"' C> ~ N ::, E E {! ' "' .. .. .. j "iii ·e .. C iG .. lır. Bu şekilde de optik görüntü bozulmaz, rüzgar tünelinin gürültü emisyonları ise etkili şekilde hapsedilir. Teknik nedenlerden değil, sadece görsel etkiyi sağlamak için rüzgar tüneli borularının orta eksenleri zeminden 8 metre yukarıda sabitleştirilmiştir. Ôlçü m alanı istisnadır. Burası beton konstrüksiyona gömülmüştür. Kapalı devre hava sirkülasyon hattının çelik elemanlardan oluşan diğer tüm kısımları salonda sanki "uçuyormuşçasına" yer alır. Zürich yakınlarında bulunan Hinwil'deki ağırlıkla camdan oluşan test ,binası, 70 milyon lsviçre frangına mal olmuş ve 16 Aralık 2003'te açılmıştır. 1. Rüzgar Tüneli Teknolojisi, Rolling Road ve Model Motion Sistemi Hakkında Rüzgar tünelinde, günümüzün en modern teknolojisi uygulanmaktadır. Bu tesis, sorumlu Sauber mühendislerinin talepleri uyarınca, Almanya'dan TLT Turba GmbH firmasından ve ABD'den MTS Systems Corporation şirketinden gelen uzmanlarca geliştirilmiştir. Her iki şirket de bu gibi donanım yapılarında geniş tecrübeye sahiptir. Minneapolis yakınlarındaki MTS şirketi, "Rolling Road" tedarikçisidir; basınçlı hava ile işleyen çelik bant, yol ve araba arasında birbirine göre hareketlerini simüle eder. Modelin askıda durmasını ve kontrol edilmesini sağlayan "Model Motion System", mekanik test ve simülasyon donanımlarında bir numaradır. Rüzgar tüneli kapalı bir devre niteliğinqedir. Çelik boruların toplam uzunlukları 141 ve en büyük boru çapı ise 9,4 metredir. Montaj yerinde kaynak edilen veya vidalanan tüm çelik elemanların ağırlığı , fan tertibatı dahil 480 tondur. Kanatları karbon alaşımlı tek kademeli eksenel fan, tahrik ünitesiyle ve muhafazasıyla birlikte 66 ton ağırlığındadır. Tam kapasite çalıştırma sırasında 3100 kW'lık güç çekmektedir. Test odasında 300 km/h'a kadar rüzgar hızları sağlanabilmektedir. Boru içindeki havayı 280 km/s hıza çıkartabilmek için fanın sadece 40 saniye çalışması gerekir. Titreşimlerin tesise aktarılmasını mümkün olduğunca önlemek için eksenel fan, titreşim sönümleyiciler kullanılarak masif beton mesnete bağlanmıştır ve birleştirilen borunun flanş bağlantıları esnek tutulmuştur. Rüzgar tünelinin çekirdek parçası ise test odasıdır. Burada cisimler hava akımına maruz bırakılır ve ölçülür. Burada % 60 ölçekli modellerin yanında (çoğu Formula 1 ekiplerinin rüzgar tünelinde 1:2 modellerle çalışılmaktadır) trafiğe uygun minibüs boyutuna kadar büyük araçlar dahi, ölçüm alanı uygun şekilde boyutlandırıldığında test edilebilmektedir. 15 metre karelik kesitiyle ve oldukça uzun ölçüm yoluyla, Sauber tesisi mükemmel şartlar sunabilmektedir. Teste tabi tutulan objelerin sadece ön taraftan değil, yan rüzgar simülasyonu için çapraz maksimum 10 derecelik akımla da denenebilmesi için, tüm ölçüm platformu dönebilmektedir. Bu ise ince paslanmaz çelik dönen bir bant ile donatılmıştır; araç ve yol arasındaki hareketin ayrıca da dönen tekerleklerin simülasyonunu sağlar. ABD iştiraki MTS tarafından Sauber için yapılan "Flat-Trac" tesisi, özel olarak büyük bir örnektir. Bu durum ise Sauber için belirgin bir avantajdır, çünkü çelik bandın alanı ne kadar büyük olursa, elde edilen sonuçlar gerçeğe o kadar yakındır. Çalıştırıldığında bant büyük hava kompresörleri tarafından beslenerek sanki hava yastıklarındaymış gibi rüzgar hızına senkron şekilde çalışmaktadır. Bu şekilde döndürülen çelik bant, hava akımıyla aynı hıza, yani 300 km/s'e kadar ulaşabilmektedir. Bu da 0-80 m/s bant hızına eşittir. Dönen bandın altında terazi hücreleri yerleştirilmiştir. Bunlarla tekerleğe binen anlık yükler tespit edilebilir. MTS firmasından "Model Motion System" de gelmiştir. Araç modelleri için özel geliştirilmiş olan tutma tertibatı , hareket akışlarında dinamik kontrol sağlamaktadır. Test odasını alışagelmişin dışında uzun tutmanın başka bir nedeni daha vardır. Sauber tesisatı , iki adet % 60'Iık modelin arka arkaya yerleştirilmesine olanak tanır. Bu şekilde, rüzgar gölgelerini ve hava girdaplarını simüle edebilmektedir. Günümüzdeki Formula 1 araçlarının yüksek aerodinamik verimi nedeniyle bu araçlar, hava akışı değişmesine karşı çok hassastı r. Bu tesis sayesinde ilk kez bu etkenleri sistematik şekilde ölçmek ve ilgili tedbirleri almak mümkün olacaktır. Bir rüzgar tünelinin en iyi korunan sırrı , esasen ölçüm tertibatıdır. Çünkü aerodinamik araştırmasının kalitesi buradan elde edilen verilere bağlıdır. Bunlar Sauber uzmanlarınca birlikte bu konuda uzmanlaşmış lngiltere'deki şirketlerle geliştirilmiştir. lngiliz firmaları aynı zamanda komple kontrol, ekran görüntüsü ve tartı sistemini kendilerine has yazılım programı ile birlikte sunmaktadır. Bunun sayesinde, çok hassas ölçümler elde edilebilmektedir ve ölçüm prosedürlerinde yüksek verim sağlayabilmektedir. Burası rüzgar tüneli tesisinin çekirdeğidir; pnömatik tahrikli "Rolling Road" - çelik bant (yani ''yürüyen yol'~-Bununla hava akımı ile aynı hız, yani 300 km/s'e ulaşılabilmektedir. 15 m1 büyüklüğündeki test alanında, iki adet % 60 ölçekte model de art arda yerleştirilebilir ve rüzgar gölgeleri ile hava girdaplarının etkileri gerçeğe çok yakın bir şekilde simüle edilebilir. "iii _{! __ 1_3_2 ~
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=