< c: O ı c:ı N C: "' 111 -"' 111 "iii Ülkelere Göre Durum Tablo 1 t a d o ğ u 'üdlekkeil eürlki nei nleroilndcueklç rumda old u ğ u görülebil ire. anAdksidığkeinınndtizeılı,BdOöurlmg easki t' na dd eı r . dBeu gsüonr uiçnilna rd ugri du me rue kk uar ğt aı rrlı yaoş r l n gF ik a i a b l s e i g , g 2 i M rö 0 e r ı 2 s c ü 0 ı e n r ' , k e y S n i i g u z ü r i l b i l e y k i y e e g e l v ö e n e r r g ü d K ü n e ı n b m g r le ı e e s r k l d ' e ı t n e c e e s d s k u i u r t . s e d ı L k , a ö i ı r b n z l y t ığ e ı a s ı l ı , çs Te ıa kbg elöon r ü 1ü n.lSm kue e lvk ear tre lli dısği t rıe . ysöinnüen edkenle çnemşitelis i olaülkelerin durumu (1990) Fert Fert Su başına Su başına varsılı su yoksulu su ülkeler varl ığı ülkeler varl ığı (m 3/yıl) (m3/ yıl) Türkiye 1.500 Kuveyt 75 UK 2.090 Malta 85 Çin 2.427 Katar 117 Hindistan 2.464 Bahreyn 179 Almanya 2.516 Singapur 221 ispanya 2.849 Suudi 306 ltalya 3.243 Arabistan Fransa 3.262 B. Arap 308 Meksika 4.226 Emirlikleri Japonya 4.428 Ürdün 327 ABD 9.913 Yemen 445 Brezilya 46.631 lsrail 461 Norveç 97.268 Tunus 540 Kanada 108.900 Kenya 636 Kongo 359.803 Cezayir 689 lzlanda 666.667 Somali 982 Türkiye'nin Su Gücü Türkiye'nin toplam 784 bin km 2lik yüzey t o m a e l l d a m u n ş ir / . t ı y u Ü ü ı r l l z a k a e n e r r a i y n y l ü ı d a ğ z e ğ ı e n ış oy d l i l n a a u e r ş d , a d e o n ü ğ r ş s t iş e a u i n l m y a u m y n g a a öğ k s ı a ş 2 t y e , 0 o n r 0 m r a - t ğ 3 a e 0 ı l k n a 0 ı ma 504 milyar m3'tür. Düşen yağışın 186 milyar m3'ü akarsular yoluyla akışa geç l u ğ um1 e7k5t ebdi ni rk. Amk2 By eu' nd el a r2ı n0 0t odpol al amy ı'an a yl e r d a s n a u u ı l l d a a 1 o ş r O m ı ğ n b a ai t l n o k g p k t ö a l m aldmbı r u. Tul uzünur kunri . 2 şır. Yüzey alanı 5 km 2'yi aşan y'aykelauşlaık 50 adedinin alanı ise 89 bin km 2 dadır. En büyükleri 3740 km 2 diol el aVy aı nn Gölü ve 1280 km 2 ile Tuz Gölü'dür. 1950- 2000 yılları arasında yapımı gerç lme şa eanm, ea l çel kı t1r 9i k5 eandeer tj i sbi aür raej ıtni mai r vk ea ssı nueldkaa 3o8lu0ş0ankmyapay göllerin toplam alanı 2'dir. Doğal göllerin toplam ayg aöl akl l enl arı i şn ı ükt lokp%el a1 mt' i ondpeel pauoml al aşmmy üaazkkeat ayp da ısar i . lt eaYsnai ı p1n2aı n8y milyar m3'dür. Bu kapasitenin % 70'ine varan miktarı Fırat Havzası i ç lmyaarapı knı tmda adı nı rsa. ubF aı tr uaşttl maı rnamaynaa ,ğ 1bı 9üa z9ş e0l ar' 1iy1naydnı lel a i n v r 1 d e ın 9 e 9 d b k 5 ü a a ' n t şl e dy aa nn ı nb i rei sni oblüaynüAk t ka taüyr ak Bd oa rl ga uj ı ' nbıanr ag jöl al ryı nü - 226 zeyi 8170 km2 olup 49 milyar m3 kt uullmla na kı l at abdi l iırr .s uT ümr ikkityaerı' 1n1i n2 my iıllyl ı akr omsl au rtauk 3'tür. Türkiye'nin Durumu d sç Ti eüonr kl i azi yr aveek, eOg leer tr aea dkl ı ondğdüuı ğnBı ynöadl nga ı e,n sn i gü' nef ui rnes ukb si or eül dl Aku kek y aö rheıszi nl ı daer tkai nü, lskue lkear yanraakslıanrdı ay öonlüdnudke n ça ddi yoi ir .dğ Aua rnyucı mkaı mdk aAı ovnal aarndd oı br l. i urYügal kez ena eyg löl i anrrüdı nnedü cma i düdni dbei r çıplak toprak ve aç lgaeşrm a i l e s uı kksauyybüı zyeüykl esrei nkdoe rna bnul ahradra ç mr a k keukllleaşnmı l aekbti lei rd isr.uTmü rikkityaer' ın i1n1 y2ı l lmı kiol yl aa r 3 dd aü şr' te1ü 7nr . 0sŞ0uumma ni kdtaa rTı , üor kni yyeı l' döenkci eş si ibnaeş kı naa 2/yıl dolayındaydı. Buna göre moT l üaerrkkati kye eds , i ur . fyeDurStaİ bzbaüi lşlgkı ni leeal er i rnd aeü rşgaeösnrı nesd, u2a 0mg0öi 5kr ütyanı rl ıı msoikntuaritı ib1a5r0iy0lemfert başına düşen su 3'e düşmüştür. Nüfus a ma ile r r a a t T ı n s ş ü ıı n r v v k a e e i y g d e k i o r , ü m k ğ r a e ı e s l s a y e b s o l i t ü k l ı u r s i e n ın ö d d m r e a t d ü a s s ı u rü . g f n T i a b ü k ü i n r ir k e i e t i ü y k n l e k e ,neoll eer rr çok o k dta i r a y h t d a e r l ı i p r a . g m g A e ö a n n r c e a d a l y ü i k n l ğ ı e k dü ü d ü d ş l e k ü e ğ ş e n e e l e r s n i r u 6 a, t 5 r o h a 0 a p s m v l ı a n z mm d a a l d a y d o r a ı ı r n l .ğaTyı şüı nı rn ç lhaızklaoalukşışua gneedeniyle tutulamamakıtpa, ç m nl o e i l n r a a e r y a a a u l k d n la ı t ğ s o ş u ı m p y , r s a a a e k ğ k l l t ı , ş a a t e l r a d a r ı ş r e ı t rd k a k . a ı ş Y n a n ım k e v g ş a e a e i r l k e s l d e r t u o o a n , z d k g y y u ıö ı r o l .l l i n ı v l T ke a eü t t o n r d u k e e p t i u d l n y al e e i a z m n ' su miktarı 501 milyar m3 olup, bunun 274 milyar m3'ü terleme ve buharlaşma yKr aookl mluayşr l ı uan aüa l tkgmi er oel esnrfdeı rer me dagokeğl aru i rp di l üöe l nk 6me . m9e ki mz t ei tl oyd api r r. m3/yıl su, ülke su bütç mdir. Düşen yağışın yeaskilnaeşeıkkl4e1nmmeiklytaer 3 üe zk eo' ürneoy ems rı zi akml toı al sakurt aakkdaı r1y. 2n Bamku i l l ays ruaı ynr umı no l ut eşkt un ri km av ek 3 kl aabyi lni radkul ar ur ımn ı dna%d ı1r .7T' süi rhkei yret ü' nrilnü t'aoümpkl aauml l a ns uı ç için kdt oaupl loal alnumışl mtsuuar ukt ültaaknde vıtri m.e 1r ii 9l 4e90r0em' 1g1 iöyl yırl eal arürmılnk eonr ti na l ya ırlı lnı k 3 da olmuştur. Tüketim içinde sul d a o m la a y n ın ın payı % 74 dolayındadır. İçme suyunun lpaayyı nı %d a d1 6ı r,. eKni şdiübsat rşi yı esluk ut ül lkaentı mi m i%1 01 60 mdo3/ yıl olarak belirlenmiştir. Nüfus artışı, iç göç ea nl t ı d vl üeesr t, yr ki eyereünl st lgteüeş l smi şu iemk, at yga nri bı mai kesl taakrl eı nkndul eal l ran ni l seı mu y evre ç kimi hızla artmaktadır. 1980'den bu yan e a k B u ir llanılabilir su artışı ikiye katlanmıştır. ç zy oe rr l aaolntkı mbsaöukl gtsaeedvvei ey yeöes zri aedl lüt l ı i şksml ue ekykaatyezndaai rky. l al Üarl rı kı aneşddı reaı sDuadğaıtğımıtımşesbisetkeemleinridneddekeiskoarunlar vardır. ç mm ea kl a zr og ör uznöl unl üu nğ du evtau rt udlı ar .r aSkuü hzaaekvr i lznaaer l, agsri dıı nzi l doaragnölırüsluen aşırı betonlaşma ve yüksek çekimi sonucu taban suları hızla düşmektedir. Türkiye'nin Başlıca Su Havzaları ve Sorunları Tveürrkileiyre'nin başlıca su havzalarına ilişkin Tablo 2'de verilmiştir. Tabloda s i ayılanlar ana havzalardır. Bu havzalar çerisinde yer alan daha küçük ç lzbı caa aşl atsar obgr uuel nul ml na mreı kaa tkr eat ads dı i nr ı . rdY. aHa "amTvoazpar l aa kr ı mE raıozpzı nl yı ohb ana vuş " çlardaki doğal oötrltaütyme,at, adrıümzeanl asnizı kkaezsaimnmlerakb,i hayvan çiminde kzb iaa srş aul arymvu ena rkki l tmaa l , ei t aseki ssai orbsnouuzvcueul mnbdaa arka, t jat ogdpöı rrl . al eTkroi anp kdr aı eşkı l le E z e e r a r n ş o o l i a mz z m r y y ı eo n o s d n n s o a u v o n k n e u ri uu c k n k n u ir eu d n le n ı d n ş t il a sm ı e n e , e d l s k v, a u a se l , a r u s ş r e u d h ı n l a a a t d v o ş ü g z p ı s l ö a l m t a r l r a m ü i a yr l k e e ı a n n l t ı a h n y d k a e e v ı i r r r n. dnb üüı systüırrki ya estlooyrpeurrnal el kaşr i iımşn ldeeambnaedğ, ı rl .ı i l kaKiç leme gibi etkinliklerin yoğu r e n l le a n o n m ts l m a e a r l e a g n vk e ü in g b ö y e re n z a laBetünı kt dül ai nğr i ı bdtuaa rosı ml au ykal aal ayr nns lauakrhl ı ana rvı ı nnz, aa sl uaul rayı şnamd kaa aksrt oaı şrdauı nnr . Tablo 2. Türkiye'de Su Havzaları Havza Havza Yağış No Adı Alanı 1 Meriç - Ergene 14.560 2 Marmara 24.100 3 Susurluk 23.765 4 Kuzey Ege 9.032 5 Gediz 17. 118 6 Küçük Menderes 7.165 7 Büyük Menderes 24.903 8 Batı Karadeniz 22.615 9 Antalya 14.518 10 Burdur Gölü 8.764 1 1 Akarçay 8.377 12 Sakarya 56.504 13 Batı Karadeniz 29.582 14 Yeşilırmak 36.129 15 Kızılırmak 7.546 16 Konya 55.554 17 Doğu Karadeniz 22.484 18 Seyhan 20.731 19 Asi 10.885 20 Ceyhan 21 .222 21 Fırat 120.917 22 Doğu Karadeniz 24.022 23 Çoruh 19.894 24 Aras 27.548 25 Van 15.254 26 Dicle 51 .489
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=