Tesisat Dergisi 121. Sayı (Ocak 2006)

. ... N ... ! Prof. Dr. Arif Hepbaşlı Ege Üniv. Müh. fak. Mak. Müh. Böl. ......_ _____ .... 25 yıllık iş yaşcıııı111111 ilk 5 yılı iiniversiıede asistan, dalıcı sonraki 10 yılı İzmir sanayisinde (Desa A.Ş., Akz Kemipol A.Ş. ve Siınploı ve Beşikçioğolu A.Ş.) Proje Başmiilıendisi, Planlama ve Ka liıe Sağlama Miid. Yard. ve BaAwı-Onarıın Miidiirii pozisyonlarda, 1 yılı MMO İ=mir Şııbesi'ııde Tekııik Müşavir ve geri kalan 9 yılda ise, E. Ü. 'de öğrelim iiyesi olarak bıı /undıı. 2004-2005 yılları arasında Kaııa da'daki Uııiversiıy of Oıııario fııslituıe of Tec/1110/ogy {UOIT) de misafir öğretim iiyesi olarak bıılııııdıı. JICA/Japoııya'da aldığı eğilimle "Sert/fıkalı Eneıji Yöneticisi" olan Prof Dı: Hepbaşlı '11111 ilgi alanları; eneıji verimliliği ve yöııetimi, ısıl sistemleriıı eneıji, ekseıji ve eksergoekono leri. jeotermal eneıjiııiıı (ö=elliıkn/iekyearn a k / a iyz ­ naklı ısı pompcı/arı) kııllcınııııı, alterııatif eııeıji kaynaklarının potcııısiyeli ve isıa liksel değerlendirilmesi, boru miilıendisli ği ve ısı tekniği ııygulamalarıdıı: Halen Ege Üniversitesi (E. Ü) Miilıendis/ik Fakii/ıesi Mcıkincı Mühendisliği Böliimii'nde öğretim iiyesi olarak çalışmaktadıı: OZET ___ _____ Jeotemıcıl ısı pompaları (JIP) olarak da bilinen toprak (ya da yeı) kaynaklı ısı pompaları (TKIP veya YKJP), geleneksel ısııma ve soğutma sis/em/eriyle kaışılaştırıldığı zaman, eneıji kıı/lanıııı verimlerinin dalıcı yiiksek olması nedeniyle, biııalarııı ısıtılması ve soğııtıı/ması için, uzun yıllardır gelişmiş ülkelerde yaygın olarak kııllaııı/ıııaktadıı: 1998 yılından beri Tiirk piyasasıııda kullanılaıı bıı sistemlerin son zcııııaıılarda kullanımı dalıcı da artınışııı: Bıı çalışmada, YKJP'ların dünya çapındaki konıımıı suıııılıırkeıı, YK I P sisteıııleriıı akciğerleri o/cırcık adlandırılabilen toprak ısı değiştiricileriııiıı ıcıscırımı üzerine odaklanı/makıcıdıı: Burada cıçıklcıııcın yöntemin, YKJP sistemleriyle uğraşan veya bwılara ilgi dııyaıı herkese yamrlı olacağı uııııılmcıktadıı: Aııalıtar Kelimeler: Yer kaynaklı ısı pompası, jeo/erma/ ısı pompası, ısı pompası, toprak ısı değiştiricisi. 84 J Yer Kaynaklı lsı Pompalarının Akciğerleri: Toprak lsı Değiştiricileri 1. Giriş Sd eı ğk ij et aont eı mr ml aaml ak ayyl an a4k0l a0r m( b' di rek na çk üü lçküek kd aeyr innal ki ğl ianr ) a, lht eı nrdyaekrid eh ebr uşl uenyu rj e. o1 t5e-r2m0aml vdei r y[ 1e] r. e Sl tı oc ap kr al ıkk ıaslıal ni lı ekt ak reansl iakl yı saı paı sk ıı nş ı t ad e l a t r n ı m n a ( a y le d k r ü a aş y l t t n ü ı a ğ s k ü u y s z u ıc a a a m k k a ı l ş ı n ğ ı , ) ı e b 4 t i 0 k rç i - l 5 o e 0 n k i r ° u . C y J ' g e n u o in ­ lma ma ka gi çei nn eal lki kı lşek apnrı a dt i ok ğ dr ue dğ ai lnd i rk. u lı lsaı ny ı ds üe kş üskı csaı ck al ı kk ltıak kt ai kbi i rb i kr akyanyanğaak t tar na nysüf ke r eBtömy el ekl i ki çl ei n, , hba icr i mı s ı ı spı ot mmapsaı si ıç iknulglae nr eı lkı rli. on laabni l i dr .a hHaa vyaü kksaeykn abki lrı sı sı cı apk loı km ps aa lğal ar ı , hl aancı il mm aı sk ıttamoalsuıpn, dvaeur i zmul ne rzi a( emt kai nn dl i kı r kk au tl ­ cs aa ky lı lı ğa ırnı )döanneemt kl ii l ed ne irre. cGeednee ldl iı kşl eh, aı vs aı gseı ­ rBeökyt ilğei czea, ms aonğ ud kı ş khı aş v ga üdnal he ar i nsdoeğ ui kl at uv re. oe ll ae rkat kr i, kel in ıssı cı tamk ag ügn el er redkel i dd ei r .d aBheanfzaez r lcai hsaozğı un t md üa şgüekr evkel ri di mi r . l eBrud ne u nç asl ıoşnmu ac us ı, gerekmektedir [2,3]. lJaenodt eı rrıml aanl , ı st oı pp or amkp ka al ayrnı aokl al ır aı ks ıd pa oamd ­ pn ai nl adr ıa h( TaKyI Pü)k, seenke roj li mkau lslıanndı ma n vöetrüi mr üi , gt eeml el enrei ykl es ekl ı yı saıst lma na d vı ğeı zs oa mğ uatnm, aç eski isc i bt ei rk ns oe çl oej ni yei ka oç lı ukşl at umr uark. Li çi ti en r açtoükr d fea, rbk luı l ir s o ai j k m is e i l l e b e r a a ş k l k u ın a ll m a yı n e şı r t l d ı m r e [ a 4 g k ]. e t a B n iu ş o n l k u u a n p p l , a s a t b e m e r r l m ı a b i o n l e o a r, gp ea sn ıe (l JdKe ,I Pj)e ov et etrompar la kk kaayynnaakkl ıl ı ııssı ı pp oo mm ­ l pm a a a n s ı d l ı ı a r ( . T v B K e i I r P i h n) ü c o i k s lm ü i, m a t k e ip t ü i t k z e e k o r i l e a ( rA i a k k m i , t e e p r r a i i k m z a a ' k r d l u a a l ­ ) kdiişsilliekr vt ea r at efıknndi ka nt;i pi lkei nr dc ei s i kiuslela, nmı lüı rh. eBnu çalışmanın her yerinde, yer kaynaklı lıasıcapkotmır.pası (YKIP) olarak adlandırıY( HKKI PI P' l a) ri ,l eh aa vy an ı kşaeykni ladkel ı i şı sl eı tpi l oi r lme rp. aHl aer rı iakbi ssionrdbee, ei dç i lüdni ği ti ev esyear pa taı lndt ıi ğn iı di li eğ eı rs sı neırn ppaalnı t içn eavrrai ms ı dn ed asıosğı yuıt turcaun saf ek rı şekdaennı , hk aa ­ lrae nk ıel tı r . e itst imr mi nedke inç i nd eb ai r n kl aoşmı l pa rceasğöı r ükzuel ­ b c re a o , k y l b u ık i n r t c a H a k K a a k IP y a' n n d a e h k a d v o ü a la ş k r ü u a k l k l a v n d e ı ı şlı y r. s ü H e k r K s p e I a P k n ' n s t i i ı n n ­ ba no ay usnackaı ndceağsi şı ei sne d, ı pş ehr faovramsaı nc sa ıknl ıı nğ ı ny aı l bt easği l (ı yoa l nmi aı ssı ıtdmı ra. vBei r sHo Kğ uI Pt m' nai n s ak ğa lpaaysai ­ bv eilmkeı şs ıi n) vkeavr eş rı i mk ai nr şi nı yhae rkiakli ısni adne , uyça zsıın n cy a ü u k k n l s ık e y l k a a nr s ı d ı a c s a ır ö k a n l , ı e k b m ta ir l i k Y ö a K l y ç I n ü P a d 'd e k e o a d z la ü a r l ş a ır ü k . k , B j v e u e ­ oz et eyr ms uayl uk kaiyt lneaski v( eyyear i ny ekreanl t dı issui , ybui)r kyuül ­ lma neınl ı rh. eDmı şe nh at ovpardaakny üf azrekyl ı doe lna r1a. k5,- 3h em ar eşcaeğl ıi doal abr aakş lsaayba int t, i ryve er i nb i sr ı ıcsaı kpl ıoğmı gp öa ­ sc aı ki çl ı ki nt adkaahyan ai yki sdaüğşl aürk. Av ye n yı süı ,kssaedk escıe y bs ü u ir y z a u e z y iç d ai k a n ü h d f a e e r l f d e a o r z ğ i l n r a d u ed d k u e i r r s . in u J l e v ik o e l t y e e ü r r m d z e e a k y l i k k ü a it y s le ­ t nd aa hk a, gseonğeul k ovl ae r ak kı ş, ı nd ı işs eh advaah da asnı cyaakzt ıı rn. dBeu nn de ad he na dveenr öi mt ül irdüi r, Y[ 5K] .I PY' l Ke rI P, H' l eKr ,I Pa' lşear ­ fğaıdzalakiedtkuirnudmirla[6rd,7a]:gider açısından en ab.. GYeünnilüykaypüılkasredka,sıcaklık salınışı olan vy ae zy laa rkı ı şolladruı koç lad uskı cç aa ks oo lğaunk i kv lei my a c. le D e l o e rd k ğ e t a r , l i kglaez ıknı yoal ms l aa dn dı ğı ğı ıv ez ya am fai yna tyı ün kı n %s e k8 o0 l-d9u0ğ ua ryaesrı nl edrad eo(lıasnı t mg eal eent kei kn sl ieğli

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=