1() o o N t: "' "'1/) · .; Planlama İçin Öneriler ve Teşvikler İklimlendirme Tesislerinin Optimal Tasarlanması Yüksek ücret baskılarının söz konusu olduğu günümüzde, ekonomik çözümlerin getirilmesi çok doğal karşılanmalıdır. Ancak yine de çoğu kez yatırım bütçeleri tesis tekniğini azaltmak amaçlı uygulanu: Halbuki, birçok örnek HVA C tesisinin, daha yüksek yatırım maliyetleriyle kendilerini daha çabuk karşılayabildiklerini göstermiştir. Yazar: Yük. Miilı. VDI Riidiger Pielke Maaleseftesisproje uzınanlarıııda ve yapımcılarında eksik mesleki Kaynak: TGA- Fachplaner 02105 Çeııiri: Korhan Küçümen bilgi veyetersiz tecrübe söz konusuduı:___________________________� E n önce maliyet düşünceleri, fi kirler ve konseptler yer alır. Projeye hayat veren proje uzmanı, tasarım düşüncesiy le gösterebileceği en yüksek kuvveti göstermelidir. Bu çok önemlidir, çünkü "ik limlendirme tasarımcısı" tipi maliyet ne denleriyle artık tercih edilemez hale gelmiştir. Onun yerine, artık "proje yöneti cisi" tipi yerleşmiştir. Bu kişi öncelikli harcamaları kontrol eder, malzeme akışına ve zamana bağlı işleri gözden ge çirir. İşi basitleştirmek amacıyla kendisi projecinin planlarını montaj planları olarak alır. Bunun sonucunda da şantiye deki montajdan sorumlu kişi, kendisine sunulandan en iyisini yaratmak zorundadır. Fikirlerin kağıda dökülmesi, iyi ve amaca uygun tasarımların yapılması, özellikle de pratik uygulamalar göz önün de bulundurularak işlenmesi, tasarım unsurunun göz önünde tutulması günümüzdeki birçok proje yöneticisinin takılı kaldığı noktalardı r. Böylece tesisleri sa tın alanlarve kullanıcılar, biraz daha özen gösterse (ve masraf yapsa), elde ede bileceklerinden daha azını almış olurlar. 1. Hava Akış Debisini ve Enerji İhtiyacını Minimize Etmek Havanın nakledilmesi ve şartlanması için işlem teknikleri, karşılaştırıldığında bir çok malzeme ve enerjiye ihtiyaç duyulur. Malzeme ve enerji tasarrufu sağlama hedefi mutlak önceliktaşımalıdır. Bu nedenle önce havanın nerede kullanılacağı sorusu akla getirilmelidir: 92 t Belirli miktarda kişi adeti taze havayla mı beslenmelidir? t Gidiş havasıyla ısıtma mı soğutma mı yapılmalıdır? Fonksiyon, ısı taşıyıcı olarak su kullanarak minimize edilebilir mi? t Havanın nemi alınıp sonra nemlendi rilmeli midir ve hava debisi belirli bir hesaplamaya mı dayanmalıdır? t Mekan havasına aktarılan zararlı mad deler MAK değerlerini tutmak için in celtilmeli ve uzaklaştırılmalı mıdır? t Temiz mekan sınıflandırması için hava değişim sayısı ne olmalıdır? t lsı geri kazanımı için komponentler kul lanılabilir mi? t Belirli bir hava değişimi eski mekanlar için tutulmalı mıdır? t Mekan içinde hafif aşırı basınç, basit şe kilde hazırlanan hava ile sağlanabilir mi? Bu gibi soruların projelendirme safhasın da ne denli önemli olduğu pratik örnek lerle gösterilmektedir. Bir alışveriş merkezinde yer alan dük kanlar için ticari denetim dairesince sekiz kat hava değişimi sağlayabilen havalan dırma sistemi talep edilmiştir. Proje saf hasında, kişi hava miktarını karşılamak için, % 50 oranında dış hava tedariki sağ lanması tespit edilmiştir. Entegre edilen kapalı garaj içinse münferit havalandırma tesisi tasarlanmıştır. Bu durum uygulamayı yapacak olan şir ket için iyileştirme olanaklarında hareket serbestliği vermiştir. Ortaya çıkan soru, neden % 50 oranında çevre havasına yani "yük"e gereksinim duyulduğu oldu? Sadece hava değişim sayısı 8h-1 için mi? Gerçek hava değişim sayısı 4h-1'dir ve dış hava oranına eş değerdedir. Ticari denetim dairesi önceleri bu olguya çok zor yaklaşım göstermiş, ancak dönüş havasının çok fazla kişi frekansının ol duğu yerden alındığında, doğal olarak bakterilerle, virüs ve koku maddeleriyle zenginleştirilmiş olduğunu kabul etmiştir. Sadece çok yüksek değerde havayı sü zen filtrelerle dönüş havası tekrar kulla nılabilir -fakat neden dönüş havası kullanılmalıdır ki? Şimdi ise montajı yapılan % 100'Iük çev re havası tesisatıyla, dört hava değişimiyle, tüm havalandırma tekniğine da y-alı komponentler daha küçük uygulana bilmiştir, bu şekilde de çok önemli oran da malzeme ve enerji tasarrufu sağlan mıştır. Bir başka öneri de garaj havalandırması için getirilmiştir. Bugünse, alış veriş merkezinden tahliye edilen hava, kapalı garaja giriş havası olarak getirilmiştir (Şekil 1). Bu yeni tasarımın dönüştürülmesinde, optimizasyon düşüncesi detaylara akta rılmıştır. Çoğu kez rekabetin baskısın dan dolayı havalandırma tekniğine dayanan komponentler, hedef gözetilerek kü çültülmüş ve cihazlardaki hava geçirme hızı en yükseğe çıkartılmıştır. Basınç ka yıpları ve fan devir sayıları bu nedenle yükselmiştir. Bu sonuçların alınmasında �
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=