Tablo 2. Birincil enerji kaynakları ve üretici kuruluşlarına göre 2000 yılında Türkiye'nin brüt elektrik tüketimi. Birincil Enerji Kaynakları ve Üreticiler Termik toplam -+ GWh % 46.094,6 36,90 1 Hidrolik toplam Jeotermal toplam TEAŞ toplam . 27.7~ 22,23 T 7~ o.os 73.941,8 59,19 (hidro.) toplam 1 • 902 • 9 Ayrıcalıklı Şirketler~· Termik toplam 15.894,8 Hidrolik to. planı --t 6~ Rüzgar toplam J 4,0 Otoprodüktörler toplam 15.962,0 ,- TEAŞ'ın Bağlı Ort.Sant.(termik) toplam 19.292,2 1,52 12,72 ~ı 0,01 12,78 1 15,44 Termik toplam 10.936,3 8,75 Hidrolik toplam 1.072,9 0,86 I ~üzgar toplam . .=:c--ı~ 0,03 Uretim şirketleri~ 1~038,6 _ 9,64 Mobile Santraller (termik) toplam 643,5 0,52 -- -- Termik toplam 1.072,8 0,86 Hidrolik toplam işletme Hakkı Devri toplam 67,8 1.140,6 0,05 0,91 Türkiye toplam 124.921,6 100,00 L____.: -- ~ -- Türkiye'de elektrik üretim birimleri çoğunlukla güney ve güneydoğuda, tüketim merkezleri ise kuzeybatıda olduğundan iletim hatları uzundur. Dolayısı ile iletim kayıpları% 3,1 civarında olup OECD ortalaması olan % 2,5'un üzerindedir (16). Ancak asıl kayıplar dağıtım aşamasında gerçekleşmektedir. 2000 yılında kayıp kaçak ortalaması % 14,6'dır (5). 3. Termik Enerji Santralleri (TES) ve Çevre Teknolojik gelişmeye paralel olarak, artan elektrik enerji talebinin termik enerji santrallerinden karşılanması çevre kirliliğine ve atmosferde değişimlere neden olmaktad ır. Çevre kirliliğinin en önemli etkileri ise sera etkisi, asit yağmurları ve ısıl kirlenmedir. Özellikle fosil yakıtlı termik santrallerden atmosfere atılan CO2 , sO 2 , NOx emisyonları atmosferdeki doğal dengeyi bozarak hem sera etkisine hem de asit yağmurlarına neden olmaktadır. Atmosferdeki CO 2 ve diğer sera gazları oranlarının artmasıyla uzaya geri dönen güneş ışınları azalmakta, bunun sonucu olarak da küresel ısınma meydana gelmektedir. Küresel ısınma buzulların erimesine, okyanus ve denizlerin seviyelerinin artmasına neden olduğundan, dünyada yaşayan milyonlarca canlı türünün, bu olaylardan olumsuz etkilenmesi kaçınılmazdır. Baca gazı emisyonlarından NOx gazları ise ozon tabakasının incelmesine ve mor ötesi ışınların absorbe edilmeyerek tüm canl ılara zarar vermesine, aynı zamanda küresel ısımayla birlikte iklim değişikliklerine neden olmaktadır. CO 2 ve SO2 gazları atmosferdeki su buharı ile birleşerek asit yağmurlarını oluşturmaktadır. Fosil yakıtların yanması sonucu, kurşun, cıva, kadmiyum, nikel ve arsenik gibi ağır metallerde çevreye ve atmosfere atılmaktadır. Bunlara ek olarak az da olsa fosil yakıtlar içinde bulunan uranyum, toryum, radyum gibi radyoaktif izotoplarda çevreye atılarak ayrı bir kirlenmeye neden olmaktadır (Yatağan, Yeniköy, Kemerköy TES'i gibi). Ayrıca TES'de kullanılan soğutma suyunun nehir, göl ve denizlere atılması ısıl kirlenmeye neden olmakta ve o bölgede yaşayan canlıların ekolojik dengesi bozulmaktadır. Bu tehlikelerin tümüne karşın Birleşmiş Milletler Çevre ve Kalkınma Konferansı'nda (1992) yapılan sözleşme 153 ülke tarafından imzalanmıştır. Bu sözleşmede CO2 ve sera gazları em isyonlarının 1990 yılı seviyesine indirilmesi öngörülmektedir. Daha sonra yapılan Kyoto protokolü, OECD ülkelerinin net emisyonlarının 1990 yılı seviyelerinin% 5 altına düşürülmesi hedeflenmektedir. Bu sözleşmeye imza atmayan Türkiye, 2001 'de Marakeş/Fas'da yapılan Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği (UNFCCC) 7. Taraflar Konferansı Raporu'na göre emisyon değerlerini 1990 yıl ı değerlerine düşürme yükümlülüğüne girmiştir (6). Tablo 3'ten de görüleceği gibi TEAŞ ve ona bağlı ortaklık santrallerinin tüm üretiminin% 70,13'0 termik enerji kaynaklıdır (16, 17). Bu değerin termik kaynaklı 19 santralla göre dağılımı ise: t 1 adet taş kömürü yakan TES: % 02,37, t 11 adet linyit yakan TES:% 35,27, • 2 adet fuel-oil yakan TES: %04,52, 129 "' o o N ı::: "' .!!! z AĞIR HİZMET BUHAR ROBOTU 0.5-16 bar/ 25-6000 kg/h 350 °C'ye kadar BUHAR SICAKLIĞI ENDİREKT BUHAR ROBOTU 0,5-16 bar/ 25-6.000 kg/h KATI VAKiT BUHAR ROBOTU 0,5-10 bar/ 100-2.000 kg/h KAPALI KONDENS TANKI 6-16 bar/ 100-20.000 kg/h SICAK SU KAZANI 3-6 bar/ 100.000-3.000.000 kcal/h (ARAL[fz1 : 1 iSi CİHAZLAR! İNŞ. TUR. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. DES Sanayi Silesi 118. S. C-28/1, 34776 Ümraniye, isıanbul, TR Tel : +90 (216) 52770 28 GSM: +90 (532) 566 53 26 Faks: +90 (216) 527 70 30 e-mail: arolsan@kobinel.org.lr
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=