgiye anlık olarak ulaşabilmektedir. Herhangi bir problem, iletkenlik değerini basitçe yorumlayarak en kısa zamanda tespit edilebilmektedir. Böyle bir sistemle çalışan işletmelerde kontrol işletmenin elinde olmaktadır. Aksi durumda tüm kontrol ve yorum kule için dışarıdan çalıştırılan firmaya bırakılacak, işletmeci konu ile ilgili bir değerlendirmeyi tek başına yapamayacaktır. Soğutma kuleleri, doğru işletilmemesi durumunda etrafına hastalık yayan noktalar olarak değerlendirilmelidir. Şehir dışı~da xer alan sanayilerde olduğu gibi, şehir merkezlerinde alışveriş merkezi, iş merkezi gibi çok katlı binalarda da soğutma kuleleri bulunmaktadır. Oteller zaten hastalık probleminin çıkış noktasıdır. Gıda üretimi yapan sanayi kuruluşlarında dahi soğutma kuleleri doğru işletilmemektedir. Sadece işletmede çalışan personelin değil, üretilen gıda yoluyla bakterilerin çok daha geniş bir kitleye yayılma riski bulunmaktadır. Halk sağlığı ile yakından ilgili olan bu konu, mekanik tesisat projelerinde son yıllarda daha ayrıntılı olarak tarif edilmektedir. Sanayi ve su ile soğutma yapılan diğer binalarda mekanik tesisat ile ilgili sorumlu personel, konu ile ilgili olarak bilgilendirilmeli, derhal çözüm üretilmelidir. Hem tesisatın ömrü hem de canlı sağlığı açısından, soğutma kulelerinde mikrobiyolojik ve kimyasal kontroller, henüz projelendirme aşamasında iken detaylı bir şekilde ele alınmalı ve yatırımcılar bu konuda bilgilendirilmelidir. Notlar: 1. Yukarıda soğutma hat/arındafiltrasyon sistemlerine değinilmemiştiı'. Bu konu ayrıca incelenmelidir. Kısaca ifade etmek gerekirse, en azından soğutma kulesi havuzundaki su bir sirkülasyon pompası ile filtre edilmeli ve kuleye dışarıdan gelebilecek toz, yaprak gibi partiküller tutulmalıdır: Edinilen tecrübeler doğrultusunda soğutma grubunda siklon filtreler önerili,: Kartuşlu tip filtreler çok kısa sürede tıkanmakta ve kartuşları deforme olınaktadu: Filtre kısa sürede kullanım dışı kcılmaktad11'. 2. Kule suyu çeşitli noktalardan periyodik olarak numune alınarak analiz edilmeli ve raporlar profesyonel firma tarafından değerlendirilmelidiı'. 3. Besi suyu arıtıncı sistemine yer verilmemiştir. Özetle, iletkenliği 500µS/ cm'den düşük ve 50Fr'ııı altında sertliğe sahip su kalitesi önerilmektedir. 4. Bazı otomasyon sistemlerinde korozyon inhibitörii debi kontrollii(besi suyu debisi ile orantılı) olarak doz/anmaktadır. Bu durumda kış aylar111da blöf az olacağından korozyon inhibitörii de daha az dozlanacaktır. Yalnız korozyonıııı tek sebebi sıcaklık olmadığ111dan mevsimsel olarak dozaj değişimi korozyon açısından risk teşkil etmektedir. Korozyon inhibiötürü, sistemde dolaşan su hacmine göre gerekli konsantrasyon hesaplanarak dozlanıı; pompanın ayarları bu konsantrasyonu sağlayacak şekilde yapılır. Bu durumda pompalar da %1-100 kapasitede çalışabilen modeller olarak seçilmelidiı: il!J
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=