rak, bahsi geçen istasyonların Sr ve Hr değerleri hesaplanmış ve Angström denklem sonuçları ile karşılaştırılmıştır. Önerilen yöntem ve Angström denklemi ile Hr değerleri üç istasyon verisi içinde hesaplanmıştır. Her iki yöntemle hesaplanan değerlere bağlı olarak belirlilik katsayıları (R2 ) ve Angström denklemi parametreleri Tablo 1 'de verilmiştir. Adana'da Angström denkleminin R2 ile temsi lirliğinin daha yüksek olduğu görülmüştür. Fakat zaman serisi olarak baktığım ı zda, Angström denkleminde büyük problemlerin oluştuğu görülmektedir. Angström değeri ile yapılan hesaplamalarda maksimum değerlerde gerçeği aşan büyük değerler hesapla nırken, minimum değerlerde ise çok düşük değerler elde edilebilmiştir. (Şekil 3a). Özellikle Sr hesaplamalarında Angström denkleminde fiziksel problemler ortaya çıkmıştır. Bazı aylarda Srdeğerleri sıfır olarak hesaplanmıştır. Bir anlamda bütün ay boyunca ortalamada gece yaşanmış anlamı taşımaktadır (Şekil 3b). İstanbul için de aynı prosodür uygulanmıştır. Angström denklem parametrelerine dayalı olarak Hr değerleri yine yüksek bulunmuştur (Şekil 4a). Bunun yanında Sr değerlerinde fiziksel olarak mümkün olamayacak eksi değerler elde edilmiştir (Şekil 4b). Sonuejlar Bu çalışmada güneş ışınımı ve güneşlenme sürelerinin hesaplamalarında kullan ılmak üzere literatürde olmayan yeni bir yöntem önerilmiştir. Herhangi bir kabul ve sınırlama olmayan bu metod ile belirtilen güneş enerjisi parametreleri kolaylıkla bulunabilmektedirler. Önerilen yöntem Türkiyedeki üç istasyonun verisine uygulanmıştır. Ayrıca Angström denkleminde bazı fiziksel imkansızlıkların olduğu ispatlanmıştır. Bu durumda Angström denklemi, güneş ışınımı çalışmaları ile ilgili olarak artık kullanılmamalıdır. Kaynaklar 1. lqbal M (1983) An Jntroduction do Solar Radiation, Academic Press, Toronto. [makale lstanbul H, ,o 35 ~ A A ~ I '\ f\ / 30 " 1 l J 25 ~ ~ [\ ~, ~ J f ~ ı ,"!I --Ölçülen Hr 20 i (\ \ 1 !J _ önerilen Metenolojik 1 Tahmin H1 J --Angström ,s tahmin Hr ıı 10 1 5 ~' u u ı l, ~I ~ ; ... ~ .. 1 1 . l 1 o , s 9 n 11 21 2s zg J:ı :ı1 41 45 49 s:ı sr eı ss 69 1:ı n eı es 89 93 97 101 ıos 109 1 1 :ı 111 121 12s 129 Süre (Ay) Şekil 4a istanbul için ölçülen ve hesaplanan güneş ışınımı Hrdeğerleri. lstanbul s, 12 lı • t 10 t lı ~ ;ı r{ A~ f , ~ı ftl~ ı~ ~ M -- Ölçülen S1 1 . i l -- önerilen Metenotojik 1 1 Tahmin s, ~ ~ ~ -- Angström tahmin S1 ~. ~ 1 t ı t 1 5 9 ı:ı 11 21 2s 29 :ı:ı :ı1 41 4549 s:ı s1 6 es e91:ı 11 eı as ııa 93 a1 101 ıos 109 11:ı 111 121 12s 129 ·2 Süre (Ay) Şekil 4b. istanbul için ölçülen ve hesaplanan güneş ışınımı Srdeğerleri. 2. Duffıe J.A. and Beckman WA. (1991) in 2nd Edition. Solar eııgineering of thermal processes. Wiley, New York. 3. • Angström A. (1924) Solar and terrestrial radiation. Q. J. Roy. Met. Soc. 50, 121-125. 4. Gueymard C., Jindra, P andEstradaCajigal, V (1995) A critical look at recent interpretations of the Angström approach and its fiıture in global solar radiafion prediction. Solar Energy 54, 5, 357-363. 5. Şahin, A.D. and Şen, Z.(1998). Statistical analysis ofthe Angströınformııla coeffıcients and applicationfor Tıırkey. Solar Energy, 62, 29-38. 6. Şen, Z. and Şahin, A.D. (2001). Solar irradiation polygon concept and applicafion in Tıırkey. Solar Energy, 68 (1), 57-68. 7. Şen, Z. (2001). Angström eqııalion parameters estimation by ıınrestricted method. Solar Energy 71, 2, 95-107. 8. Şen, Z., Öztopal, A. and Şahin, A.D. (2001). Application of genefic algoritın for determination of Angström eqııation coeffıcients. Eııergy Conversion and Manageınent, 42, 217-231. 9. Sııehrcke H. (2000) On the re/ationship betv.ıeen dııration of sıınshine and solar radiation on ıhe earth's sıııface: Ang-ströııı's equation revisited. Solar Energy. 68, 5, 417-425. 10. Martinez-LozanoJA., TenaF, Onrııbia JE. And Delarubia J. (1984) The historical evolııtion of the Angströıııforınııla and its nıod/fıcations: review and biography, Agric and Forest Met. 33, 2-3, 109-128 11. Ögelman H., Ecevit A. and Taşdemiroğlu E. (1984) Methodfor estinıafing solar radiation froın bright sıınshine dara. Solar Energy 33, 6, 619-625. Bıı makale; 25-27 Mayıs tarihlerinde gerçekleştirilen VI. Ulusal Temiz Eneıji Seıııpozyııııııı 'nda bildiri olarak sıınıılmııştıır. [tı 111 "' o o N C ~ ·;:; "' :c -"' C/) 'iii ~
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=