.. "' o o "' N :::ı E E ~ >, .. ti) rinde, kullanılmış hava kanal sistemi ile mutfaktan veya banyodan emilir ve bunun içindeki ısı , emilen dış havaya ısı değiştiricisinde aktarılır. Bu şekilde tahliye havasından, ısının yaklaşık yüzde 90'ı yeniden kazanılabilmektedir. Besleme havası ve tahliye havası birbiriyle ka rı şmamaktadır. Bu şekilde ısıtılan dışarıdan emilen hava, oturma ve yatak odalarına aktarılır (Şekil 5). Yaz aylarında ise ısı değiştiricisinde bulunan bypass hattı üzerinden bu işlev atlanabilir, gece çalıştırmalarında ise serin hava odalara bu şekilde verilebilir. Bypass klapeleri içlerindeki ısı sensörleriyle otomatik işler. Merkezi konut havalandırmaları , daha bina projelendirilirken dikkate alınmalıdır. Böylece binaya entegrasyonu ve montaj çalışma ları çok daha basitleşir. Merkezi konut havalandırmasına sahip olacak binanın planlanmasında, hava besleme ve tahliye hatları ayrılır. Hava emilecek alanlar, nem ve koku oluşabilecek olan mekanlardı r (mutfak, banyo, tuvalet, erzak odaları). Besleme havasının verilmesi düşünülen kısımlar ise oturma ve yatak odalarıdır. Bunlarda mümkün olduğunca kısa, fazla ayrımı olmayan ve hava akımı için uygun olan havalandırma kanalı kullanmak uygundur. Dikdörtgen kanallar, ısı yalıtıml ı bina kabuğunun içinde hacim tasarruflu ve maliyeti uygun montajların yapılabilmesine olanak tanır, çünkü bunlar basit bir şekilde zemin içine ve iç duvarlara entegre edilebilmektedir (Şekil 6). Şekil 7. Pasifevler için entegre mekanik konul havalandırması ile birlikte kompak/ cihaz. 84 Mutfak Çocuk odası CJ Dış hava ıs~:ıpası Şekil 8. Pasifbinalar için sistemin gösterilmesi. 3. Hava ile ısıtma Mantıklı Bir Alternatif midir? Merkezi bir tesisin konut havalandırması için takı lması ve buna dahil kanal sisteminin kurulması, konutlarda havanın ısı taşıyıcısı olarak kullanılmasını da beraberinde getirebilir. Ancak bu durum sadece pasif bina sınıfında inşa edilmiş konut tipi binalar için mantı ki ı dır. Pasif binalarda gerekli olan maksimum 10 W/m2 düşük ısıtma gücü sayesinde, ısıtma ihtiyacı konfor bozulmadan ve sağlık için gerekli hava değişimini de sağlayarak karşılanabilir; konvansiyonel sıcak sulu kalorifer tesisatına ihtiyaç kalmaz. 3.1. Kompakt Sistem Çözümleri Özellikle pasif binalar için, kompak! cihaz olarak adlandırı lan sistem çözümleri geliştirilmiştir. Bunların içinde merkezi konut havalandırması cihazı bir hava/su ısı pompası ile kombine edilmiştir. ısı pompası, dışarıya atılan havanın ısısının havalandırmadaki ısı geri kazanımınca kullanılamayan bölümünü kullanır ve bunu besleme havasının ilaveten ısıtılmasında veya sıcak su hazırlamada kullanır. Bu cihazlara ek olarak bir solar tertibatı, sıcak suyu desteklemek için ayrıca da konvansiyonel pompalı sıcak sulu kalorifer, örneğin zeminden ısıtma için ilave edilebilir. Bu kompak! şeklindeki ısıtma merkezleri, hazneli su ısıtıcısı dahil tüm bileşenleri yaklaşık çift kapılı bir buzdolabı boyutlarında bir cihaz içinde sağlar (Şekil 7 ve 8). 3.2. Fiziksel Sınırlar lsı taşıyıcısı olarak hava kullanımına fiziksel sınırlar konulmuştur, çünkü aynı miktar su ile karşılaştırıldığında çok daha az ısı nakledebilir. Su, havaya göre yaklaşık 4 kat daha özgül ısı kapasitesine ve 800 kat daha yüksek yoğunluğa sahiptir. Bunun anlamı, su ile karşılaştırıldığında, aynı miktarda ısı akısını taşıyabilmek için 3360 kat daha fazla hava gerektiğidir. Buna ilaveten besleme havasının sıcaklığı en fazla 52 °C'yle sınırlandırı lması gerekmektedir. Daha yüksek sıcakl ı klar tozun kavrulması na neden olur; bu da genelde hoş olmayan kokular bırakır. 3.3. Pasif Binalar için Uygun Bu belirtilen nedenlerden ötürü, havayla ısıtma, pasif binalar için daha uygundur. Pasif binalardan daha büyük ısı kapasitesine gerek duyan konut amaçlı binalarda, hoş bir mekan sıcaklığı için gerekli olan hacimsel hava debisinin çok büyüyerek, büyük hava kütlelerine ve yüksek hava h ızlarına neden olması ile konforu azaltacağı hesaba katı l malıdır. Bir yandan yüksek akış hızları rahatsız edici gürültüler oluştururken, diğer taraftan sürekli yüksek hava hızları rahatsız edici olacaktır . Mekanik havalandırma sistemleri mekan havasına sürekli taze hava sağlamak için yardım eder ve mekan havasının aşırı nemlenmesine karşı etkilidir. Koku ve zararlı maddeler tahliye edilir ve taze dış havayla beslenilir. Bu şekilde küf, mantar, spor, toz, mayi oluşması engellenir. Mekanik havalandı rmalar, .bu şekilde sadece hoş mekan konforu sağlamanın yanında, ısıtma periyotlarında da kontrolsüz ısı kayıplarının olmasını engeller. Bunun dışında ı sı geri kazanımlı konut havalandırmaları dışarıya verilen havadan% 90'a kadar ısıyı emilen taze havanın ısıtılması için geri kazan ırlar. Yazar: Yük. Müh. Wolfgang Rogaııy Kayııak: SBZ 19/2004 Çeviri: Korlıaıı Küçümen ~
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=