"' o o N Gövde titreşimleri, kendisini kuvvetli şe kilde, özellikle ses kaynağından üretilen üretici frekans, üreten sistemin kendi fre kansıyla aynı ise, çok kuvvetli şekilde gö rülür. Ortaya rezonans çıkmaktadır. Örneğin kompresöre, yoğuşturucu ünite lere, birleşim makinelerine vs. göre, alt konstrüksiyon ele alındığında, makine çerçevesi gibi veya zemin plakaları gibi gövde titreşimlerinin ayrıştırılmasının, vibrasyon emicileriyle yapılması ve boru kompensatörlerle sağlanması ses yayı1ımını en aza indirmede son derece önem taşır. Frekans üretimi özellikle de vir sayısına ve pistonlu kompresörlerde silindir adetine bağlıdır. Makine çerçevesi ne kadar az titrerse, gövde titreşimleri de bir o kadar az akta rılacaktır. Şekil 4, bir bileşik cihaz çerçe vesi kullanarak sistemin öz frekansını hesaplayan bir yazılımın sonucunu gös termektedir. Şekil 4. Basicliııe - özji·ekaııs lıesaplaıııa s111111 abartılı şekilde görselleştirilmesi modeli; burada öz ji-ekaııs 51 Hz. Eğer sistemin öz frekansı, kompresörün bilinen üretici frekansıyla çakışırsa, konstrüksiyonun değişmesi, rezonans oluşumundan kaçınılması gerekir. Bu gi bi konstrüksiyonlar, farklı hareket yönle rine doğru öz frekanslara sahiptirler. Oluşan hareketlerin etkisi montajı yapılmış ve bağlanılmış boru tesisatına etki eder ve bunlarda rezonans koşullarında boru kırılmalarına kadar gerilimler yaratır. Eğer üretici frekans değişiklikleri bir veya birden çok kompresör ile frekans dönüş türücü sayesinde güç uyumluluğuna doğru itilirse, tasarımda birden çok öz frekans oluşturulur ve her seferinde de istenmeyen rezonans oluşumunu, tüm sonuçlarıyla birlikte ortaya çıkartır. Bura da bu konunun detaylı açılardan ele alınması kaçınılmazdır. Böyle sistemler, ancak uygun ölçüm sistemleriyle değer lendirilebilir ve ancak bu şekilde tatmin kar sonuçlar çıkartılabilir. 110 Titreşimi optimize edilen tasarımlarda dahi, gövde titreşimi ayrıştırıcılarının kul lanılması önemlidir. Çünkü tecrübelerimiz, semptom ve oluşum nedeninin aynı olmadığını göstermiştir. Bileşik makine içinde bir boru kırılması, devam eden boru ağındaki rezonanstan tetiklenmiş olabilir; nedeni ayrıştırıcıların kullanıl mamasıdır. Titreşim dengeleyicilerin montaj sırasında kullanılması, tesisat borusu kırılıp ve sonradan montajların yapılması durumuyla kıyaslanamaz ma liyetlerdedir. Kurulum koşulları gövde titreşimlerinin aktarılmasında aynı şekilde rol oynar. Çoğu kez mantıklı şekilde montajı ya pılan vibrasyon emicileri, üretici frekansa ve ağırlığa bağlı olarak makinelerin al tına yerleştirilir. Her bir montaj noktasının ağırlık tespitinde, düz bir alan kul lanırız. 1600x800mm boyutunda maki nenin altında sadece dört, beş mili metrelikyükseklikfarkı, herbirvibrasyon emicisinin üzerindeki yükü öyle değiştirir ki, tasarım ağırlığı ile büyük fark ortaya çıkar ve vibrasyon emicisi fonksiyonunu kaybeder. Bunun sonucunda da gövde titreşimi zemine taşınır. Yani görev verenden talep edilmesi gereken en önemli husus, düz ve eşit bir makine kaidesi olmalıdır ve düz makine zemini olarak kullanıma hazır hale getirilmelidir. 3. Pulsasyon Pulsasyonlar (atımlar) sıvılarda, buhar larda ve gazlarda, bazen az bazen de çok belirgin olarak oluşur. Akışkanın ti pine bağlıdır ve işletim konumuna, akış 2,uou 2,uou 2,ı_uu L,,..,., "•1<1u 7,·ınıı ?,lNII 19.8600019,84000 19,82000 19.8000019.78000 19,7600019,74000 19.7200019,70000 19,68000 19,66000 19.64000 19,62000 ... lt il 19,60000 .A ı l 19,58000 \ � 19,56000 � 19.5400019.52000 19,50000 19,48000 19.46000 19.44000 19.42000 19, 40000 1 19.38000 19,3600019,34000 hızına, akışkanın titreşim hızına, boru tesisatı düzlüklerinin yer aldığı uzunluk lara (dalga uzunluğunun katmanları) vs. bağlıdır. Pulsasyon dalgaları, sonuç ola rak çevrede yer alan gövdeleri (boru tesisatını) gövde titreşimlerine dönüştürür ve son olarak da tarif edildiği gibi hava titreşimleri oluşturur. Pulsasyonlar soğutma tekniğinde en masif olarak basınç hattında görülür. Gürültü oluşumunda, örneğin basınç alımlarından ötürü tahrik edilen sıvılar bu konunun suçlusu olarak tespit edile bilir, ki aslında bu durumun oluşmasın dan hiç de sorumlu değillerdir. Pulsasyonlar, çok enerji içeriklidir ve sıkça boru hatlarında ve tesisat komponentlerinde hasarlara neden olabilirler. Pulsasyonların oluşumunda katkıda bu lunanlar arasında daha önceden de belirtildiği gibi çok sayıda ve zor anlaşılan parametreler vardır. Projelendirme saf hasında ise en azından aşağıda belirtilen noktalar dikkate alınmalıdır: t Boru hatları komponent bağlantı çap larına göre döşenmemelidir. t Boru tesisatının döşenişi dalga uzunluğu dikkate alınarak yapılmalıdır. t Gürültü emiciler (yön, hacim veya çap değişiklikleri vs.) boru kompensatörle riyle uyumluluk içinde yerleştirilmelidir. Gücü ayarlanabilirtertibatlarda kesinlikle ayarlanabilir susturucuların kullanılması tavsiye edilir. Böylece ayar işlemiyle pulsasyonların her çalıştırma aşamasında mükemmel şekilde azaltılması sağlana bilir. Şekil S'te susturucunun etkisi belir gin şekilde gösterilmiştir. ?, , -',.t:40 2,z60 2.2ts0 2 3u0 2 3 O 2 3 l,AI h h. � " µ, N f Şekil 5. Sustıırııcıııııııı öniiııdeki (mavi) ve arkasıııdaki (kırmızı) pulsasyoıı.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=