Konu bu açıdan ele alındığında; Avrupa Birliği uyum yasalarının hazırlıklarında başta yatırımcı, tasarımcı, uygulayıcı, işletmeci olmak üzere hizmet sektörünün; denetim, kontrol, yasa hazırlayıcı olaraksa teknik camianın eksiklikleri görülür. Bu nedenle görevli ve yetkililerin yaklaşımlarında büyük hatalarla karşılaşılır. Dolayısıyla mevzuat değişimi kapsamında AB yasalarına uyumlu yasa, yönetmelik ve uygulamaların ülkeye özgü geçiş dönemini içeren, temel ilkeler doğrultusunda yol gösterici ve teşvik edici olması özellikle kontrol ve denetimde belirli kesimin yetki ve görevlerinde sorumluluk alması; üretici, satıcı firmaların çıkar amaçlı yaklaşımlarının önlenmesi, gereksiz formalite ve bürokrasiden arınması gerekmektedir. Aksi takdirde en yararlı uyum yasalarından biri olan ihale kanunu; enerji yasası, çevre kanunu, doğal gaz yönetmeliği, yangın, deprem, sağlık, hijyen gibi zorunlu standartların uygulamaları ülkemizde sektörü inanılmaz çözümsüzlüklerle karşı karşıya bırakacaktır. Bu çerçevede aşağıdaki ayrıntıları içeren birkaç örnek gösterebiliriz: 1. Deprem yönetmeliği, yapıda dayanıklılık ve güvenlik dışında sağlıklı yapı amacına uygun ele alınarak yapı denetim firmalarının uzman olup olmadığına bakılmaksızın yapı projelerinin tasarım hizmetlerinde, bütün mesleki disiplinlerin ihtisas alanlarına dönük gereksiz bir şekilde kontrolle yetkili kılınmıştır. Bu kuruluşların denetim görevlerinin zorunlu standartlar kapsamında sınırlandırılması yararlıdır. Mevzmıt değişimi kapsaımnd" AB yasaların(( ııyumlıı yasa, yönetmelik ve ııygulaııuıların iilkeye özgii g ilekçeilşerdödnemini içeren, temel oğrultusunda yol gösterici ve teşvik etlici olması özellikle kontrol ve tlenetimde belirli kesimin yetki ve görev/eril1lfe sorumluluk alması, üretici, satıcı jirıı yaklwaş/aımrı/narçıımkanr ömnılwençmlı esi, gereksiz formalite ve bürokrasiden arınııuısı gerekmektedir. 2. İmar yasaları gereği yerel yönetimler, nazım planı, imar kuralları dışında mimariden başlayarak bütün disiplinlerin proje kontrol ve onay mercii olmuş, sorumluluk yüklenmeden yaptırımlara yönelmiş; bu uygulama eş-dost, aracılık ve irtikap yöntemlerine yol açmıştır. 3. Enerji yönetimi ve verimliliğine yönelik TS-825 lsı Yalıtım Zorunlu Yönetmeliği, enerji savurganlığı ve enerji değeri bilinmeyen bir ülkede malzeme pazarlama ve ticari amaçlarla çarpıtılmış, yasa uygulamada etkisiz bırakılmış; dolayısıyla ülkede % 95'i yalıtımsız binalarımızda sistem uygulanamaz bir hale getirilerek halkın bilinçlenmesi önlenmiştir. 4. Yangın güvenliğine yönelik, Türkiye Yangından Korunma Yönetmeliği halen uygulanabilirlik kazanmamıştır. Uzun yıllar yangın yönetmeliği olmayan bir ülkede özverili bir çalışma ile hazırlanan yönetmeliğin eksik ve noksanlarının yanı sıra formaliteye boğulmuş olması ülkeye has temel kuralların belirlenmesini önlemiştir. Ülkemizde, sayısı bir elin parmaklarını geçmeyen uzmanın bulunduğu dikkate alındığında, bu denli karışık bir yönetmelikle 70 milyonluk bir ülkede arzulanan sonucun alınamayacağını görmek gerekmektedir. Belirli bir geçiş dönemi içinde yangın uzmanı yetiştirilmesi, onların tesisat projelerine sorumlu danışman imzası atması, projeci ile müteselsil bir sorumluluk paylaşması daha sağlıklı ve kolay bir çözümdür. Aksi takdirde bilmeyenlerin yangın projesi çizmesi, yetkisizlerin kontrol etmesi, bilen danışmanların da proje ve uygulama hizmetlerini yüklenmemesi ülke çapında sorunlara neden olmaktadır. Yangın yönetmeliğinin ülkeye özgü olması ve uygulanabilirliği gerekir. NFPA, SNIP, İngiliz, Alman ve Fransız standartlarının karşımı kurallaryerine daha kolay, basit sistemler, belirli süreçlerde uygulanabilir. Can güvenliğini esas alan yöntemlerle acil bir çözüm bulunmalıdır. Özellikle yangın güvenliği yönetmeliği can ve mal kaybına yönelik temel kuralları içermelidir. Bu uygulamada sorumluluk yatırımcı, tasarım ekibi, uygulama ve işletme ekibinde olmalı, önlemler sigorta şartlarında ele alınmalıdır. Yangın yönetmeliğinin ülkeye özgü olması ve ııygulanabilirliği gerekir. NFPA, SNJP, İngiliz, A/111(111 ve Fransız stan,lartlarıııın karşımı kurallar yerine daha kolay, basit sistemler, buy elirli süreçlerde gulanabilir. Özellikle yangm giiııenliği yönetmeliği can ve mal kaybma yönelik temel kuralları içermelidir. Bu ııygulaııuula sorumluluk yatırımcı, tasarım ekibi, uyg eki ulaııw ve işletme binde olmalı, önlemler sigo alıııırıtwa lşualrırtlarında ele . Bu hizmette gerektiğinde danışman görüşüne başvurulmalıdır. Danışmanlar yönlendirici olmalı, raporları ile sorumluluk almalıdır. Almanya'da uygulandığı tarzda danışmanların proje hesap kontrolü, malzeme seçim onayı ve eğitim uygulaması gibi hizmetler kamusal denetim içinde itfaiye teşkilatlarının uzman kadrolarına devredilmelidir. 5. Yukarıda açıklanan yapıda zorunlu standartların getirdiği sorunların yanı sıra bir projenin onayı sırasında ayrı ayrı merciler tarafından onayı sırasında sığınak projesi veya yetkili uzman tarafından yapılmış baca hesabı projesi; ayrı bir takım halinde sunulan ısı yalıtım projesi veya sular idaresi forma! ve sayaçlarına uygun sıhhi tesisat projesi incelenmesi yapılmaktadır. Projeler müellifin kabul ve inisiyatifinden çıkıp, kontrolle yetkililerin isteklerine göre hazırlanmakta, bu yaptırım nedeniyle sorumluluk ilgililerle paylaşılmamaktadır. Kanımızca doğru ve sağlıklı yapı standartları ve yapı kodları çerçevesinde profesyonel bir tasarımcının sorumluluk alarak yapacağı proje, kontrol amaçlı müdahaleler ile bozulmadığı takdirde daha sağlıklı bir uygulama sağlanabilir. ı:tıı 21 oi oN l) t: ..
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=