Tesisat Dergisi 100. Sayı (Nisan 2004)

H V A C D D B y A B 1 Sarven Çilingiroğlu Makine Yüksek Mühendisi (İ.T.Ü.) TTMD Üyesi / Çilingiroğlu Müh. y1 9ıl 8 4İ .'Td e. Üİ..'Td .eÜy. üMk saekki nlai sFaanks üöl tğersei nnii mbiint ier dbi .a şAl aydnıı l1i9s a8 n7 s' d öe ğEr enne ri mj i i Bdööl nü emmüi' nnddee nHmo neezyuwn eol ll dfui r. mYaüskı ns edka p1 oymı lpbaol ayruı nü zc ae rpi naer tt et zi mi nei hçaazl ıı şr ltaı .m1a9k8 i6ç iynı lİınngdial t edrae ' ıdseı Ymoerkkalnnitke rtneastiisoanta lp fr ior jme al es rı ni düar 2e taeyn s, t akjoynat pr ot ıl. l Hu ka l evne mmü ü d ş ü a r v ü i d r ü li r k . hizmeti veren bir büronun genel C> N C .. .. CC >> ... .. 1/) ii eı � OZET Günümüzde bina sahiplerinin ve yönetici/erinin karşı/aşlığı en önemli şikayetler, binalardan kaynaklanan sağlıkla ilgili rahatsızlık/ardıı: İç ortanı sağlığı, tıbbi, psikolojik ve mühendislikle ilgili kompleks bir ınatrix oluşturlaı: Bu yazıda iç orıam hava kalitesi, iç ortamların taze hava ihtiyaları ve kaliteli hava elde edilebilmesi için temizleme yöntemleri hakkında ayrıntılı bilgiler verilmektedir. ABSTRACT Today, ıııost iıııporttı11t coıııpltıi11ts received by bııildi11g owııers tıııd bııildiııg adıııiııistrators receive are healtlı reltıted iss11es aııd discoıııforts d11e to b11ildiııgs. lııdoor lıetıltlı coııditioııs tıııd lıealtlı issııes ıııake ııp a ıııedictıl, psyclıologictıl tıııd eııgiııeeriııg reltıted coıııplex ıııtıtrix . lıı tlıis tırticle detailed i11forımıtioıı is provided oıı i11door air qııality, freslı air reqııireıııeııts ofiııdoor spaces aııd filtratioıı ıııetlıods to obtaiıı qııality tıir. ii t!- 86 • • • iÇ HAVA KALiTESi lndoor Air Quality 1. Giriş: Günümüzde bina sahiplerinin ve yöneticilerinin karşılaştığı en önemli şikayetler binalardan kaynaklanan sağlıkla ilgili rahatsızlıklardır. İç ortam sağlığı, tıbbi, psikolojik ve mühendislikle ilgili kompleks bir matrix oluştururlar. Binalarda mühendisliği ilgilendiren bölüm, "Bina İçi Çevre Kalitesi"dir (IEQ). Bina içi çevre kalitesini etkileyen en önemli faktör de iç hava kalitesidir. Bunun yanı sıra ses, ışık, su kalitesi vb. çevre kalitesini oluşturur. Binalarda hastalıkların oluşmasını; "Bina İlişkili Hastalıklar (BRI)" ve "Hasta Bina Sendromu (SBS)" olmak üzere 2 grupta toplayabiliriz: BİNA Tıbbi Psikolojik Bina ilişkili hastalıklar (BRI) Bina ilişkili hastalıklar (BRI), bina iç çevresine bağlı etkenlerdir. Bunları ancak kaynağını ortadan kaldırarak çözebiliriz; havalandırma ile çözülecek etkenler değildir. Örneğin Lejyoner hastalığını bu bakterilerin yaşama ortamını kısıtlıyarak çözebiliriz. Astbestli, radon, carbon monoksit ve mycotoxinlerin meydana getirdiği etkenlere binadaki nemin yaratmış olduğu bakteriler ve mantarlar örnek olarak gösterilebilirler. Hasta Bina Sendromu (SBS): Bina ile ilişkili hastalıklardan farklılık gösterirler; çünkü verdiği rahatsızlıklar kolayca farkedilemez ve kolayca bertaraf edilemezler. SBS tipik olarak akut rahatsızlıklar verir örneğin yorgunluk, başağrısı, kan çekilmesi ve göz siniri sayılabilir. Bina terk edildiği zaman bu rahatsızlıklar geçikebilir. Bu rahatsızlıklara tanı koymak mümkün değildir. Mühendislik (Bina içi çevre kalitesi) �// \� Binayla ilişkili hastalıklar (Building relaled ilness) Bina iç mekan ve HVAC işletmeve bakımı iç hava kalitesi Bina Rahatsızlıkları Su kalitesi Ses Işık Hasta bina sendromu (Sick building syııdrome)

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=