Tesisat Dergisi 115. Sayı (Temmuz 2005)

U") 0 ı;l N ::ı E E ~ U") . . . . . . . . ;;:. c?l dır. Sistemi donmaya karşı korumak için, antifriz çözümler ve boru izolasyonunu içeren farklı yöntemler vardır. Antifriz olarak CPVC ile gliserin kullanılması uygundur. Glikol bazlı çözümler CPVC sisteminde kullanılmamalıdır. Glikol bazlı çözümler, malzeme ile kimyasal olarak uyum sağlamaz ve istenmeyen sonuçlar doğurabilir. 1 Maya Cenıer yangın sprinkler tesisatı {CPVC uygulaması). CPVC yangın sprinkler borulama sistemleri boyanabilir, fakat sadece su bazlı lateks boyalar kullanılmalıdır. Yağ bazlı veya içeriğinde çözücü olan boyalar kesinlikle kullanı lma malıdır. Bu sistemin en büyük avantajı hızlı, kolay ve temiz montaj imkanı sunmasıdır. Ayrıca boruların hafif olmasından dolayı çalışma alanına rahatça taşınabilmektedir. Bu avantajları ile kullanılan binalarda CPVC borulama sistemi uygulaması yapılması diğer borulara göre oldukça kolaydır. Ülkemizde yürürlüğe giren binaların yangından korunması yönetmeliğinde, sprinkler sistemleri korunması gereken binalar aşağıdaki Madde 96'da belirtilmiştir. Madde 96 - Aşağıda belirtilen yerler tam veya kısmi otomatik sprinkler sistemi ile korunmak zorundadır. a) Büro ve konut haricindeki bütün yüksek binalar, b) Yapı yüksekliği 30.50 m'den fazla olan büro binaları, c) Yapı yüksekliği 51.50'm'y( geçen apartmanlar, d) Araç kapasitesi 20'den fazla olan veya birden fazla bodrum katı bulunan kapal ı otoparklarda, e) Yatak sayısı 200'0 geçen otel, pansiyon ve misafirhanelerde, f) Toplam kullanım alanı 2000'm2'nin üzerinde olan katlı mağazalar, alış veriş, ticaret, eğlence ve toplanma yerleri otomatik sprinkler sistemi ile korunacaktır. Tablo 5. Çelik Boru ile CPVC Borunun Karşılaştırılması. Özellik Çelik Sch. 40 CPVC SOR 13.5 Renk Siyah Açık Turuncu 1"borunun ağırlığı 2,5 0,4 (kg/m) Erime noktası ( E.N. ) veya şekil ( E.N.) ( Ş.D.D. ) değiştirme 1427-1538°C 103°c derecesi (Ş.D.D.) Hasar düşük UV etkilere karşı dayanıklılığı yüksek Korozyon dayanımı / dizayn düşük/ 120 yüksek/ 150 C faktör NFPA 13 light NFPA standartları sınırlama yok hazard,13D,13R,conce aled and restricted exposure NFPA 90A max. Ortam sınırlama yok 66 °C sıcaklığı esneklik/ 1" boru için askılama esnek değil/ 3,7 esnek/ 1,8 aralığı( m) Montaj şekli Dişl i , yivli, flanşlı, Primer / solvent kaynaklı cement uygulanabilir sın ırlama yok 1 gliserin antifriz 182 Binaların yangından korunması yönetmeliği Madde 96'da belirtildiği gibi kullanılan binaların otomatik sprinkler sistemi ile korunma zorunluluğu getirilmiştir. Bu durumda CPVC yangın sprinkler borularının kullanımı ön plana çıkmaktadır. CPVC borulama sistemlerinde en çok karşılaşan sorulardan biri de doğal olarak maliyettir. CPVC ile galvaniz boruları bire bir kıyasladığımızda CPVC boruların maliyetinin daha fazla olduğu açıkça görülecektir. Fakat iş bitimi esas alınarak işçilik ve taşıma masraflarını değerlendirmeye kattıktan sonra proje üzerinde yapılan çalışmalarda, toplam maliyetlerin birbirine çok yakın olduğu ve CPVC borulama sistemlerinin diğer avantajlarıyla birlikte tercih sebebi olduğu görülmektedir. Kısaltmalar CPVC: Chlorinated Polyvinyl Chloride (Klorlandırılmış Polivinil Klorür) SOR: Standard Dimension Ratio (Standart Ölçü Oranı) SOR: Min. Ortalama Dış Çap/Min. Et Kalınlığı SCH: Schedule (Tarife) SCH: numarası= 1000 P/s P: İşletme iç basıncı, psi ( 7x10·2 ) s: İşletme koşullarındaki çekme emniyet gerilmesi,lb/inç2 (7x 10-2 daN/cm2 ) ASTM:American Society for Testing Materials (Amerikan Malzeme Testi Derneği) NFPA: National Fire Protection Association (Uluslararası Yangın Koruma Birliği) Kaynaklar 1. Müniı; A.; CERİT, Endüstriyel Borıılaıııa El Kitabı, Ankara, 2000. 2. Harvel Plastics ine., CPVC Fire Sprinkler Piping Prodııcts Installation lnstrııctions, U.S.A, 2005. 3. TTMOB Makine Mühendisleri Odası , Yangııı Söndürme Sistemleri, Yayııı No MMO / 2003 / 300 / 2. ifıı

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=