Tesisat Dergisi 115. Sayı (Temmuz 2005)

ı.: c ı:, c >. ~ ... :o ı:, "O .,t www.tesisat.com.tr NEW ELiTE KOMBİ Doijalgaz / Lpg'li kombi, elektronik iyonizasyon, yüksek verimli, sessiz GN NKAZAN & SUN BRÜLÖR Doijalgaz / Lpg veya akaryakıtlı, üç geçişli ısı eşanjörü, mükemmel izolasyon, yüksek verim pratik, estetik, sessiz SMILE KLİMA Sessiz çalışma, ısıtma ve soijutma özelliiji, havanın nemini alma, elektrik tasarrufu saijlayan smart butonu ile akıllı soijutma N 1305-20l r r -

8 N uı ~ N ~ E "' 32 ~ o cı _g Kaliteli bir tesisat için kırk dereden su getirmeyin, Kaide Süperboru'yu Süperboru'da traş yok, il ISOI001~ • Tek boruyla muhtelif çözümler • Düşük uzama katsayısı • Yüksek ısıya ve soğuğa dayanıklı (-40, +90) • Yüksek basınca dayanıklı (95°/ 1OBar) • Kolay ve enerji gerektirmeyen montaj • %100 hijyen • Metal borulara göre daha az ısı kaybı • Ömür testleri bakımından avantajlı • Düşük oksijen geçirgenliği • Kolayı

/ tercih edin. Uzun ömürlü, hijyenik Süperboru'yla tanışın, rahatlığa alışın! Süperboru'da kalite var! ıakliye Fabrika Kaide Klima -Orta Basınç Fittings ve Valf Sanayi A.Ş. Beymersan Mermerciler Sanayi Sitesi 1O. Cadde No:2 Beylikdüzü - İstanbul Tel: 0212 876 43 43 (4 Hat)-0212 255 06 72 Fax: 0212 876 76 49 E-mail: info@kaldeklima.com \ Mağaza Perşembe Pazarı Caddesi Mahkeme Sokak No:4 Karaköy - İstanbul/ TURKEY Tel:+90 212 256 61 90-255 06 72 -297 07 61 Fax:+90 212 250 60 63 Proje bazlı satışlar için iSEM - lsı Endüstri Merkezi Sanayi Tic. Ltd. Şti. Bağdat Cad. İntaş Sitesi A-Blok, D:16, 34724 Kızıltoprak/istanb~ Tel:+90 216 541 42 02 (pbx) Fax:+90 216 541 42 05 E-mail:info@isem.com

Kaide Süperboru, hem sıcak hem soğuk su tesisatında üstün performans gösterir. Uzun ömürlüdür. Traş gerektirmez, aynı sürede daha fazla tesisat döşemenize olanak sağlar. Kaide Süperboru ve ek parçaları işinizi kolaylaştırır, zaman kazandırır! •• ~

HıGıılırı Klimada yüksek teknolojinin keyfini yaşayın -l ı==-~ • -- ;::::-- ~ ~ duvar tipi-split klimalar : 7.000-30.000 Btu/h multi split klimalar : 8.000x2 Btu/h inverter split klimalar : 9.000-12.000 Btu/h inverter multi split klimalar : 9.000x2-12.000x2 Btu/h yer ve tavan tipi split klimalar : 18.000-45.000 Btu/h salon tipi split klimalar : 18.000-50.000 Btu/h kaset tipi split klimalar : 18.000-45.000 Btu/h gizli tavan tipi split klimalar : 9.000-60.000 Btu/h nem alma cihazları : 10-18 1/g ün hava perdeleri : 900-1.500 mm Buderus J • Akıllı kontrol sistemi ile konforlu ve hassas soğutma, ısıtma ve nem alma • Yüksek verim ile düşük elektrik tüketimi • Alışılmışın ötesinde sessizlik • Düşük voltajda sorunsuz çalışabilme • Estetik tasarım • Bakterileri durduran çok kademeli filtrasyon • Kapasitelerini ayarlayan inverter tipler ile yüksek enerji tasarrufu • Çok sessiz, ultraviyole filitreli, dijital göstergeli Y serisi duvar tipi klimalar • Renkli Dijital ekranlı R serisi klimalar • Merkez: Tel. (0212) 340 37 00 info@isisan.net lstanbul Anadolu Böl. Müd.: Tel. (0216) 544 11 00 kosuyolu@isisan.net Servis Müdürlüğü: Tel. (0216) 544 11 11 info@isisanservis.com Samandıra Merkez Depo : Tel. (0216) 561 27 27 depo@isisan.net Adana Bölge Müdürlüğü: Tel. (0322) 232 70 20 adana@isisan.net Ankara Bölge Müdürlüğü: Tel. (0312) 418 32 20 ankara@isisan.net Antalya Bölge Müdürlüğü: Tel. (0242) 322 04 44 antalya@isisan.net Bursa Bölge Müdürlüğü: Tel. (0224) 267 04 85 bursa@isisan.net lzmir Bölge Müdürlüğü: Tel. (0232) 251 30 50 izmir@isisan.net Amana Buzdolabı Showroom: Tel. (0212) 288 43 47 amana@isisan.net

TESİSAT DERGİSİ Sahibı Teknik Yayıncılık, Tanıtım A.Ş. Yayınlayan Avrupa Teknik Medya Basın ve Yayıncılık Tic. A.Ş. YAYIN DANIŞMANI Celal OKUTAN YAYIN DANIŞMA KURULU Prof.Dr. AhmetARISOY ( İ .T.Ü.), Prpf._Ümit Doğay ARI_NÇ (UGETAM), Prof. Dr. A. Nilüfer EGRICAN (Yeditepe U.), Dr. İhsan GÜLFERİ (I.T.Ü.), Prof.Dr. ZE!rhan KARABİBER (Y.T.Ü_.), Prof,Dr. Olcay KI_NCAY (Y.T.U.), Pn,f. Dr. Cahil OZGUR (I.T.U.), Prof. Dr. lsf!!ail TEKE (Y.T.U.), l"rof:. Dr. Macit TOKSOY (Dokuz Eylül U.), Doç. Dr. Recep OZTURK (Y.T.Ü.), Dr. MuratAKDOGAN (Baym_ak), Serhan ALPAGUT (Hacı Ayvaz), Mehmet Akın ALTUG _(Arıtan Müh.), Yalım ARISOY (Selnikel), Can AZERGU"! (D_emir_Döküm), Mustafa BAYGAN (Teba), Metin BiLGiÇ (Universal Makina), Erdinç BOZ (Boz Proje Dan ışmanlık), Çetin ÇAKMAK_Ç! (Fımolü, Dr. Celalettin ÇELiK (Viessmann), Kevork ÇILINGIROGLU (Çilin g iroğlu Müh.), Metin DURUK (Friterm), Ali EREN (Erensan), Ali HELVACI (Mak.Yük. Müh.), Korha~_IŞIKEL (Protem), Sezar KAYALIBAY (EtnaSüpermatik}, Onder KIRATLILAR (EC:/\ I.~ı Grubu-Emas), Tunç !:(ORUN (FormA.Ş.), Rüknettin KUÇUKÇALI (lsısan), Zeki OZEN (Alarko-Carrier), Zeki POYRAZ (AFS), Osman ŞAYLJMAN (Valftek), Leve!')t TAŞKIN (Vaillant), Cafer UNLU (lntervalf), Hüseyin YUKSEL (ISKID). fAZ Işı Pi Yazı işleri Müdürü -Sorumlu Müdür Süleyman BULAK Genel Yayın Yönetmeni Emine BANKOĞLU Dergiler Teknik Danışmanı Muhittin TEKMAN Editör Çiğdem TİMAR Editör Yardımcısı Bilge ESER Muhabir ElifERSOY Veri Toplama Elemanı Ahsen ATAY iN ı<OORDIN 'Ol Yayın Koordinatörü Çiğdem TİMAR Tasarımcı Grafiker Şengül ASLAN Grafiker Sebiha EKİNCİ Ufuk BALCI Reklam Direktörü Reklam Satış Temsılcisi Reklam istihbarat Elemanı REKU lı1 Emine BANKOĞLU Canan ÖZAYDIN Berna KARAMAN ABONE OKUR HİZMETLERİ Abone Satış Tems ilcisi Dağıtım Planlama Elemanı Dağıtım Arşiv Elemanı Ebru Akten BULUT Rıdvan GÜMET Nazım GÜLER For lı rn ıtional Cont, ı~ Değer DÜNDAR ddundar@teknikyayincilik.com YONETİM ','IERKEZI TE Nİ~ fAYINCILI~ TANITIM Balmumcu, Barbaros Bulvarı Bahar Sok. Karanfil Apt. 2/11-13 34349- Beşiktaş/lST. Tel: (0.212) 275 83 59 (pbx} (0.212) 347 04 25 (pbx) Fax: (0.212) 274 92 73 http: www.teknikyayincilik.com e-posta: info@teknikyayincilik.com www.tesisat.com.tr BASKI Özgün Ofset Baskı tarihi: 01 Ağustos 2005 Bu dergi tüm Türkiye'de dağıtılmaktadır. Basın Kanunu'na göri Yerel-Süreli Yayın 'd ı r. Fiyatı: 6 YTL/ 6.000.000 TL. Yıllık Abone: 72 YTL 1 72.000.000 TL (Fiyatlara KDV Oahıldır. Yıllık Abonelikte Kargo bedelı dahil, Tek Gönderimlerde Dahil De(Jildir.) Yurtdışı Abonelik / Subscnption For Abroad Single copy prıce: 7 S (Worldwide) Annuaı subscription: 80 S (Worldwide) (Postage included) Bir Duayeni Daha Kaybettik Doğal gaz sektörünün çok önemli bir duayeni, BOTAŞ Genel Müdürü olduğu dönemlerde doğal gazın sanayi kullanımı için Türkiye'ye getirilmesi, hava kirliliğinin katlanılmaz boyutlara eriştiği şehirlerde (İstanbul, Ankara, İzmit, Bursa, İzmir, Eskişehir) kullanılmasının başlatılması, Rusya-Türkiye doğal gaz alım anlaşmalarının en akılcı şekilde ve Türkiye lehine gerçekleştirilmesi, Irak-Yumurtalık petrol boru hattının yapımı ve işletmeye açılması, BOTAŞ'tan emekli olduğu dönemlerde ise, İGDAŞ murahhas üyesi olarak İstanbul'da doğal gazın kullanılmaya başlanmasının gerçekleştirilmesi suretiyle, Türkiye'ye doğal gazın gelişi ve doğal gaz sektörünün oluşumu konularında çok önemli bir yeri olan Sn. H.B. Nezihi Berkkam geçtiğimiz ay aramızdan ayrıldı. Yeri doldurulamayacak bu değerli kişiyi saygıyla anıyoruz. Hastanelerde "Teknik Müdür"... Geçtiğimiz ay Edime'de, ardındarı Manisa'daki bir hastanede meydana gelen bebek ölümleri, tüm Türkiye'de büyük üzüntü ile karşılandı. Olaylar hakkında ileri sürülen sebepler ve bu sebeplerin mekanik tesisat yönünden durumunun gerçek boyutuyla belirlenmesi amacıyla, Sektöre! Forum bölümümüzü danışmanımız Sn. Celal Okutan'ın önerisiyle geçtiğimiz sayıdan itibaren bu konudaki tartışmalara açtık. Şimdiye kadar aldığımız görüşler, bizlere konunun tek yönlü olmadığını, başka yönleriyle de ele anılması gerektiğini gösteriyor. İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü'ne kayıtlı 230 hastane arasından devlet hastanesi olan 96 hastaneden örnekleme yöntemi ile seçilen 34'ü ile iletişim kurulduğunda, ortaya, devlet hastanelerinin % 26'sının teknik müdürünün,% 24'ünün ise teknik sorumlusunun bulunduğu,% 50'sinin ise teknik müdürünün olmadığı ortaya çıkmıştır. Yine İstanbul'daki 134 özel hastaneden aynı şekilde irtibat kurulan 43 tanesinin, % 48'inin teknik müdürü, % 3'ünün de teknik sorumlusu olduğu, % 49'unun ise teknik müdürünün olmadığı sonucuna varılmıştır. Konuya bu yönden bakıldığında, bir çok hastane ve sağlık kurumu ile yine özel hastanelerin çoğunda, halen 5 ve 4 yıldızlı otellerimizde olduğu gibi mekanik tesisat ve diğer teknik konuların yürütülmesinden sorumlu bir teknik müdür olmadığı, hatta bunun ile ilgili bir pozisyon ve/veya kadronun dahi bulunmadığı gerçeği ile karşı karşıya kalmış bulunmaktayız. İnsan sağlığı ve konforu yönünden önemi hiçbir zaman inkar edilemeyecek olan hastanelerde bu konularda yetkili ve sorumlu teknik bir kadro olmayışı, bu konularla ilgili sorumluluğun idari kadrolara veya uzman doktorlara yüklenmesine sebep olmakta, bu da proje ve uygulamaların değerlendirilmesi konusunda diyalog kopukluğu yaratmaktadır. Bu denli önemli bir konuya ülkemizde daha fazla dikkat ve özen gösterilmesi gerektiğini gözlemlemiş bulunuyoruz. En derin saygılarımızla, ,hulaK ıı rcKııik, a~ incilik.conı ©Tesisat Dergisi'nde yayınlanan yazı ve çizimlerin her hakkı mahfuzdur. izin alınmadan, kaynak gösterilerek de olsa iktibas edilemez. Yayınlanan tüm yazıların sorumluluğu yazarlarına, ilanların sorumluluğu ilan sahiplerine aittir. 3

4 Temmuz 2005 Celal Okutan PER "Hidrojen Enerjisinin 26 Geleceği Üzerine" Sayı 115 Güncel 20 Prof. Dr. A.Nilüfer Eğrican SEKTÖR iL FORUM 1~ ··:o:'.""-:C~~- Klima Sistemlerinin 1 28. .., İnsan Ölümlerindeki Payı "Ülkemizde Makine Mühendisliği Doğru Tanıtılmıyor" 32 Güneş Enerjisinden !~!:ı~%~;::mi114 ı EwanDunlop Prof. Dr. Nilüfer Eğrican Profesyoneller CeBİT Bilişim Eurasia'da Buluşacak 158 İzmit Körfezi Atı~ A~ındırma ProJesı i~indekiler 42 60 62 184 66 74 80 94 108 114 118 ■ Haberler Haberler Dünyadan Yeni Teknolojiler Ürün Tanıtımı Sektöre! Etkinlikler ■ HVA C DOSYASI ■ Türbin Giriş Havası Soğutma Ünitelerinin Soğutma Bataryalı Malzeme ve Konstrüktif Özellikleri . Naci Şahin/ Friterm Termik Cihazlar San. ve Tic. A.Ş. Hasan AcülI Friterm Termik Cihazlar San. ve Tic. A.Ş Büyük Yolcu Gemilerinde Sıhhi Tesisat ve Klima Tekniği Açık Denizde İleri Teknoloji74 Mekanik Konut Havalandırma Sistemleri Problem Çözücüleridir Daha Fazla Konut Konforu ve Etkili Nem Koruması Havalandırma Uygulamaları ve lsı Geri Kazanımı Müjdat Şahan/ im Makina GÜNEŞ ENERJİSİ DOSYASI Güneş-lsı, Güneş-Elektrik Dönüşümlerinde Bireysel Kullanım Prof Dr. Demir inan / TEMEV Yönetim Kurulu Başkanı Avrupa Birliği, 2010 Yılı İtibariyle %22'Iik Bir Yenilenebilir Elektrik Hedefi BelirlediGüneş Enerjisinden Elektrik Üretimi Fotovoltaik Elektrik, ısı Solar Sistemler Branşına Zarar Veriyor- Dengelerin Bozu lması

http: //www.tesisat.com.tr 102 130 140 148 150 152 158 170 178 200 ■ YAPI TEKNOLOJİSİ DOSYASI Yapıların Depreme Karşı Korunmasında Etkin Bir Çözüm Yapıda Sismik izolasyon Y.Doç Dr. Erdal Coşkun/ /stanbul Kültür Onv. Cam Binada En Modern Rüzgar Tüneli ■ ENDÜSTRİDE TESİSAT DOSYASI Membran işlemlerinde Saklı Enerjiden Faydalanma ■ OTOMASYON DOSYASI Rahatlık, Güvenlik ve Randıman için ABB VDI 2078 Kısa Yöntem, Bilgisayarlı Sayısal Yönteme Karşı ■ POMPA DOSYASI Su Şebekelerindeki Basınç Kontrolünün Kaçaklara Etkisi Güvenç Güven /Do(1uş Vana Satış Müdürü ■ su PROSES DOSYASI lzmit Körfezi Atık Arındırma Projesi Tarımda Su Kaynaklarını Optimum Kullanan Basınçlı Sulama Sistemleri Dr. Murat Yıldırım/ Çanakkale Onsekiz Mart Oniv. CPV Borulama Sisteminin Yangın Sprinkler Sistemlerinde Kullanımı Cihan Ôrki Mak. Müh / Link Tesisat Malzemeleri imalat ve Tic. Ltd. Şii. ÖZEL ÜRÜN TANITIM DOSYASI - Çatı Tipi Paket Klima Cihazları - Klima Santralleri 5 Ürünlerinizi ve ~akalarınızı Öne Çıkarabilirsiniz? Ruma, soğutma ve havalandınna sektörünün finna, ürün, faaliyet ve marka bilgileri yer alır. Klima ve Soğutma Rehberi www.klimasogutmarehberi.com Rehberlerimiz İnternet ortamında okur ve araştırmacıların hizmetinde Yangın ve Güvenlik Rehberi www.yanginguvenlikrehberi.com TEKNiK YA\'INCIUK Wl!llMA.Ş. EKTÖREL FUARCIUK r:;;;ı AVIM'A ~ TEJ<Nlı< MEDYA YA\'INCIUK A.Ş.

Termostatik Radyatör Vanalar1 I <:::> RAS-C Uzun ömürlü sıvı sensör Kompakt ve şık dizayn Limitleme pinleri sayesinde üst ve alt sıcaklık limitleyebilme Patenti Danfoss'a ait bağlantı mekanizması Hırsızlığa karşı kilitleyebilme DANFOSS Otomasyon ve Kontrol Ürünleri Tic. Ltd. Sti. Salih Tozan Sk. İyigün İs Merkezi No:13, K:1 34394 Gayrettepe, İstanbul Tel: (0212) 356 61 10 • Fax: 10212) 356 62 51 www.danfoss.com.tr • e-mail:danfoss@danfoss.com.tr reklam ındeksi firmalar 1 5M ------------------117 IKK-HANNOVER ------ 40 AFS--------- 153 iMBAT-------- -- 87 AIRFEL PAZARLAMA---- 67 iM MAKINA 83 AKAL MAKINA - - - - - - 159 INTERVALF 171 AKAL OTOMASYON ----161 IZOCAM ---------- 125 ,.; AKCOR 101-103 KARYER 63 ·c: ALARKOCARRIER - - - 9-11-13 KALDEKLIMA K.Ô.K.I ] ALTAYLAR-BUHARA----207 KESKiN A.Ş. --------- 111 :C ALTAYGRUP------- 69 KESKLiMA 97 :X, ARALSAN ___ -e.. ___ 195 KLIMAPLUS AK ~ ARGUS --------193 KUZEYMAK-------- ~ ASTEKNIK ------- 189 LG VIESSMANN ------ 25 'g AYVAZ -43 LiNK TESiSAT 177 .iii BAŞAK MÜH. ---- 185 MAKTEK KAZAN 123 ~ 't:l BAYMAK 37 MELTEM METAL----- 169 ~ BOSCH EL ALETLERi-- - - 51 NETMARK ---------- 120 ~ 1 E BURAK BORU -----39-A.K.I NORM TEKN K ------------- - 23 O CIAT --------- 71 NOVAPLAST -------------------167 ~ ÇAMLICA--------183 OVENTROP-----------127 ~ DANFOSS ---------------- 6 ÖNDER MÜH.---------199-201-203-205 'iii DEKORPAN -------109 ÖZERSON ---------------- 47 ~ DEMKAR--------73 ÔZFIRATMETAL------------45 ~ DEMIRDÖKÜM ------ 17 ÖZIMEKS ------- 55 ; ~NKO 1~ aı DEVl--------106-107 ·§ DO~U ISITMA 65 ~ E-GAZ 115 :§ı :C ELTA-SANYO ------------ 75 _: EMAS------- --33 ~ EMKO ---------121 E ENEKO 85 ,§- ERBAY SO~UTMA---------- 77 .. ::ı ERENSAN 149 ~ ERTEM-------- 18-19 ~ ESLl---------163 ·.: aı EZiNÇ METAL ------ 31 iii ~ FAFVANA-------175 "'g FENIŞ -------- ----- 61 § FERROLI ------------- ô.K ~ FETAŞ---------139 E FORM A.Ş -------81 ;.: GEBERIT------------------165 ı:: ~ GEMAK --------119 ~ GETI ----------------------- 179 PAMSAN 93 PERA 210 PILSA 14-15 POLITEKNIK 145 PROMAK 151 PROTEM 208 ROTEK 143 SCHIEDEL ---------- 129 SELNIKEL 41-105 SIEMENS -------- 91 SODEX-KAYSERI 12 SODEX-ISTANBUL 16 SÖ~ÜT PLASTiK 173 STANDART POMPA ----- 27 STEP 95 SYSTEMAIR ----------- 99 ı:: ~ GRUNDFOSS------155 HAVAK ------------- 89 HONEYWELL ------- 49 TANRIKULU -------131 TERMOTEK 2000--- --157 TERMOTEKNIK ------------------------ 137 TESKON 2005 -------146 TIMFA ---------147 ÜSTÜN ISITMA------141 ÜNiVERSAL MAKINA ----------------- 53 VAILLANT - --------------- 35 VALFTEK ---------------------------- 79-191 VIESSMANN -------------- 24 Y.E.M. --------- - - - ---209 YILEKS ---------------- 133 YORK------------- 57 YURT iÇi KARGO ----- 29 ın o o N N :::ı E E ~ ın .. .. ~ il) ICCl2006 10 ISISAN 113 ISISAN-BUDERUS 2-7 ISISAN TESiSAT 59 ISIMAS 197 !SiYER 181 ÜRÜN TANITIMLARI 62-92 DemirDöküm.........Jsofast RC Kombiler ....... .......................................... .. ..........62 Vail/ant............ ........ VUW Plus Kombi.. .... .... ....... ..... ............ .................................62 ı Alarko Carrier. ....... XPower "Silen-Tech" Split Klimalar........................................ 64 Ciat...... ...... .............Coadis Comfort Serisi Fan-Coiller.........................................64 Karyer..................... Su Bataryaları ... .. .. ............................................................... .90 LG Viessmann.......LG lnverter Duvar Tipi Split Klimalara Yeni Kapasite............ 90 Schiedel................. Quadro Seramik Baca Sistemi..............................................90 Emas-ECA. ............."ECA Mix C Serisi" Bataryalarla Banyonuzda Yenilik............90 Baymak...... ........ .... .Yeni Nesil Elektrikli Termosifonlar ......... ..... .. ... .. .. ....... ....... .. ..92 Viessmann.....,..... Termik Güneş Eneıjisi Sistemleri ....... .................... ............... 92

www.isisan.com Kanal tipi splil klimalar Yalnız SoDutma S09utma: 24.000-142.600 Btu/h Heat Pump S09utma: 26.000- 136.800 Btu/h ısıtma: 23.000 -116.000 Btu/h Kanal tipi hava ısıtıcıları Yalnız ısıtma ı sıtma: 73.600-110.400 Btu/h SoQutma + ısıtma (Doflal Gaz/ lpg ile) S09utma: 46.100-73.200 Btu/h ısıtma: 73.600-110.400 Btu/h Catı tipi paket klimalar Yalnız soauıma SoOutma: 112.000-220.000 Btu/h Heat-Pump SoOutma: 56.600-62.5000 Btu/h ısıtma: 47.000·53.000 Btu/h SoQutma + ısıtma (DoQal Gaz/ Lpg ile) SoQutma: 62.500-220.000 Btu/h ısıtma: 110.390-186.000 Btu/h GoodmanF/,x Made in USA Ek yeri olmadan yekpare üretildiklerinden sızdırmazdırlar ve zamanla açma yapmazlar. Ses sönümleyici özellikleri, kolay ve hızlı montaj imkanları gibi büyük avantajları ile tüm klima ve havalandırma tesisatlarında tercih edilirler. izoleli ve izolesiz çeşitleri mevcuttur. Standart çaplar: 0102, 127, 152,180,203,229,254, 305, 355, 400, 450, 500. ) Klimada sıfır hata: ARI enstitüsü tarafından 3 yılda bir verilen "sıfır hata ile çalışır" sertifikasına sahiptir. Goodman, ARI enstitüsü tarafından yapılan testlerde hatası bulunamayan tek firmadır. Üretimden başlayıp kullanım süresince devam eden testler sonucunda 3 yıl boyunca hiçbir hataya rastlanmadığından bu belgeye hak kazanmıştır. Goodman klimalar uzun yıllardır bu belgeyi alma başarısını göstermektedir. ) Taze hava alarak havalandırma yaptıklarından ortamın hava kalitesini yükseltirler. )Soğuk veya sıcak havayı tek bir noktadan üflemek yerine kanallar ile mekana üst kottan dağıttığından homojen soğutma veya ısıtma yapar. ) Kaliteli filtrasyonu ile ortamı tozdan arındırır. ) Sessiz çalışır. iç ünite mekandan ayrılarak ses uzak tutulabilir. )Geniş kapasite aralığına sahiptir. ) %100 taze hava ile çalışabilir . ) Amerikan klima pazarının yaklaşık %99'unu kanal tipi split ve paket klimalar oluşturmaktadır. Soğutma bizim işimiz! Goodm~ Kanallı klimalar ve hava ısıtıcılar Buderus Merkez: Tel. (0212) 340 37 00 info@isisan.net Amana Showroom: Tel. (0212) 288 43 47 amana@isisan.net lstanbul Anadolu Böl. Müd.: Tel. (0216) 544 11 00 kosuyolu@isisan.net Servis Müdürlüğü: Tel. (0216) 544 11 11 info@isisanservis.com Samandıra Merkez Depo : Tel. (0216) 561 27 27 depo@isisan.net Adana Bölge Müdürlüğü: Tel. (0322) 232 70 20 adana@isisan.net Ankara Bölge Müdürlüğü: Tel. (0312) 418 32 20 ankara@isisan.net Antalya Bölge Müdürlüğü: Tel. (0242) 322 04 44 antalya@isisan.net Bursa Bölge Müdürlüğü: Tel. (0224) 267 04 85 bursa@isisan.net lzmir Bölge Müdürlüğü : Tel. (0232) 251 30 50 izmir@isisan.net

.,, o o N " :ı E E ~ Önemli Konulardan Özetler "Ülkemizde Mekine MühendlsllOI DoOru Tanıtılmıyor" Yedltepe Üniversitesi ÖOretlm Görevlisi Prof. Dr. Nilüfer EOrlcan/ Söyleıl. ............................................................................................. ( 32 ) 1 Ülkemizde, üniversiteye girecek olan öğrencilerin 2005-2006 Öğrenim Yılı için hazırlıkları sürerken, doğru meslek seçiminin, sadece kişi değil ülke menfaati için de ne denli önemli olduğunu vurgulamak açısından, dergimiz yazarlarından Prof.Dr. Nilüfer Eğrican'dan görüşlerini aldık. Meslek seçiminin, özellikle de "makine mühendisliği" mesleğinin önem konusunda açıklamalarda bulunan Eğrican ile, 'makine mühendisliği' mesleği hakkında görüştük. I IGüneı-ısı, Güneı-Elektrlk Dönü9ümlerlnde Bireysel Kullanım ... (108) l Bilindiği gibi, güneş enerjisinin insanoğlunca teknolojik kullan ımı temelde, iki şekilde olmaktadır; güneş-ısı dönüşümü ve güneş-elektrik dönüşümü. Her iki kullanım da, son çeyrek yüzyıl içinde giderek yaygınlık kazanma eğilimine girmiştir. 2004 verileriyle ülkemizde yaklaşık 1Omilyon metrekare güneş toplacı alanı kurulu durumdad ır. Bu şekilde, yine yaklaşı k olarak, 375.00 TEP (ton petrol eşdeğeri) bir kazanç sağlanmaktadır. !SOLAREC-Güneı Enerjisinden Elektrik Üretimi ............................ ( 114) AB, bilimsel araştırmalarını yürütmek için 5 ülkede kurduğu 7 Ortak Araştırma Merkezi'nde (Joint Research Center-JRC) üye ülkelere çevre kirliliği, enerji, biyoloji ve teknoloji gibi bilimsel birçok alanda standartlar getirmek üzere çalışmalar yürütüyor. Avrupa Komisyonu'na bağlı olarak çalışan JRC'nin yeni bir projesi de güneş enerjisinden elektrik üretilmesini hedefliyor. Yenilenebilir 1 Enerji Birimi'nde yürütülen Solarec projesi hakkında, proje sorumlusu Ewan Dunlop ile görüştük. !'Yapıların Depreme Karıı Korunmasında Etkin Bir Çözüm • Sismik l llzolasyon . .. . . . . . (122) Deprem, başta Türkiye olmak üzere dünyanın diğer deprem bölgelerinde yer alan ülkeleri endişelend i ren evrensel düzeyde bir sorundur. Deprem mühendisliğinin yeni bir mühendislik dalı oluşu nedeniyle, bu alanda elde edilen bilgi birikiminin son 30 yılda ortaya çı ktığı bir gerçektir. Bu nedenle alt yapımızı oluşturan binlerce yapının büyük depremler karşısında yetersiz kalabileceği sonucuna varmak güç deği ldir. !Su Şebekelerlndekl Basınç Kontrolünün Kaçaklara Etkisi ............ (152) 1 ı Su şebekelerinde verimin en büyük göstergesi, kaçakların oluşum , m i ktarıdır. Su kaçakları, şebekelerin uzun yıllar önce inşa edilmesinden ve zamanla hasar görmesinden oluşmaktadı r. Yeni bir hidrolik kontrol tekniği 1 olan basınç yönetimi, borulardaki kaçaklarla oluşan sarfiyatı ve su maliyetini azaltmayı, bunlara bağl ı olarak, kaynakların başka yatırım planlarına ayrılması nı hedeflemektedirler. Bu çalışmada, su şebeklerindeki kaçakların önlenmesinde kullanılan basınç yönetim sisteminden ve içeriğindeki kontrol cihazlarından bahsedeceğiz. [lzmıt Körfezi Atıklardan Arındırma Projesi .................................... (158) lzmit Körfezi'ni atıklardan kurtarmak için iller Bankası ve İzmit Büyükşehir Belediyesi ortak çalışmalarıyla birçok bölgede başarıya ulaştılar. Projeler arasında, Plajyolu Evsel Atık Su Arıtma Tesisi, İzmit Doğu (Kullar) Evsel Atık Su Arıtma Tesisi, Körfez Atık Su Arıtma Tesisi, Gölcük Atık Su Arıtma Tesisi ve Karamürsel Atık Su Arıtma Tesisleri'nin arıtılması yer alıyor. jTarımda Su Kaynaklarını Optimum Kullanan Basınçlı Sulama 1Slstemlerl ................................................................................... ......(170) Artan nüfusun besin gereksiniminin karşılanması için birim alandan alınan ürün miktarının arttırılması gerekir. Bu artış gübreleme, sulama ve zararlılarl a mücadele gibi kültürel uygulamaların gerçekleşmesi ile sağlanabilir. Bu 1 kültürel faaliyetler içerisinde, bitkinin yaz aylarındaki kurak periyotta yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmesi ve gelişebilmesi için sulama ayrı bir öneme sahiptir. 8 The Abstracts of Topics "Mechanical Engineering lsn't lntroduced Properly in Our Country" Yeditepe University Lecturer Prof. Dr. Nilüfer Eğrican/ lnterview....................... .. ..................................................................... (32) We asked one of our columnists Prof. Dr. Nilüfer Eğ rican her opinion, about choosing the right vocation in order to emphasize its importance not only for the individual person but alsa for the benefit of the country while the students start their university education. We interviewed with Prof. Nilüfer Eğrican, who has made it very clear explanations about the importance of choice, particularly the choice of "mechanical engineering" lndividual Usage in Solar-Heat, Solar-Electricity Conversion ........ (108) As we ali know, the usage of solar energy in technological fields by human being takes place in two ways; solar-heat conversion and solar-electricity conversion. Both usages have a tendency to overspread in the last quarter century. According to 2004 data, approximately 1 O million square meter of solar collector area has been installed. Approximately 375,00 TEP (equivalent of tane of oil) of benefit is obtained by this way. SOLAREC - Electricity Generation from Solar Energy ..................... (114) EU conducts its studies in order to bring standards about many scientific fields like environmental pollution, energy, biology and technology to its member countries in 7 Joint Research Center-JRC it has founded in 5 countries to carry on its scientific research. JRC, which works in connection with European Commission, has a new projeci that aims generation of electricity from solar energy. We interviewed with the person in charge of the project Ewan Dunlop about Solarec Projeci being conducted in Renewable Energy Unit. An Effective Solution in Protection of Buildings Against Earthquake - Seismic lsolation ............................. ....... ............................................. (122) Earthquake is a global level issue, causing particularly Turkey as well as many other countries on the world located on earthquake regions to be worried. it is a fact that the knowledge on this fıeld has consisted in the last 30 years asa result of earthquake engineering's being a new branch. That's why, it is not difficult to conclude that thousands of buildings that make up our infrastructure wouldn't be sufficient against big earthquakes. Effect of Pressure Control in Water Mains on Leakages ................. (152) The biggest indicator of efficiency in the water mains is the frequency of leakage. Water leakage stems from the facı that the mains were built years and yeard ago and they got damages by the time passed. Pressure management which is a new hydraulic control technique aims to reduce the cost due to the leakage in the mains and the water cost, and consequently, diverting the resources to other investment plans. We will discuss the pressure management system used in prevention of leakage in water mains and control devices in its content in this study. Gulf of İzmit Waste Treatment Projeci ........................................... (158) İller Bankası and lzmit Metropolitan Municipality have been successful in many regions in order to save the Gulf of lzmit from the wastes. Plajyolu Domestic Waste Water Treatment Planı, Domestic Waste Water Treatment Planı, Körfez Waste Water Treatment Piant, Gölcük Waste Water Treatment Planı and Karamürsel Waste Water Treatment Plant constitude the projects. Pressurized lrrigation Systems That Use The Water Sources in An Optimum Way in Agriculture ............................................................... (170) in order to meet the food requirements of the increasing population, the amount of crop obtained from unit area needs to be increased. This increase can be achieved by cultural applications like irrigation and struggling with the varmints. Among these cultural actions, irrigation hasa special place in order to enable the plant to continue its vital activity and growth in the dry season in the summer months.

Soru: Alarko Carrier klimalar aşağıdaki mekanlardan hangilerinde kullanılmaya uygundur? a) b) c) d) e) Hepsi Cevap: Tabii ki 11e11 şıkkı. Çünkü; 4 ana grupta 41 çeşidiyle Alarko Carrier klimalar evlerden restoranlara, havaalanlarından atölyelere, hastanelerden alışveriş merkezlerine kadar her mekana özel çözümler sunar. Küçük boyutlarıyla özellikle yer sorununun yaşandıöı mekanlarda asma tavana moıite edilen ve monte edildiOi alana mükemmel bir uyum saOlayan Kaset Tipi Split Klimalar: • 18.000-54.000 BTU/h kapasite aralıöında seçim olanaOı • 52 'C dış hava sıcaklıöında sooutma yapabilme • Çok sessiz çalışma • Taze hava baOlanabilme imkanı MÜŞTERi DANIŞMA 444 0128 HATIi Daha ayrı ntılı bilgi için: www.alarko-carrier.com.tr ince ve minimal bir tasarım anlayışıyla, yer darlıOının yaşandıOı ve estetiöin ön planda tutulduOu mekanlar için ideal olan gizli tavan tipi Kanallı Splil Klimalar: • 25.000-90.000 BTU/h kapasite aral ıöında seçim olanaOı • 52 'C dış hava sıcaklıOında soOutma yapabilme • Çok hızl ı soOutma ve ısıtma işlemi • Sessiz çalışma • Taze hava baOlanabilme imkanı ALARKO CARRIER SANAYi VE TiCARET A.Ş. ISTANBUL: Gebze Organize Sanayi Bölgesi Şahabetıın Bilgısu Cad 41480 Gebze -KOCAELi Tel: (0262) 648 60 00 ANKARA: Sedat Simavi Sok. No: 48 06550 Çankaya· ANKARA Tel: 10312) 440 79 10 IZMIR: Şehil Feihibeı Cad. No· 55 Kal 13 35210 Pasaport -IZMIR Tel: (0232) 483 25 60 ADANA: Ziyapaşa Bulvarı ÇelikApl No 25/5·6 01130 •ADANA rn ıomı 45762 2J Duvara veya tavana montaj edilebilme kolaylıöıyla pratik bir kullanıma sahip ve zarif görüntüsü ile ofis, restoran ve evlerde iç mekanla mükemmel bir şekilde bütünleşen Yer/Tavan (Konsol) Tipi Splil Klimalar: • 14.000-54.000 BTU/h kapasite aralıOında seçim olanaöı • Düşük hava sıcaklıklarında verimli çalışma • Yüksek COP (enerji verim) oranları • Otomatik hava debisi ayarı Tek gövdede ısıtma ve soOutma yapabilen yapısı, ek ısıtma seçeneOi, düşük montaj ve işletme giderleriyle hafif endüstriyel uygulamalar için en ideal seçim olan Çatı Tipi Paket Klimalar (Rooflop): • 24.000-48.000 BTU/h kapasite araııo ında 4 farklı kapasite seçeneOi • Ekonomizör eki ile geçiş mevsimlerinde ekonomi • Manuel dış hava damperi ile taze hava beslemesi (%25 açık) Carrier J(limada 1 numara

/ 12 ■ ULUSLARARASI KOJENERASYON,KOMBİNE ÇEVRİM VE ÇEVRE KONFERANSI VE SERGİSİ 25-26 Mayıs 2006, Hilton İstanbul, Convention and Exhibition Center 12 th INTERNATIONAL COGENERATION,COMBINED CYCLE AND ENVIRONMENT CONFERENCE & EXHIBITION May 25-26, 2006 Hilton İstanbul, Convention and Exhibition Center Bu Konferans ve Sergi, Yonetim Sistemi lnteılek ıoıolndan TR-2B32 numoıalı serıiliko ile onaylonm ış Sekıorel fuaıcılık ltd. Şii. firması ıoıafından duıenlenmekıedir." Destekleriyle / Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı pporters 'lf~ı ,-,\~vre ve ({· Orman Bakanlığı www. Teknik Katkılarıyla roıudvE - KOJCNIER.ASVOH OERMEOl ::;~" ,:::OCIATIOH conference.com ~ Düzenleyen ~ KTÖREL - FUARCİÜi< T Teknik Yayıncılık Tanıtım A.Ş. İştirakidir

MÜŞTERi DANIŞMA 444 0128 HATTI Daha ayrı ntılı bilgi için: www.alarko-carrier.com.lr <-i,Ji@}► ALARKO CARRIER SANAYi VE TiCARET A.Ş. ISTANBUL: Gebze OrganizeSanayi Bölgesi Şaha'oettin BilgisuCat 41480 Gebze · KOCAELi Tel: (0161) 648 60 00 ANKARA: Sedat Sima,; Sok. llo: 48 06S50 Çankaya • ANKARA Tel: (0311) 440 79 10 IZMIR: Şehll Felhil>ey Cao. No· 55 Kat 13 35210 Pasaport - IZMIR Tel: (0232) 483 25 60 ADANA: Z~apaşa Bu~arı ÇelikApL llo: 25/5-601130 • ADANA Tel: (0321) 457 62 13 Şşş!!! Çocuk uyuyor... Carrier J(limada 1 numara

■ KAYSERi 2005 ısıtma, Soğutma, Doğalgaz, Klima, Havalandırma, Yalıtım, Pompa, Sıhhi Tesisat ve Su Arıtma Teknolojileri Fuarı Sanitary and HVAC Exhibition 22-25 Eylül 2005 Dünya Ticaret Merkezi-Kayseri September 22-25,2005 World Trade Center, Kayseri-Turkey f Hannover-Messe Sodeks Fuarcılık A.Ş. The Deutsche Messe Af:, Croup of Compalnes Beybi Giz Plaza Dereboyu Cad. Meydan Sok. No: 28 Kat: 2 Daire: 3 Maslak - lstanbul / Türkiye Tel : (212) 290 33 33 Fax: (212) 290 33 32 e-mail:info@hmsf.com www.hmsf.com

1 ■ Alarko Carrier Rooftop Cihazları onaylandı ... Çin, Avusturya, Hollanda, Yunanistan, lsviçre, Fransa, Belçika, ispanya, lsrail, Beyaz Rusya, ltalya ve daha birçok ülke... Hepsi, Carrier'ın Rooftop Cihazlarını Türkiye'den ithal etmek için EVET oyu verdi. ı •• 1 [iiı ı, D ..... Avusturya Azerbeycan ~ L il, ~ " D i• ... Çin Hırvatistan ,~ı ~ D . .... Yunanistan Irak 1: Q_\ i ,.. 1 ı, D . . ... K. Kıbrıs Hollanda ~ 1 lsveç Türkmenistan MÜŞTERi C E ~ ~ DANIŞMA 444 0128 ~ T E HATTI ___ Daha ayrıntılı bilgl için: www.alarko-carrler.com.tr ALARKO CARRIER SANAYi VE TiCARET A.Ş. IST,UIUL: Gebze OıganiZe Sanayi Bölgesi Şahabettln Bilg!su cad. 41480 Gebze • KOCAELi Tel: (0262) 648 60 00 ANKARA: Sedat Simavi Sok. No: 48 06550 Çankaya· ANKARA Tel:(0312) 440 79 10 [aı Belçika [aı Çek Cumhuriyeti ı :~, i lsrail [aı Polonya [ijJ Birleşik Arap Emirlikleri .... ...ıı,-,.;1-~ı~ ~ .. . .... Afganistan 1. t 1 5 ' Beyaz Rusya ,,~ı Fransa '' "i ltalya l~ i ispanya ~l\ ~ -~ lngiltere ·Hüi► IZMIR: Şehil felhibey Cad. No: 55 Kal: 13 35210 Pasaport · IZMIR Tel: (0232) 483 25 60 ADANA: Ziyapaşa Bulvarı ÇelikApt. No: 25/5·6 01130• ADArJA Tel: (0322) 457 62 23 Gerçek konfor.

- PiL

ISTANBUL 2006 4 - 7 Mayıs 2006 CNR EXPO CENTER - İSTANBUL Yerin izi aldınız mı? Destekleyen Kuruluşlar ım ~ , DOSiDER \l\t NW odex.com.tr f Yeni Adresimiz Hannover-Messe Sodeks Fuarcılık A.Ş. The Oeutsche Messe AG Group of Compaines Beybi Giz Plaza Dereboyu Cad. Meydan Sok. No: 28 Kat: 2 Daire: 3 Maslak - lstanbul / Türkiye Tel : (212) 290 33 33 Fax : (212) 290 33 32 e-mail:info @hmsf.com www.hmsf.com

Mini Chiller Cihazları D liizli Taııan Tipi !ipllt Kliınalar D • Cevreci akışkan: R407 C • Korozyona dayanıklı gold fin • Bio screen filtre • Dual stage fan • Yüksek ısıtma performansı O • Duvar tiplerinde 9.000 - 24.000 Btu/h kapasite aralıgı • Havayı temizleyen iyon teknolojisi • Sessiz calısma • LCO göstergelı , kablosuz uzaktan kumanda • Hem so§utma, hem ısıtma özelliği• Akıllı gösterge • Güclü nem alma El • Duvar tiplerinde 7.000 - 30.000 Btu/h kapasite aralıgı • Yüksek sogutma-ısıtma performansı • Cok sessiz calısma D : ~rOö~~as2~o~8ı\~ı~mkka3p"~site aralıQı r.ı • Elektrikli ek rezistans • Heat Pump avantajı U • Auto-Caos Swing O • Kompa.~t tasa~ım • Düşük ses seviyesi • Kolay montaj • Hava yonlendırme kanatçıkları IJ : ~~~;ask~~::;~~~t • Kablolu uzaktan kumanda IJ : ~~~a\\:eJi~!;i~ı~taj imkanı o : 1:,?ı~~;n~eEa::c~ır~lantaj ı • Kompakt tasarım

TTMD Teknik Yayını No: 14 Bu kapsamlı kaynak, sıhhi tesisat ve tasarım konusunda bütün yönleriyle somut bir arayış sağlar. Sıhhi Tesisat Teknolojisi kitabı drenaj, atık su, havalık, yağmur ve temiz su sistemlerinin tasarımında yetkili bir referanstır. Bina İçi Pis Su Tesisatı: Pis su boru malzemesinden, sıhhi drenaj boru sistemleri, Amerika ve Avrupa standartlarına göre hesaplama metotlarını verir. Havalandırma: Drenaj ve havalandırma boru On beş bölüm, profesyonel mühendisler ve çaplarının hesaplanması, pis su havalık borutasarımcılar için yetkin bilgi ve detaylar sunar. Bu uzman kılavuz, sıhhi tesisat mühendisliği sorularına en iyi cevapları almak isteyen; mühendisler, mimarlar ve sıhhi tesisat profesyonelleri için ana çalışma aracıdır. Amerikanın en yetkin sıhhi tesisat uzmanlarından Dr. Alfred Steele'nin dediği gibi "Sıhhi Tesisatta, geçen on yıl içerisinde, son yüzyılda olan gel işmeden daha fazla ilerleme olmuştur. Sıhhi Tesisat sistemlerinin tasarımı ustalıktan ziyade bir bilim dalı olmuştur". Kitabın İçeriği : Sıhhi Tesisat Üniteleri: Bu bölüm teçhizat seçimi , teçhizatların kalite ve sınıflan- !andırma sistemlerini inceler. Su İhtiyacı ve Tedariği: Yapı temiz su sistemlerinin tasarım ve yeterli su ihtiyacının basınçlandırılması ve boyutlandırılması hususunda bilgiler verir. Kullanma Sıcak Suyu Tesisatı: Bu bölümde sıcak su sistemleri geniş bir şekilde verilmiştir. Sıcak su ihtiyac ının tespiti ile ilgili çok miktarda tablo ve grafik vardır. Ayrıca pratikte sıcak su ihtiyacı ve sıcak su ı s ıtı cı s 111111 (boyler) seçimi hususunda pek çok örnek çözülmüştür. Çapraz Bağlama ve Geri Akı ş Önleme: Ters dırılmasını , klozetler, pisuvarlar, eviyeler, basınç ve geri akış teorisi ile, ters akışı küvetler, duşlar, içme suyu çeşmeleri ve diğer önlemek için yöntemler ve cihazların seçimini sıhhi tesisat ürünlerini kapsar. kapsar. Diğer Bölümle rin İçeriği: Sıhhi Tesisat Teknolojisi, Sıhhi Tesisat projelendirmede ön tasarım ve hesaplar, suyun özellikleri ve hidrolik, enerjinin korunumu, yağmur suyu tesisatı, yapılarda sıhhi tesisat gürültülerinin kontrolü, su arıtımı, drenaj aksesuarları , pis su terfi pompaları. TTMD 'ye sipariş verebilirsiniz. ANKARA Bestekar Sokak Çimen Apartma111 No: 15/2 Kavak! ıdere Tel: 0.312. 419 45 71-72 Fax: 0.312. 4 19 58 51 E-mail : ttmd@ttmd.org.tr İSTANBUL STFA Kozyatağı Konutları İnönü Cad. Mercan Sk. No: 12/4 Kozyatağı Tel: 0.216. 464 93 50 Fax: 0.216. 464 93 51 E-mail : ttmd.istanbul@ttmd.org.tr

a) Ertem-Studor otomatik hava alma şapkalarının geleneksel havalandırma sistemlerine göre avantajları: Mühendislere, mimarlara ve profesyonel tasarımcılara, tasarımlarında daha büyük serbestlik sağlar. Çatının delinmesine gerek olmadığından çatıdan su sızma riskini yok etmiş olur. Kötü kokulu gazların binaya ve çevreye yayılmasını önler. Ertem - Studor otomatik hava alma şapkalannın güvenilirliği, ASSE (Amerikan Sıhhi Tesisat Mühendisleri Derneği) standartlan No. 1050 ve 1051 'e ve Avrupa Standardı EN 1 2380 ve 12056-2•ye uygunluklan ile sağlanmıştır. b) c) a) Çatı arası Maxl-Vent b) Lavabo altı Mlnl-Vent c) E.viye altı Combl-Slphon Ertem Hijyen Teknolojisi A.Ş. Genel Merkez: Çeıin (;:meç Bulvarı 6.Cad. No:65/1 06460 Oveçler / Ankara Tel:0312.472 12 72-74 Faks: 0312. 472 12 73 info@erteın-san iıary.com İstanbul Şube: Eren Sokak No: 4 80300 Gayreııepe / lstanbul Tel: 0212. 217 66 16 Faks: 0212. 217 66 17 info-isıanbul@erteın-sanilary.corn Çözüm: Eıtem-Studor otomatik hava alma şapkaları malzeme ve işçilik masraflarını azaltarak ve çatı delinmesine gerek duymadan binaların drenaj sistemlerinin havalandırması için tam bir çözüm sağlar. Sıhhi Tesisattaki özel sorunlarınızın çözümü için ERTEM'in ürün ve hizmetlerinden faydalanın. Çözüm ERTEM'de başlar!

~ ., C> ~ N ::ı E E ~ ., .... .... ~ u, ·.; ·e ., C .; 1/1 ·.; ~ •• •• •• GORUNUM ► UIA 2005 İstanbul XXII. Dünya Mimarlık Kongresi 3 Temmuz 2005 tarihinde İstanbul Buluşması ile başlayan, 128 ülkeden yaklaşık 1,5 milyon mimarı temsil eden ve 10 bin mimarın katıldığı 22. Dünya Mimarlık Kongresi, 7 Temmuz 2005 tarihinde sona ermiş bulunuyor. Ana teması kentler, mimarların pazar yeri olan; kent ve mimar, kent ve insan konularını işleyen kongrenin lstanbul'da yapılması, mimarlığın sanat ve teknoloji yönleriyle sergilenip sorgulanması, Türkiye için büyük bir başarı sayılmalıdır. Ev sahipliğini Türk Mimarlar Odası'nın organize ettiği kongre kapanışındaki deklarasyonda, kentleri ve mimarlığı yok eden savaşların son bulacağı bir dünya çağrısında bulunulmuştur. Kongre UIA Başkanı Jaime Jemer'in kapanış konuşması, sağlıklı ve konforlu yaşam hedeflerine yönelmiş, bu alandaki çözümlere endekslenmiştir. Ancak kongrenin, Habitat il Kongresi düzeyinde ilgi görmediği söylenebilir. Bilgi toplumu olamamanın yanı sıra, siyasi otorite ve yerel yönetimlerle barışık olmayan meslek örgütlerinin doğru ve yanlış yaptırımları medyaya yansımamış, İstanbullular tarafından desteklenmemiş, ülke çapında mimarlarımızın katkısı sağlanamamıştır. Bu· kongreye, ülkemizin tanınmış ve başarılı mimarları yeterli ilgiyi göstermemiş, Mimarlar Odası dışında Mühendislik Meslek Odaları katılımcı olmamıştır. Ayrıca ihtisas Dernekleri'nin, Müşavirlik ve Müteahhitler Birliği'nin ilgi göstermediği kongre 20 Celal OKUTAN sözlü, yazılı ve görüntülü medyada da arzulana7 önemini sergileyememiştir. Öncelikle, Mimarlar Odası'nın siyasi otorite ile barışık olmaması, yerel yönetimlerle, özellikle İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile eşgüdümlü hizmet vermemesi mesleğin bilimsel yönü bakımından bir kayıp sayılmalıdır. Ayrıca kongre programının dağınıklığı nedeniyle, konu ve amaçlar topluma yansımamış, toplumun ilgisi çekilmemiştir. "Kent ve Mimar" başlığında şehircilik ve nazım planları sürekli eleştirel bir yöntemle sorgulanmış, mimar ve insan başlığında ise küreselleşmeye karşı politikalar gündeme gelmiştir. Bilimsel ve teknoloji yönü ayrıntılı tartışılmayan mimarinin, sadece yaratıcı sanat ve özgün mimari yönlerinin değerlendirmesine ağırlık verilmesi bir eksiklik sayılmalıdır. r Hintli mimar Charle Carria'nın ülkesi koşullarındaki yaklaşımı, Japon mimar Shgeri-Ban'ın sosyal sorumluluk temalı başarıları, Malezya'lı Ken-Yeane'ın ekolojik tasarıma yönelik önerileri ilginç yaklaşırrııları sergilerken, kentleşmede Mimarlar Odası 'nın siyasi otorite ile barışık olmaması, yerel yönetimlerle, özellikle İstanbu( Büyiikşehir 1 Belediyesi ile eşgiidümlü hizmet vermemesi mesleğin bilimsel yönü bakımından L..aiı> bir kayıp sayılmalıdır. mimari sorumsuzluğu işleyen Amerikalı Denise Scol Bravn ve Robert Venturi'nin toplu yaşamdaki asgari standartları öne çıkaran görüşleri, ülkemiz koşullarında çok iyi değerlendirilmelidir. Bu kongreden çıkarılacak birçok sonuç arasında, ülkemiz yönünden en önemli yaklaşım, mimariyi tanımak, sağlıklı kentleşmeyi vurgulamak, yapılarda çevre, enerji, sağlık, konfor ve hijyeni benimseyip uygulamak, meslek odaları ve sivil toplum örgütleri olarak siyasi otorite ile eşgüdüm içinde mimarinin sanat ağırlığının yanı sıra bilimsel ve teknolojik yönlerini gündeme getirmek olmalıdır. Demokrasilerde, uygulamaların çoğunluk sistemine dayalı yaptırımlarıyla doğrulara erişmek zor olduğundan, kongre deklarasyonunun çözümlere yönelik olduğu kolay söylenemez. ► Lejyoner Bebekler Lejyoner hastalığı olarak bilinen 'Legionella Pneumophilla' bakterisinin oluşturduğu hastalık, genel olarak zatürree belirtileri gösteren, yüksek ateş, terleme, şiddetli baş ağrısı ve adale ağrıları ile başlayarak, kuru öksürük, nefes darlığı, ishal ve kusma ile gelişen ölümcül bir hastalıktır. İlk olarak 1976 yılında Philadelphia (USA) Amerikan Lejyoner Konvansiyonu tarafından belirlenmiş olan bu hastalık, 1940 yıllarından başlayarak ingiltere'de yılda birkaç yüze erişen ölümlere yol açmıştır. Yegane iyi özelliği, insandan insana geçmemesidir. Ayrıca, bazılarının, özellikle gençlerin bağışıklık özellikleri nedeniyle hastalanmadıkları görülmüştür. Daha çok yaşlıların , solunum hastalıklarından, şeker, böbrek ve

kanser hastalıklarından şikayetçi olan, uyuşturucu kullanan kişilerin bu hastalığa yakalanma riskleri daha fazladır. Kültür ve kan testleri ile enfeksiyondurumu belirlenir, durum antibiyotik kullan ı lması ile önlenebilir. Trakya Üniversitesi Edirne Tıp Fakültesi Hastanesi'nin Yeni Doğan Servisi'nde doğan bebeklerin art arda ölümünün, Türk televizyon kanallarında klima sistemlerinden kaynaklanan lejyoner hastal ı ğı nedeniyle olduğu şeklinde duyurulması sayesinde, tıp teknolojisinde 50 yaş üstü insanlara has bir hastalık olarak tanımlanan bu ölümcül hastalığın, tıp dünyasına ilk kez 'Lejyoner Bebek' şeklinde tanımlanmasının damgasını vurmuş bulunmaktayız. Ayrıca Makine Mühendisleri Odası Edirne Şube Başkanlığı'nın klima sistemlerinin filtrasyon sistemlerindeki kirlilik ve temiz oda teknolojisine uygunsuzluk idd iaları da sektör için ilginç bir yorum sayılmalıdır. Legionella Pneumophilla bakterisi, Legionellaceda adlı geniş bir bakteri ailesindendir. Bu tür bakteriler, doğal ve yapay sulu ortamlarda yaşamakta ve üremektedir. Bu ortamın en belirgin özelliği suyun 35-40 °C sıcaklıkta, pH değerinin 6.8/7.00 civarında paslanmaya ve yosunlaşmaya müsait durgun bayat su olmasıdır. üreme şartlarını en çok etkileyen parametre suyun sıcakl ığıdır; 20 °C'nin altındaki sıcakl ıkta bakteri azalı r. 37 °C sıcaklığa kadar yükselir, 45 °C sıca klıkta üreme durur, 60 °C'de ölürler. Lejyoner bakterisinin bulunduğu ortamdan insanlara geçişi, sıçrayan su patrikülleri, sulu hava habbecikleri, kabarcıkların oluşturduğu aerosoller ile mümkündür. Bu nedenle nemli, aerosollu ortamlar hastalık için en tehlikeli bölgelerdir. Dolayısıyla bakteriler sağlık merkezleri, fitness center, hamam, termal havuz küvetlerinden, duşlarından, buhar banyolarından, göbektaşı ve benzeri terleme ve dinlenme bölgelerinde yaygındır. Klima sistemleri ile ilişkisi, soğutma kuleleri, rutubetlendirici ve kondens tavalarındaki bekleme, bayat suların yayılması sayılabilir. Bu nedenle havalandırma , klima ve sıhhi tesisat sistemlerinin dizayn sıcaklıklarının kontrolü, sistemin biyolojik treatman ve dozlamalara tabi tutul ması, sık sık dezenfekte edilmesi zorunludur. Ancak bebek odalarında, kapalı kuvözlerde lejyoner hastalığı oluşmaz. Ayrıca Legionella Pneumophilla bakterisi, diğer insanların da bulunduğu bu tür mahallerde sadece yeni doğmuş bebekleri seçmez, bir bebeğe bulaşan hastalık sekiz bebeğe sıçramaz. Dolayısıyla ölüm nedenleri daha bilinçli, bilimsel ve hastane teknolojisine uygun tarzda araştırılmalıdır. Üzücü yönü, bu ölümleri neden göstermek ve klima sistemlerindeki uygulamala rı vesile etmek suretiyle bakım ve dezenfeksiyon hizmetlerinin reklamını yapmaktır. Bu yaklaşı m, son y ı llarda, yeni yeni klima ortamına alışan bir toplumu konfor, hijyen ve sağlıklı yaşam koşullarından uzaklaştırır ve toplumun sektöre güvenini sarsabilir. ► Hizmet Sektöründe Birileri Bizlere Yol Göstermeli ki, Oyunu Kurallarına Göre Oynayalım önceleri kamu kurumları; işveren-iş yapan ilişkilerinde hizmeti doğru yanlış tanımlar, kurallarını koyar ve işi yaptırırdı. Şimdi ise daha sağlıkl ı kurallara yönelik gelişim ve çabalara rağmen, hizmet sektöründe belirsizlikler çoğal mış, bu durum özel sektöre de bulaşmış, bütün hizmetlerde sorunlar inanılmaz boyutlara ulaşm ıştı r. Birkaç istisna dışında, hiçbir yatı rı mcı veya onu temsil eden yetkili, hizmet al ımında ne istediğini açıkça belirtmemekte veya bilmemektedir. Ayrıca üretimde işverenler tarafından, iş yapanlardan uygulamadaki metodoloji sorgulanmamaktadır. Telefon veya faksla kısa süre verilerek teklif istenmekte, uzun sürede karara bağlanmamaktadır. Çoğu kez kıyaslama amaçlı alınan bu teklifler genellikle en ucuz fiyata yöneltilmekte veya tekrar% 50'1eri aşan tenzilat istenmek suretiyle iş arzulanan teklif sahibine verilmekte, dönüp teklif alınan firmalara teşekkür etme lütfunda dahi bulunulmamaktadır. Yapı teknolojisinin tesisat uygulamalarında yatırımcılar, tüketici ve kullanıcılar tesisat sistemlerinin önemini çoğu kez bilmezler. Dolayısıyla başlangıçta hizmeti önemsemezler. Ana müteahhitlerin ise hizmet umurunda değildir. Bu yönden birçok yapıda zorunlu standartlara, kaliteye ve benzer iş deneyimlerine önem verilmez, sorumluluk tesis edilmez. Ayrıca proje yönetim, danışmanlık ve müşavirlik hizmetleri de sorumsuz yapılı r. Dolayısıyla işveren-iş yapan hizmetlerinde subjektif kararlar öne geçer, neticede işverenler, işi yapacak olan iş yapanları sorun çıkarmayan, başı bükük, karnı yumuşak olanlar arasından seçmeyi tercih ederler. Bu tür uygulamada en etkili ve yetkili aktörler meslektaşlarımızdır. Çoğu, yerine göre masadaki işveren veya iş yapan rolünü oynar. Bu il işkilerde üretimi tarafsız kontrol edip, değerlendirecek bir mekanizma yok sayılır. Ayrıca yürürlükteki yasa, yönetmelik, şartname ve sözleşmeleri içeren mevzuatımız da bu ortama çanak tutmaktadır. Özellikle sözleşmelerdeki tek taraflı hukuki hükümler, yüklenicilerden her hizmetin tekrar tekrar yapılmasını, düzeltilmesini, mükemmel çal ışır halde teslimini zorunlu kılmaktadır. Yeni İhale Kanunu gereği anahtar teslimi amaçlı bir proje yaparsın ız, ancak serbest rekabet yasaları nedeniyle marka belirtemezsiniz. Teknik şartn ame lerdeki karakteristikleri tanımlarla anlatmaya çalışırsan ız, benzeri ve muadili kapsamında şartname zedelenir. Proje sorumluluğu gereği marka ve tip belirttiğinizde yetkililer, ihale dokümantasyonu içindeki açıklamayı silip, bozuk üretim düzeninin perdesini açarlar. İşi sakız gibi uzatıp, geliştirip arzuladıkları şartlara getirirler. Dolayısıyla ihalede, ne bilim ne teknik ne teknoloji ne de sorumluluk aranır. Yıllardır, Rusya işl erinde projeciler, masanın bir tarafında iş yapan olarak tek kalırken, karşılarına makine mühendislik hizmetlerini temsil eden 6 ila 7 yetkili oturtmuştur. Sonuçta haklı veya haksız projeci hırpalanarak işveren karşısında suçlu duruma düşebil ir. Bu nedenle, bir hastane projesinde medikal-gaz projesini bilmiyorum veya bir otel projesinde mutfak, çamaşırhane, yüzme havuzunda uzman değilim diyemezsiniz. Size inanmazlar. Hizmetten kaçtığınızı sanırlar. Bildiğiniz düzeyde yaparsınız, o zaman da kontrol etmezler. Sonra yanlışlarını anlarlar, ama iş işten geçmiş olur; üretim yazboz tahtasına döner. Örgütlenirsiniz, meslek odanız sizin uzmanlık dalınızdaki sorunlarınıza vakıf değildir. İhtisas derneği kurarsınız, 21 il) 0 0 N N :, E E ~ il) - ;;. .. 111

il) g N N ::ı E E ~ ' il) .. .. .. ~ ti) ·;;; ·e ., 0 -.. .. ·;;; ~ sektörün branşlarında çalışanlar ayrıntılardan habersizdir. Aynı dalda, aynı branşta birileri oturup hizmet kuralları hazırlar, bir işveren ele geçirir, buna istinaden sizin yüklenmediğiniz her hizmeti talep eder, işinizi feshe kadar götürebilir. İşveren denetiminde proje yaparsınız. Uygulayıcı gelir, 'bu olmamış' der; yatırımcıyı ikna eder, projeyi çıkarlarına dönük uygulamaya yönelir. Malzeme ve cihaz seçimlerinde ise doğru seçim yerine pazarlama ve satış önemlidir. İşi ucuzlatmak için her türlü oyun oynanır. işletmeci ise alıştığı yöntemlerden hiç taviz vermez. Yatırımcıdan başlayıp, tasarım, uygulama, malzeme tedarik ve işletmeye alma aşamalarını eleştirir ve gücü yettiğinde projeyi değiştirir. Bir yapının elde edilme sürecinde hizmet ve üretim ekibinin zincir halkalarının müteselsil sorumluluğu ne olmalıdır. Bu sorun ülkemizde çözülmemiştir. Çoklarının da işine gelmez. Çünkü alışılmış usul ve yöntemlerle sorunsuz para kazanmcık daha cazip ve kolaydır. Su sayacı bağlantı yerinin onayı nedeniyle Sular İdaresi'ne, doğal gazın ön verilerini belirtmek için Gaz İdaresi'ne, sığınak havalandırması amaçlı Savunma Müdürlüğü temsilcilerine, yangın güvenliği yönünden İtfaiye Teşkilatı'na, ısı yalıtım projesi için İmar Müdürlükleri'ne ayrı ayrı proje yapılan bir ülkede yaşıyoruz. Çevre etkinlikleri, enerji yönetim kuralları da eklenecek standart tesisat projeleri (ısıtma, havaland ırma, klima, sıhhi tesisat) dışında bu projeleri kim yapacak, nasıl yapacak, hangi bilgi ve deneyimle özel tesisatlar yapabilecek, hangi sürede ve hangi hizmet bedeliyle yapılabilir, şeklindeki soruları kimse gündeme getirmemekte; aksine kurumlar, _meslek odaları, birlikler kazanç amaçlı bu hizmetleri, önüne gelenin diploma yetkisiyle yapmasını teşvik etmektedir. Bilgisayar destekli tasarımı, e-mail ortamında veya CD ve disketlerle sunduğunuz projeleri, yetkili veya yetkisiz işveren temsilcisi değiştirmek amacıyla davulu müellife taşıtıp, tokmağı elinde tutmak ister. Yeni ihale kanunu gereği, projede yıllara yayılan bilgi ve deneyimlerinizle hazırladığınız teknik şartnameleriniz, uygulamada e-mail ile AutoCad ortamında değiştirmek istenmekte veya hoşlarına gittiği için kopya 22 edilerek kullanmak maksadıyla talep edilmektedir. Halbuki dünyada her teknik şartnamenin dayandığı ve refere ettiği norm, standart ve yapı kodları mevcuttur. Bu şartnameler üretim, yapım ve imalat koşullarını belirler. Ülkemizde ise TS standartları ile Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Mekanik Tesisat Genel Şartnamesi bu düzeyde hazırlanmayıp, eskimiş ve yetersiz kalmış olduğundan sorunlar yaşanmakta, özellikle AB koşullarında EN standartlarına uygun normların hazırlanmasında büyük zorluklar çekilmektedir. Yaşamımızda örf ve usullerimiz; kontrol, denetim ve teftişe dayalıdır. Kamusal deneyimin yararlarına hepimiz inanmaktayız. Ancak işi yapanın, bilmediği bir üretimin hiç bilmeyenler tarafından kontrol edilmesi durumunda ülke çapında karşılaşılan kaosu görmek ve tüketiciyi korumaya yönelik çözümler bulmak toplum yararına hizmet vermek gerekmektedir. ► Hizmet Üretiminde 'Zaman' Faktörü Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi proje aşamasındayken, rektörlükteki bir toplantıda Rektör Yardımcısı olan çok saygın bir hocanın, binadaki asansörün tamiri hakkındaki sorusuna, ilgili teknisyenin 'en kısa zamanda' cevabına sinirlenmesini ve 'en kısa zaman ne demek, uzay uydularının hazırlık ve atılış süreci 100 yıl gibi çok kısa zamanda gerçekleşti' şeklindeki sözünü hiç unutamam. Birine yol sorarsınız, 'çok kısa yüz metre ilerde' der, aradığınız noktaya bir kilometre sonra erişirsiniz. Diğeri bir işi 'yarın getiririm' der, bütün gün beklersiniz, getiremez. Ayrıca belirli saatte söz veren kişilerin de sizi saatlerce beklettiğini görürsünüz. Zamanın değeri birçok kişi tarafından bilinmez. "İş alınırken kazanılır" şeklinde bir atasözümüz vardır. Bu yaklaşım, paraya, ucuzluğa, aldatmaya yöneliktir. Çokları, üretimdeki iş programı ve zamanın önemini dikkate almaz ve hizmeti planlamaz. Ayrıca bu konuda titiz olanların da planlanmasını başkaları bozabilir. Özellikle inşaat sektörü sözleşmesinde, süresi belirli işlerin, imalat ve proje sürecinden daha uzun bir zaman içinde onay, inceleme ve ödeme kararları verildiği, iş yapanlar tarafından çok iyi bilinmekte ve bu çarpıklık, kalite düşüklüğünün yanı sıra maliyetlerin artışına da neden olmaktadır. Zamanı iyi kullanan insanlar aceleci ve titizdirler. Zaman fakiri sayılırlar. Acele yapılabilecek işleri, "şeytanı karıştırmadan" yaparlar. Yaşamlarında düzgün zamanlamaya ulaşamazlar. Rahmetli Sakıp Sabancı'nın 'Zaman fakiriyim'; Üzeyir Garih'in ise 'Yapılacak o kadar şey var ki' serzenişi, zamanı değerlendirenler tarafından çok iyi anlaşılır. Anayasa Mahkemeleri'nin karar açıklaması sonrası gerekçeleri uzun sürede hazırlayıp ilan etmesindeki usul ve yöntemler ne kadar doğru olursa olsun anlaşılamaz. Benzer şekilde bürokraside harcanan sürelerin doğru ve yanlışları tartışılmalıdır. Ancak, karar ve uygulamalarda zamanın değerlendirilmesi gerekir. Yapı teknolojisinde yatırımcılar, başlangıçta yatırım kararlarında enine boyuna uzun süre düşünür ve araştırırlar. Fırsatı yakalayıp, yaptırıma geçildiğinde sabırsız olurlar. Üretimde ve hizmette zamanı kısıtlarlar. Danışmanlığa, müşavirliğe ve tasarım hizmetlerine önem vermezler. Onlar için işi bitirmek önemlidir. Kalite, nitelik ve performans geri planda kalır. Bu anlamda yapı denetim kanunu, deprem yasası veya yangın yönetmeliği öncesi on binlerce proje sihirbaz eller tarafından yapılıp, imara onaylatı lm ıştır. Ülkemizin uzun yıllar bürokratik engellerden arınma çabasına rağmen henüz ondan kurtulmuş sayılmayız. Turgut Özal döneminin devlet bakanlarından Vehbi Dinçerler ile Müşavirler Birliği Yönetim Kurulu olarak görüşmelerimizde gündeme gelen ayrıntıl ar halen aklım ızdadır. Otoyollardaki gişelerde beklemeler, pasaport ve gümrük işlemleri, vergi tahsil sıraları gibi insan gücü ve zaman kaybına neden olan sorunlar halen çözülemediği gibi, daha büyük kayıplara neden olan bürokrasiye sahip bir ülkeyiz. Dolayısıyl a 80'1i y ıllardan bu yana, yürürlükteki mevzuatı değiştirememiş ve Batı standartlarına uyamamış bir atalet içinde yaşamaktayız. Emeğin, iş gücünün, paranın olası kayıplarında zamanlamanın önemini bilmek, buna dayalı iş programlarını bilinçli yapıp uygulamak gerekir. (t.J

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=