"' C> C> N C E ·;:; .. :ı: "' N .... >, .. V) Ekipman Ekipman ile ba~lantılı ~~:=:~1ı':1,?E ~ ismik aynı açıdan yukseklıkte· -ı-----.._ı.., dayanıklı 1 çelik şasi Be!on döşeme Şekil 1 O. Yükseltilmiş döşeme üzerinde oturan ekipmanların sismik koruması. Titreşim izolatörü Ekipman şasisi veya kaidesi Şekil 11. Açık tip titreşim izolatörleri ile birlikte sismik sınırlandırıcı kullanılması. Titreşim yalıtımı yapılması gereken bir ekipman, beton döşeme veya çelik kaide üzerine titreşim izolatörleri ile monte edilmelidir. Böyle bir durumda sismik koruma için iki seçenek vardır: Açık tip izolatörlerle birlikte sismik sınırlandırıcı kullanılması veya sismik koruma özelliğine sahip kombine izolatörler kullanılması. Şayet ekipman açık tip izolatörler ile monte edilmişse, ilave sismik sınırlandırıcılar kullanılması gerekir (Şekil 11 ). örneğin jeneratör vb bazı ekipmanlar, üretici firmadan titreşim izolatörleri ile birlikte temin edilebilmektedir. Benzer şekilde, önceden titreşim izolatörleri üzerine monte edilmiş bir ekipman için sonradan sismik koruma istendiği taktirde, ilave sismik sınırlandırıcılar kullanılması gerekir. H: Çalışma yüksekliği c: Çalışma aralığı E: Asgari dübel derin l iğ i e: Asgari kenar mesafesi ~ • •. .: Burada önemli olan iki noktadan ilki; kullanılacak sismik s ınırlandırıcının , uygun yöntemlerle hesaplanmış sismik yüklere karşı yeterli dayanımda olduğunun, bağımsız kuruluşlarca verilen sertifikalarla ispatlanması gerekliliğidir. İkinci önemli nokta ise sismik sınırlandırıcının, uzman mühendislerce belirlenmiş hesaplamalara uygun nitelikte bağlantısının yapılmasıdır. Buna göre bağlantıda kullanılacak civataların derinliği ve kenar mesafeleri sismik dayanıma göre projelendirilmelidir (Şekil 12). Şayet ekipman monte edilmeden önce sismik projelendirme yapılacaksa, söz konusu ekipman için sismik izolatörler seçilmelidir. Soğutma kuleleri, soğutma grupları, pompalar, hidroforlar, kompresörler, tanlar vb. birçok ekipman, sismik korumalı izolatörler ile yapıya bağlanabilir (Şekil 13). Sismik izolatörler, ekipmanın zorlamalı frekansına bağlı olarak seçilecek çökme miktarında yaylı ve/veya elastomer (kauçuk, neopren vs) esaslı titreşim alıcılar sayesinde, hem ekipmanın titreşiminin yapıya geçmesini engellemekte, hem de titreşim yalıtımı amacıyla ekipmana müsaade edilen salınımı sınırlandırarak depreme karşı gerekli korumayı sağlamaktadır. H: Çalışma yüksekliği c: Çalışma aralığı E: Asgari dübel derinliği Sismik izolatör Şekil 13. Sismik izolatörler ile monte edilmiş ekipman. Burada önemli iki noktadan ilki; kullanılacak sismik izolatörün, uygun yöntemlerle hesaplanmış sismik yüklere karşı yeterli dayanımda olduğunun, bağımsız kuruluşlarca verilen sertifikalarla ispatlanması gerekliliğidir. ikinci önemli nokta ise sismik izolatörün, uzman mühendislerce belirlenmiş hesaplamalara uygun nitelikte bağlantısının yapılmasıdır. Buna göre, bağlantıda kullanılacak cıvataların derinliği ve kenar mesafeleri sismik dayanıma göre projelendirilmelidir (Şekil 14). Gerek açık tip izolatörlerle, gerekse sismik izolatörlerle monte edilen ekipmanların tüm boru, kanal, kablo vb. bağlantılarının esnek elemanlarla yapılması gerekmektedir. Ayrıca bu esnek bağlantılar, gerektiği taktirde sınırlandırıcı çubuklar veya çelik halatlarla bağlantıyı depreme karşı koruma altına almalıdır. ~ e: Asgari kenar mesafesi (hesaplarda belirtilmediği takdirde, asgari dübel derinliği (E)'in en az 1,5 misli alınmalıdır). I 11 · ·' ~. . ',"!'.' ' ... ...,• •· ,:· ~ •. e Şekil 14. Sismik izolatör bağlantı detayları. d w .·;t_ .. ~he~~:i~::d~ğ i -'--ı-..~-- _,_•__: -_"-.- .-..-'--.~-- :-~-\ ~-.~- -~ . . :/,' • ·•· · · ·.• · ~:-.. .• •••• ~, : :· .• i ·. :· • takdirde, asgari dübel ~ • .-... • . : . :.- •• • • -~-•-~- • .-;,,, •• .- •.- ·•• '• ' •• ••• • · •••~-- • 44 derinl i ği (E)'in en az • .-•~ • -~- -~._.. : ~ ,t. ~-~ - ◄• .- .,. :, ' · "< ~~:- :-:•- ·, :• ~-•-• ;/ ·.• ,· ·. · •,: . - .... -·~ ·1' . . _..6 ...... ~- : ...... •. --~-:·: ~;. ~ : . - ,4', . • 1,5 misli al ınmalıdır). e Şekil 12. Sismik sınırlandırıcı bağlantı detayları. 130
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=