Tesisat Dergisi 126. Sayı (Haziran 2006)

<D C> ı;: .!: ~ "' :ı: <D N .... ~ uı -"' "' ·;;; ~ DemirDöküm'ün Ar-Ge Faaliyetleri Kapsamında Özellikle Konut ısıtmalarında Kullanımı Teşvik Edilen "Kendi Elektriğini Kendin Üret, Hem lsın Hem Kullan, Fazlasını Devlete Sat" Yaklaşımı Mikro Koienerasyon Ünitesi ile B u çalışmada; tüm dünyada giderek artan enerji gereksinimi yeni arayışları gündeme getirilirken; DemirDöküm'ün Ar-Ge faaliyetleri kapsamında özellikle konut ısıtmalarında kullanımı teşvik edilen "kendi elektriğini kendin üret, hem ısın hem kullan, fazlasını devlete sat" yaklaşımı üzerinde şekillenen mikro kojenerasyon ünitelerinin çalışma şekli, ekipmanları ve enerji verimliliği diğer sistemlerle kıyaslanarak anlatılmıştır. Anahtar Sözcükler: Kojenerasyon, mikro türbin, buhar, elektrik, yüksek frekans jeneratör. 1. Giriş Kullanım olarak genellikle konutlarda tercih edilen mikro kojenerasyon üniteleri, küçük ölçekli güç çevrimini içermektedir. Ünite, bir yandan konut için elektrik üretirken, diğer yandan konutun ısınma ve sıcak su ihtiyacını karşılamaktadır. Eğer üretilen elektrik, konut ihtiyacının üzerinde ise, ana elektEnerii Temini rik sistemine, şebekeye aktarılabilmektedir. Özellikle Almanya'da hükümetin teşvik etmesi ve alt yapısını sağlaması ile, konutlarda bu sistemle elde edilen ihtiyaç fazlası elektrik devlete satılabilmektedir. Mikro kojenerasyon ünitelerinin kullanımı yaygınlaştıkça, elektrik üretimi için çok büyük yatırım harcamaları gerektiren santrallere gereksinim azalacaktır. Sistemin bir diğer önemli avantajı ; özellikle ülkemizde daha yüksek oranda oluşan elektriğin nakli sırasındaki kayıpların ortadan kaldırılmasıdır. Bu özellikleri ile mikro kojenerasyon üniteleri, enerji sektöründe, yeni bir dünyanın habercisi olarak kabul edilmektedir. 2. Enerji Kullanım Oranları Kullanılan elektrik enerjisi oranı ; konvansiyonel tip termik santralden enerji eldesinde (Şema 1 ), atık ısı enerjisi ve taşıma enerjisi kayıpları çıkartıldığında % 39, mikro kojenerasyon ünitesi kullanıldığında (Şema 2) ise % 92 (%17 elektrik enerjisi, %75 termal enerji) olmaktadır. 3. Alternatif Sistemler Yakıt pilleri (Fuel celi), anot tarafında hidrojeni yakıt olarak, katot tarafında havayı (0 2) kullanarak elektrik (inverter'da DC-AC çevrilir) ve ısı üretimini (yakıt pili soğutma sistemi eşanjöründe) sağlarlar. Hidrojenin DG'den üretimi için reformer ünitesi ve saflaştırıcıya ihtiyaç vardır. Maliyetleri-10.000 •/kW civarındadır. 2007-201 O yıllarında çalışmaları devam edecek olan hidrojenin depolanması, transferi 've kullanımının yaygın hale gelmesi ile ev enerji sistemlerinde kullanımlarının artması beklenmektedir. Stirling motorların 0,8-1 kW kapasite maliyetlerine MicroCHP ile 2-3 kW'lık ünite üretimi yapılabilmektedir. Dizel motorların operasyon süresi 80.000 saat'tir. Gaz türbini kapasiteleri 30-100 kW'dan başlamaktadır. Emisyon değerlerinin yüksek olması, gürültü problemi ve Enerji Kullanım Oranları (Konvansiyonel Tip) Termik Santralden Enerji Eldesi Enerji Kullanım Oranları (MCHP Tipi) Mikro Kojenerasyon ünitesi (MCHP) ile Enerji Temini Birincil Enerji Kaynağı (Kömür/petrol/ do!}algaz) Taşıma Enerji Kaybı 4 Atık lsı Enerjisi Kullanılan elektrik enerjisi oranı Enerji kullanım oranı %39 Şema 1. Konvansiyonel tip termik santralden enerji eldesi. 102 Doğalgaz 'ı: Mikro Koj~,,.:~::•::,::•~; " ','., l Doğalgaz Hattı Birincil Enerji Kaynağı 100 Elektrik Enerjisi lsı Enerjisi Kaybı Enerji Kullanım Oranı Şema 2. Konvansiyonel tip termik santralden enerji eldesi.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=