4p a8 r, ç1 aHszı fsreevkiayne ss i nd eü şdüüşş tküo. rYu ümkaü snı ybliar vk oe rKuonnmt iu- Sş tkua. nS( k2 a5 g0 eMr rWa k) H( 5V0D0 CMbWa ğ ) lkaanlmtılıaşrlıaNrdoırveç ve İsveç'te hizmette (Şekil 4). smi na tdi ke 5o l0a r Ma kWgt üa nc ü 3n 2ü 0 S 3 k M s a W a g n e ' i a r y r , e a K k i o ç o e n t r t o i i kSakna sn dçao 0k ' dçaanb1u2k5 bMi çWi m' a dçeı k anrodrı .mFar lee t dİ söknadnüdriünl ad vü vşee kb eeski ne st ii nö nd lee nmmei şy do al dnua. i gb k e a i l ğ e 1 l n 0 a 0n d 0 t i ı ğ s M e ı W r k b ' e l i ı r s k i o l n i l n a ü c y k e d le a f e r d r e a i k s a İ t s a n v s s e y ç o 4 't n 8 e u , k 5 n i yHizn'ee ddüeşvtrüe.yAe ygniıridkii. HSVkDa Cg ebr raağkl a bnat ığs ı v lF a e r n ç e ' t k tı e a s n n ı s D e a n d n e ü im ş rj t i a s ü r i ğ k n ü a i ' n y (d a 5 e g 0 ö0 e n M n d e W e r r j i i ) y y o N ö r o d n r u ü. değiştirildi ve 500 MW Norveç/İsveç d Ş e e s b t e e k k e s s a in ğ e l a n v m e r ı i ş l d o i , l d 1 u 0 . 0 0 M W ' l ı k t AP ma sei rfii kk a 'Hd Va DL oCs bAanğg lealne tsı vhea tOt ır eBg aotnı 5a r0a0s ı nk dVa' l ibku lAu nCu rh. aBtut ı hnaat çpoakr as al eylıddiar (Şekil 5). 22 Aralık 1982 tarihinde l da e e ş ı T r i e ı k i s d l Ae a r C e a c r h a e a d i t e s t k ı t a i k sa r y ü y o z b n g e u a d n r i l l u a d n r i. n k B e u u d z e e o n y l i i a n y y ydei ğseer bAeCp ohladtul avreı nndiahaayşeıtriınydüekWl eSn CmCe 2 sd iüs. t e1 2m0i 0d0öMr tWb' üt aynü fka zplaarbçiar yyaü kbdöal üğnı l vdeı rvileem5e,2dim. ilyon kullanıcıya hizmet t CPaalsi fiof irkn i aH' nVıDn Ct e bk ailğeltaimn t ıssi ıs tGe mü ni ei dyi vmee bd ui . kSei ss itlemme ks eı rsaisnıtni dma i hk itça reı t ksiılne ınr lnaenyd ı rNı l de ıvvaedGa ü bn öe yl gCeal leifroi nr nei ahvi ez mG eü t verilmeye devam edildi. Klasik HVDC ve HVDC Light® Arasındaki Diğer Farklar AC Şebekesinde Oluşan Kısa Devre Gücüne Dayanım Kmliansi ni k d, tor ği srtuö rçtaal bı şamn al ı sHı nVaDbCa,ğAl ı dCı rs. i As tCe / s GD i C ü n c d k ü e o n n n e vgeerlteenr i bmaiğnl iımoul amn KA Cı s aş eDb ee vk ree 3 (S5c) ihtiyaç duyar. Klasik y sH a i V s t D d e a C m , ç l t e o a k r m i k e a ü m n ç e ü e k r n j i e ei n n le e e r r j j b i i e ü ü s r r e l e e t t i y e m m e i m e o y e la e z n n . BD uenv ruen Oy er at enrıl i l( iSğ iCn Ri n) gKeıns ea l Dö el çvürseü GKüı cs üa (S5c) ve Oransal Güce (P0c) bağlıdır: s SCR =__P_D_Cg_ Dd aonğ r 2u , ç5 a- 3l ı ,ş0m aa r iaçsi nı nbdua oor al mn ıans ıe ng earzeı nk ş çm o ü e r k e k b ete t il k d ir i i l l r i e . r b . Ö i r A z h B e e l B s ö a t l a p ç r ü a e m f c ın l e e d r a o n b la u g r ea e k l ş iş i a t ğ i d r i i l - d a le n ü n d1 ı, r0ı l ı rv[ e4 y] . aB ud ah he sa a apşyaöğnıtyeam idnüd şeüSr üCl Rm' ne isni mümkündür. HVDC Light® çalışması y k iç ü a in r d d kı ö ı m s n a ı ü n d ş a e t üv i r h r ü e t c i g y ü ü a c ç h ü a dn ri u e c y i d m j a e y a n a z e n . r m a B t a ö ö z y r ll ç e e ü r c n i e n "ölü" bir şebekeye enerji verebilir. Reaktif Güç k g H o ü V n c D v ü e C r i ' t n l e e i r n t i m r e e e n a m k b t e i ü f s y g id ü ü i k ç r . a tü K v k a l e a n t s t i a r i ; k jı b Hö re y V a le D k c t C e if kk aoynnvaeğr tı esra ği sl at ansmyıoşnoulnu rd. aN or er ma katlidf eg bü uç ot öl ar lye r lhea ryma poınl ıirk. fBi lut r ek laeyrnl ea kvlea rkial eptai l se in Filtre -- Konverter -- Dengesizlik a) Geleııeksel ) b) :CC r 0,13 .�..=. ---=====---===== w ➔ p Şekil 6. Klasik HVDC bağlaııtıs111da oluşan reaktif giiç ile CCC HVDC'de aktif güciin bir fonksiyonu olarak oluşan reaktif güç. stenen U = 1.1 pu _u = 1 pu -U =0.9pu �deQer 1.2 1.0 0.8 0.6 s- 0.4 "" 02 o -0.2 -0.4 -0.6 -0.8 ·1.0 -1.2 -0.8 ·0.4 o.o 0.4 0.8 1.2 P (pu) Şekil 7. HVDC Liglıt koııverteriııiıı çalışına kapasitesi. gt uüscuen vdea AdCe var ğe ı nkıen siihctiilyearç ltaarrı adf ıonğdr ua ln adım adım değiştirilir. (Şekil 6a) CCC sHeVr iDs iC bkaor ınnvdeı rr tdeı ğr i ı, ikçoi nn vdear ht ear ak az praesaikt öt i rf güç kullanırlar (Şekil 6b). tbüaknel ıt ki ml aisni ki HaVç ıD Ck oi snttarsoyl oü n yu a, T r p e r a a is k r t a t ö i k f r g t v ü a e ç fLiilgt rhetl®e r iK do ne vğei şr ttei rr ei nr ienk f ial tyr ea r dl aerğ. i şHt iVr mDeC do reann dI Ga Br eTa kvt iaf l gf lüeçr i ükr oe tnmt reo lvüen dkeu l lgaennmi aş kbaöpyal esci teeAs iCb uvloulnt amj ı an kı tsaadbıirt.l eHşVti Dr mCeLdieg hdta® ha önemli bir rol oynayabilir (Şekil 7). Özet v yG e a ü ş ç i l l a e ş n t e i mm b ı e ş s k ie s ş t e s e b i m s e t i k e e s m a l s h ei i r s p i t n l e ei m r i p l l b e a u r n i g la ü ü y z n a e n ç ri l o n a k r ö dk n a e b ü y n lo a d l t a e ır r ı ı m b v u le p u l n a ç n d o u l k a r r m l u a a z r l u k ı n d e ı n r h la Ha r t V . l a D D r C e i n ç 'y i i z n i g a t ö a lt zı bs ıi raat ı nHdVa DvCa rg oü lça na kuı şyıgnuı nkl ou nğ turno ul ne t ymaenkı irçoi nn i ze ek aAvCa n şt aej lbaer kseulne mr i na iknt a bd oı r y. uSteunnku sb ıanğı lr al amnadkı ,r mh ea mk veek obnuonml ai kr ı f aHyVd Da Cs ai ğl e kl aayr şa ıc ka ok r uhyeamc a kd teı r . sÇi sot ke my üi kkl ee ns mi n itşi l eArCe s k i o s r t i e d m o r l g a r ü ı v n e ı n l r iğ a h i n a e t l a y t a m p a t ı k ğ ı H d V i ğ D e C r ' n b i i n r ks ai st tkeı dmı ir: . "HHaVr rDi sCo ni l eK a. yCr ıl şa trıkr 'ma a[ k5 ,] og löa rseı sk iet essi ni nt ii l earrit tsı rıınr kı er lna ygaürvaekn ii llier lti iğmi dkea pg ea lriışnt ıi rgeöc reekbt ii rl .mBe uk i aç yi nr ı dş ıt şı ramr ıadnaı nn bf iar ygdöazl al e bakmak gerekmektedir". Kaynakça: 1. Asplund G. , Carlssoıı L., Tol/erz O., *50 yıllıkHVDC*, böliiın 1&2, ABB Ya-yınları 4/2003 2. Asplıınd G. , Eriksson K., Svensson K., "Voltaj Kaynağı Konverterine dayanan iletim" CIGRE SCl 4 Güney Afrika Konuşması, 1997 3. Wyckmans M. , "HVDC Light, Yeni • Teknoloji", Distributioıı 2003, Adelaide, Avustralya, 2003 4. Jonsson T., Björklund, P-E: "HVDC için Kapasitör Değiştirici Kon ver/erler", IEEE Power Teclı Koııferaıısı, Stockholm, 1995 5. Clark, Harrison K., " Geleneksel Akılla Yarışmanın Zamanı ", iletiın&Dağıtım, Ekim 2004 6. Loelıı; Geoıge C., "Bağlı olanları Ke menin Zamanı 1111? ", iletim&Dağıtıı s ıı Dünyası, Mart 2004. ı:t!J 2. Batı Sisıeıııleri Koordiııe Koııseyi: batı ABD, Kaııada ve Meksika 'yı birleştireıı şebeke sistemleri. 3. Kısa Devre Giicü, ııoıııiııal voltaj ve kısa devre akımıııııı varsayı111sal bir ürüniidiiı: Enerji iireıimiyle artaı; jeııeratör ve kısa devre arasıııdaki e111pedans ile diişeı: 185 "' N 'iii ·e, ., Q -:;; 'iii
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=