A. Özden ERTÖZ / Yansan Hakina Sanayii 1960 yılıı ıda İ. T. Ü. 'den makina mühendisi olarak mezun oldu. Finlandiya'da pompa araştırma mühendisi olarak çalışmaya başladı. 1964 yıl111da Vansan Makina Sanayii'ni kurarak pompa imalatıııa başladı. Halen Vansan Makina Sanayii adl ı kendi firmasıııda derin lwyu, dalgıç, eksene/ ve jeotermal pompalar imal etmekte olup, öğretim görevlisi olarak Ege Üniversitesi'nde "Hidrolik Makinalar" dersini verınektediı: Tunç DEĞER / Yansan Hakina Sanayii Dokuz Eylül Üniversitesi Makina Mühendisliği Bölümü'nü bitirdi. Ege Üniversitesi Enerji Anabilim Dal ında, 'Pompalarda kavitasyon parametrelerinin hesaplamalı akışkanlar dinamiği kullaııılarak öngörülmesi' konıısımda yüksek lisans çalışması yaptı. Pompa dizaynı, pompalarda enerji verimliliği ve lıesap/amalı ak ışkanlar dinamiği konusunda araştırmaları yaymlaııan Değer, Vaıısaıı Makina Sanayiinde AR-GE mühendisi olarak çalıştı. Yılmaz KARAMANOĞLU / Yansan Hakina Sanayii 2004 y ılında İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Makina MühendisliğiBölümü 'nden mezun oldu ve yine aym yıl ve üniversitede yüksek lisansa başladı. Halen yüksek lisansm ın yamnda Vansan Makina Sanayinde AR-GE mühendisi olarak çalışmaktad11: Tezinin de konusu olan Hesaplamalı Ak ışkanlar Mekaniği (CFD) üzerine araştırmalarım sürdürmektedi r. Pompa deneyleri, yeni dizayn edilen pompaların performansımn saptanması, seri imalatta peıformansın doğmlanması, çark çapı küçültme/erinde hesaplanan değerlerin kontrolü, özel malzemelerin yapılan pompa performansıııa etkisinin saptanması gibi nedenlerle yapılmaktadıı: Pompa deneylerinde debinin, basma yüksekiğinin ve deney motoru giriş giiciiniin ölçümü yapılıı: Bunlardan başka satış sözleşmesinde varsa, titreşim ve gürültü seviyesi ölçümleri de yapılabilir. Memleketimizde pompa üreten fabrikalarda, pompa deneylerinde eskiden beri debi ölçümü sabit hacim tanklarıyla, güç ölçümü sayaçlarla, basıııç ölçüıııii ise manometrelerle yapılmakdayd ı. Dünyamn önde gelen pompa im/alçıları pompa deney laboratuvarlarını modernize etmekte ve daha hassas ölçüm yapabilme kabiliyet ve tekniklerini duyurarak kurııluşlarının güven verici olduğu fikrini yaymaya çalışmaktadır. Artık elektronik debiıııetreleı; basınç sensörleri ve bilgisaylarlar sayesinde, ölçümler elektronik ortamda gerçekleşebilmekde, insan hatasından uzak, çok daha hassas veriler elde edilebilnıektediı: Yazılan yazılımlar ve harici veri toplama kartları daha çok veri toplayarak yaptıkları analizlerle daha güvenilir sonuçlar ortaya koyabilmektedir. Bu bildiride, modernize edilen bir deney düzeneğinin yapısı incelenmektedir. Ölçümlerin elektronik olarak yapılması, elde edilen verilerin bilgisayar ortamma aktarılması ve sonuçların çıkarılması anlatılma!..ta, yapılan ölçümün hassasiyeti ve uluslararası standartlardaki sınıfı belirtilıııekıediı: ----� 152 Pompa Deney Standı Modernizasyonu 1 . Giriş Pompa imal edilen fabrikalarda pompa deneyleri eskiden beri debi ölçümü, sabit hacim tanklarıyla, güç ölçümü sayaçlarla, basınç ölçümü ise manometrelerle yapılırdı . Elektronik ve bilgisayar teknolojisindeki gelişmelere paralel olarak debi ölçmede manyetik debimetreler, basınç ölçme de, basınç algılayıcılar, güç ölçmede güç analizatörleri ve tork algılayıcılar alışlagelmiş ölçme metotlarından çok daha hassas olarak ölçme yapmaktadırlar. Bu elektronik cihazlarla yapılan ölçmeler bir ara terminalden geçirilerek bilgi sayara eklenen bir kart yardımı ile bilgisayara aktarılmakta ve arzu edilen peryotlarda ekranda işlemciden geçirilerek görüntülenmektedir. Genel olarak fabrika deneylerinde, imal edilen pompaların garanti edilen özelliklerinin sağlanmasının kontrolü, yeni dizayn edilen pompaların performanslarının saptanması, yapılan dizayn değişikliklerinin etkilerinin gözlemlenmesi yanında, basınç dayanımı, titreşim ölçümü, eksenel kuvvet ölçümü, sızdırmazlık gibi ölçümler de yapılabilmektedir. Bu bilgilere ilaveten titreşim ve gürültü seviyeleri de ölçü lebilmekte hatta bir kamera yardımı ile internetten eş zamanlı olarak yayınlanabilmektedir. Pompalara aktarılan gücün elektrik motoru giriş gücünden ölçülmesine motor verimindeki belirsizlik dolayısıyla hassasiyet gerektiren deneylerde müsaade edilmemektedir. Hassasiyet gerektiren 1 . ve 2. sınıf deneylerde pompa giriş gücü ölçümü torkmetreler ile yapılmalıdır. İncelenen deney standı modernizasyonun ikinci etabında, devir sayıcılı torkmetreler ile pompa giriş gücü ve load-cell ile de pompaların eksenel kuvvetleri ölçülecektir. İlk etapta tamamlanan kısmı ile -1/3, 0-10, 0-25, 0-60 bar arasında % 0.5 hassasiyetli basınç algılayıcıları, (j>40, ıp100, (j>250, (j>600 mm çaplı % 0.5 hassasiyetli manyetik de bimetreler ile biri taşınabilir, diğer ikisi pano tipi güç analizatörleri kullanılmaktadır. Güç analizatörlerinden biri has sas 1/5 oranlı özel akım trafosu ile küçük güçler için, diğeri 5/200 oranlı akım trafosu ile büyük güçler için (Pmaks=200 kW), taşınabilir olanı ise Pmin=1O kW ve daha büyük güçler için kullanılmaktadır. 2. Deney Düzeneği Bildiride incelenen deney düzeneği, bir havuzdan, bir kontrol odasından ve değişik tipdeki pompaları denemek için kullanılan farklı 4 çapdaki borudan, borular üzerindeki ekipmanlardan (debimetreler, basınç ölçerler ve motorlu vanalar) ve güç analizöründen oluşmaktadır. Kontrol odası, bilgisayarın, basınç ve debi proses kontrol cihazlarının ve motorlu vana kumandalarının bulunduğu yerdir. Deney düzeneğini görebilecek ve olası su taşmala rından etkilenmeyecek şekilde tasarlanmıştır (Şekil 1).
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=