Tesisat Dergisi 122. Sayı (Şubat 2006)

" ,: ' , ,:, N .Q ::ı NN ..... ( . / . ) Çin'in Giderek Artmakta Olan Enerii Gereksinimi ve Ülkemize Etkileri ►► Ekrem Aksoy / Danışman EIA/USA Energy lnformation Asso tion'ın, China Country Analysis Br c ie a f başlıklı raporu ve Energy Strategies and lmplications of Oil Demand and Sç iumpdpel yd ienğCi nhi lidniağ'idüaz ed rae, ; aÇyi nr ı, nAt ı lBı Db i'rd eb ni sotüknertaic, is"id" ünyanın ikinci büyük enerji olup, bu ko nkimi -hızla yükselen ünruedtaimki hgaecrmekinsie oşut olarak- giderek artmaktadır. Ayrıca, söz konusu ihtiyacının yaklaşık v%e6t5ük'ineitnici-sdi üknyanın en büyük üreticisi onumuna sahip o "kömür" yo şın, halen dluüynlyaaknaınrşikılainncmi baüsyınül a k d u k p ğ a e u r t ­­ rol tüketicisidir. Buna karşın; DEİK'in "Yeni Bir Eko no ç a lmı şimk aGsüı nça Og öl arrea; kd üAnvyraa spyeat r" b a ş l ı k l ı o lerinin sadece % 3.5'i, dünya d lo rğeazl eg ravz rBeözlegrevslei'rnindiendiisr.e % 7.9'u Asya-Pasifik Bu olgu ise, doğal olarak, ülkeyi bu ko "nkuüdr ea s yeel " nai nal ar amydı şal avr ea si tı er ar es kı y l ial g, i ps ei nt ri n, ol d rezervlerinin % 61.?'si ve % 10.2'sine, o% ğ3a2l g. 6a' szı nr eaz es ravhl ei pr i nbi un l ui snea%n O4 0r t. 6a'ds ı v e oğu üdelk,ealeyrriıcvael ı kAl ıvbriarsbyiçaimüdlkeeyleri üzerinde o sına neden olmuştur. ğunlaşmaNitekim, kısa, orta ve uzun dönemli enerji stratejilerine uygun olarak 2005 yılında, Ortadoğu ülkelerinden, Suudi Ar i 'rnaeb,i sht aenm ev en Bh ei r ml eeş ni k tAarma pa mEı m"ipr lei kt lreol karşılığı" olmak üzere -bir yıl öncesine göre % 36 artışla- toplam 21.4 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirilmiştir. Bunun sonucunda ise; "Trade and Economic Cooperatio na and Arabian Cou nnt rBi eest wTeuer nn eCd h ai Momentum of Good Devel opment" Çb ai nş' il nı k, l"ı 8 h. tai cbaer reet pgaör trnee; rAi " vr aep" 7ü. l ikh er al ec rai t, pazarı" konumunu kazanmıştır. "China to Become ltan's primary trade partner" başlıklı haberden ise; 2005 30 --Çin enerji kaynağının %65'ini "kömür" yoluyla karşılamasına rağmen dünyanın ikinci büyük petrol tüketicisidir.__ ymıliılnydaar dİran'la dış ticaret hacminin 1 O olar düzeyine ulaştığı, do yısıyla da hayli önemli boyutlarda l v a e gmi da ek tr ae ko al drut ağnu mainkltaaşr lıal mr daak ti ah draı rc. a t y a p ­ Söz konusu bilgiler alt alta ko ğ pe u t n r da; Çin'in, 2005 yılında, -d n ü u n ld y u a ol rezervlerinin yaklaşık 2/3'üne sahip bulunan-Ortadoğu ülkelerinden, sEamdierlcikeleSriuvuedi Aİrraanb'ais,tatn, Birleşik Arap oplam olarak, - h3 .a5l i'hi nai ziıfraidher a ceadtehna- c2m5i nmi ni l yy aa kr l adş ı k % oların üzerinde ihracat yapmış o şılmaktadır. lduğu anlaAb uy r rı caak,adma hı na, d- aÇ iönn' i ne mgl ii ds ei ; r2e0k1 0a ryt mı l ı na dk taa, olan petrol ihtiyacının yanı sıra, petrol fiyatlarında beklenmekte olan yeni artışlar so rek, -Çin'innu2c0u1-Oaysıgl ı nardia3 1m.5istlri iblyüoy n ü d ye o lara ulaşması beklenen to mcailtyınaırn,dyaklaşık % 5'ine eş pdl ae ğme ri h- r7a5 olar civarlarına ulaşabileceği tahmin edilmektedir. Bwuanylsartın yanı sıra; "China, Russia find o work together"; "Russia's Lukoil Starts Oil Exports to China"; "Oil transit to roa d " ve "CCh ihnian av' si a hEuansgteSr i bfoerr iCa ne nrtar ial l AÇ si ni a' i nn , eRnuesr gy ya ", Ab za eş rl ıbkal ı yhcaabnevr el e rKdaezna iksi se , tan'dan petrol alımlarının da, çok daha ciddi bo maktadıry.utlara ulaşabileceği anlaşılTg ae br ei aktsı yel aK, Ça fi kna' i ns ,ygae' draekki bdui ğüel kr eül el kredleenr , den alabileceği -"Kafkas petrolü" ve "Hazar petrolü" o petrolün en önemlilagreaçkiştyaon l ı u m , la - n s a ın n ır komşusu olduğu Do ğinde olduğu gibi, "trğeun Staibşirımyaacöırlınğeı" ve "boru hatları" hariç- Karadeniz üzerinden "Bo Ceyhan Boğ ru a z H l a a r t " t ı yoalacdaaktBıra. kü-TiflisBu bağlamdaki diğer çok önemli bir hn uaskui l sh da at l a; r-ıö/ gz üezl l iek lreg agheı l eüczeekrt ei n-d ee nyeer jri ar ı lnma asnaı nh ,i p- noel mr eadke yksaed-aer nöenrej imk akyanzaaknl aa ­ bileceğinin ifade edilmekte oluşudur. kNıiştel ı kdimo,ğ aö rl gnaezğ ıi nn ;, gTeuraepks, eT üLri kmmaennı ' nçaı , oradan da Samsun ve Ankara'ya, so rİ taasl yı nad' yaa i st er a, nİ ssfreari li , aBma al kçalnı Mü lakvei l eAr ik vın m e Projesi, gerekse, Kafkas petrolü ve Hazar petrolünün Ceyhan üzerinden aü çmüançcl üı Büal kkeü lTeirfel i s -dCaeğyı thı amnı nBı s a ğ l a m a oru Hattı Projesi'nin, yaratmış olduğu/yaratması abçeıkklçeanen çeşitli fırsatlar da, bu hususu ortaya koymaktadır. Bunların başında ise kuşkusuz, petrol ve doğalgaz ticareti, "rajinajı" -do gazın, nakil amacıyla sıvılaştırılm ğ a a sı l­ ve nakliyeciliği konularında sunmakta olduğu çeşitli olanaklar gelmektedir. Diğer taraftan, Çin'in, gerek, Ortadoğu üü ll kk ee ml e ri zi vi ne mAev rr ak es yzai n iütl ek eş lkei lr ei ntet i ,ğgi e" Hr ei nktsee rcaanttı n" t,abkui ddi ğeen rl i üöl nkee lme rl iehyaacpi ma cl earğeı ui hl ar aş ­ ması halinde, büyük olasılıkla; bölgeye dilieşğkiişniksletrraytaepjimlearisnıdze de, bazı köklü o cektir. runlu hale gelevKeuyşak utsaumz abmi re kn ı-s ı bmö l üg reemt i imz ei n k- ak ıysdmı reı ln ması, bunların en önemlilerinden biri olup, çeşitli nedenlere bağlı olarak bu konuda, bölgede, ülkemize alternatif okelasbinilelikcleek- imk ienvcci ubtirdüelkğeild-irk.esinlikle ve Kaynaklar: 1. IEA(lnternational Energy Agency) tarafından hazırlanan "World Energy Ouılook 2005". 2. EJA (USA Energy lnformation Assocation) tarafından hazırlanan China County Analysis Brief it!J

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=