"' o o N N :ı E E ~ ' "' ~ ~ >, .. en ·.; ·e 41> C -:. "' ·.; ~ 1 Resim 4. AHU içinde reküperatör. rilen rakam ve kapasiteler plakalı ısı geri kazanım eşanjörü için değil, ortalama bir değer tespitine yönelik kullanı im ıştır. Yaz mevsiminde 36 °C'deki hava 29 °C'ye serinletilebilmekte, kış mevsiminde O°C'deki hava 12 °C'ye ısıtılabilmektedir. Bu işlem için hiçbir dış (yeni) enerji kullanılmamakta, yalnızca atılan havanın içindeki enerjiden faydalanılmaktadır. Bu durumda geri kazanılan enerji miktarları; t Yaz mevsimi için; Q = 10.000x1.2x(17.3-15.5) = 20.160 Kcal/h; Kış mevsimi için; Q = 10.000x1.2x0.24x(12 - O)= 34.560 Kcal/h'tir. Bir başka ifade ile yaz mevsiminde atılan enerjinin % 35'i, kış mevsiminde atılan enerjinin % 55'i geri kazanılmış olmaktadır. Geri kazanım miktarları enerji kaynakları açısından ifade edilir ise; 22C '1.45 .. 25 C '/455 Şema 5. Rekiiperaıör uygulaması. 104 t Yazın 20.160 / (860 x 0.99) = 23.7 kW/h; Kışın 34.560 / ( 860 X 0.99 ) = 40.6 kW/h Elektrik enerjisi tasarrufu sağlanmaktadır. Yine 1.000 m3/h şartlandırılmış atık hava üzerinden değerlendirildiğinde, sağlanan elektrik enerjisi tasarrufu, yaz mevsiminde 2.37 kW/h, kış mevsiminde 4.06 kW/h tir. 300 saaUyıl pik nokta çalışma süresi ve (2.37 + 4.06 ) / 2 = 3.21 kW/h ortalama geri kazanım ile sağlanan yıllık elektrik enerjisi tasarrufu 300 x 3.21 = 963 kW/yıl, para tasarrufu ise, 963 x 119.800 = 115.367.400 TL'dir. Sağlanan reel enerji tasarrufu % 48'dir. 9. Bu Geri Kazanım ve Tasarrufu Sağlayacak Yatırımın Maliyeti Nedir? Bu noktada yine, kullanılacak ısı geri kazanım tekniği ön plana çıkmaktadır. Kullanılacak teknik, uygulanabilir verimlilik açısından yüksek verimli, tesis ve çalıştırma maliyeti açısından düşük maliyetli ve en uzun ekonomik ömüre sahip olmalıdır. Bu üç özelliğin bir arada olması mümkün değildir. Dolayısı ile optimum çözüm araştırması yapılması gerekecektir. Burada optimum çözüm araştırmasının detaylarına girilmesi doğru değildir. Zaten, Tablo 1' de verilen karşılaştırma tablosu bunu bir anlamda yanıtlamaktadır. Şayet uygulama yalnızca konfora yönelik havalandırma uygulaması ise ve uygulamanın başka bir özelliği yok ise, bu tablonun gösterdiği uygulamanın seçilmesi yanlış. olmayacaktır. Birinci sıradaki seçim alternatifi ise "plakalı çapraz akımlı" ısı geri kazanım eşanjörüdür. 1 Resim 5. Rekiiperaıör hücresi. Yatırımın bedeli doğal olarak uygulama tekniğine göre değişecektir. Kanal üstü, santral içi veya diğer farklı üniteler içindeki uygulamalarda, hem ilk yatırım maliyeti değişecek hem de işletme giderleri farklı olabilecektir. Ancak bu farklılıklar büyük oranlı değildir. Resim 4'teki cihaz ile Resim 5'teki cihaz arasında büyük bir ilk yatırım bedeli farkı olduğu kuşkusuz doğrudur. Ancak komple klima santrali maliyeti araştırmanın dışındadır. Klima santrali ısı geri kazanım uygulaması için değildir. Uygulama için klima santrali zaten kullanılmaktadır. lsı geri kazanımı uygulaması için klima santrali bünyesinde yapılan değişiklikler, santral bünyesine ısı geri kazanım modülü ilave edilmesi, buna bağlı olarak santralin iki katlı olmasıdır. Vantilatör hücresi, aspiratör hücresi, karışım hücresi, ısıtıcı-soğutucu hücresi, nemlendirme hücresi vs., ısı geri kazanımı uygulansa da uygulanmasa da santral bünyesinde mevcuttur. Klima santrali içinde ısı geri kazanımı uygulamasının getirdiği maliyet artışı, ısı değiştirici bedeli ile santral gövdesinde meydana gelen büyümenin bedelidir. Belki fan motorları güçlerinde meydana gelebilecek az bir artış ve damper otomasyonları da fiyatı etkileyebilir. Ancak bu etkilenme uygulama çeşidine bağlı olmaksızın hepsinde geçerlidir. Gerek AHU içinde, gerek kanal üstünde ya da başka bir düzenekle (plakalı eşanjör kullanmak kaydı ile) ısı geri kazanımı uygulaması için mutlaka gerekli olan tek şey" ısı geri kazanım modülü-hücresi "dir. Bu hücre Resim 5'te görüldüğü gibi ya da daha farklı şekillerde üretilebilir. Müjdat Şahan / İM Makina ı:t!.l
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=