s oot N C: .. oo ... .. uı _J_ l Giriş Sanayinin sürdürülebilir tasarıma ve yeşil, yani çevreyi korumada etkin binalara gösterdiği ilgi arttıkça, HVAC sistemlerinden en iyi şekilde istifade etme yolunda benimsenecek stratejiler geliştirmeye yönelik ilgi ve çabalar da aynıoranda artmaktadır. Söz konusu stratejiler belli başlı çiller ve ilgili sistemlerdeki parazit yüklerin (pompalar, kuleler ve fanlar gibi) çalışmalarına ilişkin belirli özelliklere yoğunlaşmakta ve böylelikle tahmin edilebilir performansı geliştirmeyi amaçlamaktadır. Sonuçta daha kesin tahminler yapılabilmekte ve çoklu çiller kullanan tesislerdeki yıllık enerji kullanımı ve maliyeti saptanabilmektedir. Ancak aslında daha güçlendirilebilir bina işletimi elde edebilmek için belki de HVAC 116 /er, Üyesi ve Başkanı, uild Systems, Los Angeles) viren: Çiğdem Çalap Kaynak: -Specifying Engineer,1/2004 sistemlerini tasarlayan mühendislerin elektrikl i-gazlı hibrid tip çoklu çiller kullanan tesislerin sıralama (sekans) kontrol sistemlerini planlarken kullandıklarıyöntemleri yeniden gözden geçirmeleri gerekecektir. Geçmiş yıllardaki güvenilir yararlanma yüzdelerine dayanarak, HVAC sistemleri tasarlayan mühendisler merkezi tesislerdeki çoklu çillerleri yerleştirip işletime sokarken işletim sırası belirleme aşamasında ticari pazarlarda var olan bilgisayarlıenerji simülasyonlarına ya da sıcaklık kutusu hesaplamalarına güvenmiş ve bu değerlere bağlı kalmaya çalışmıştır. ASHRAE El Kitabı ise gelişkin modelleri, amacı "belirli girdi değişkenleri söz konusu olduğunda yapısı ve parametreleri bilinen belirli bir modelin çıktı değişkenlerini tahmin edebilecek" Uzun ömiirlii binalar yaratmak enerji etkinliği ve verimliliğine bağlı olacaktır. Çillerler ve ilgili sistemlere ait belirli işletim özelliklerinin yeniden iııceleıımesi sayesinde enerji performansıııa ilişkin dalıa iyi ve doğru talııııinler yapılması miimkii,ı olacaktır. modeller olarak tanımlamaktadır. Öte yandan ters modeller ise, "girdi ve çıktı değişkenleri bilinen, sistemin matematiksel bir tanımını yapmayı amaçlayan ve sistem parametrelerini tahmin etmeye çalışan" modeller olarak tanımlanmıştır. Ters modelleme ile "tüm binaya ait olan enerji kullanımı" tahmin edilebilir. Ancak gelişkin modeller belirlenen bir konfigürasyon üzerinden hareket ederek ya da yapısı ve parametreleri bilinen farklıveya benzer karışık çillerlerin bulunduğunu varsayarak, bir çiller tesisinin tamamında kullanılan enerji (ya da istenilen çıktı değişkeni) hakkında daha gerçekçi ve kesin bir tahminde bulunabilmektedir. Bu durum elbette aynı işletim zaman aralığında belirlenen veya ölçümlenen girdi değişkenlerine bağlıdır. 2. Ger�ekler Çillerler genellikle çok kısa bir süre proje yükü ile çalışır ve yılın büyük bir bölümünde kapasitelerinin çok altında çalışmayı sürdürürler. Öte yandan binadaki yük arttıkça, eğer çiller(ler) paralel çalışıyorsa ve soğu-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=