38 TESISAIDEAGISI nüne alınmadan ve ülke ihtiyaçları bilinmeden aynen Alman normlarından çevrilen Tiirk Standordbrı çoğu zaman hayatcan kopuk olmaktadır. Türkiye'de geçerli standardlara, çoğu zaman bilinmeden, aykırı yapılan yilksek yapılarda ilerde bir kaza meydana gelirse sorumlusu kim olacaktır? Yapılan binalarda bu durumu öğrenen veya bilen koncrol mühendisi veya onay mercii ne yapmal ıd ır> Göz mü yummalıdır? Yoksa cesisatın de~işririlmesi yönünde zorlamalı mıdJr? Bizim standardlarımızın kaynaklandığı DiN 475 l'in 1980 tarihini taşıyan Bölüm 4'ünde 350 kW gücün üzerindeki kapal ı genleşme depolu ısırma resislerindeki güvenlik kur.ıllılrt ve dononı mları verilmektedir. Sistem şemacik olarak Şekil l'de göriilmekredir. İstenilen donanımlar arasın• da, daha önce küçük tesisler için belirtilenlere ilave olarak, 1. Emniyet ventilinin dış atmosfere açılma b:.ığ)anrısı olm:.ısı, 2. Kazan su miktarı (seviye) cmr.iyeti, 3. Limir presoscacı bulunmaktadır. Bu donanımları n kalitesi ve özı:likleri üzerinde durulmayacakcı r. Burada önemli olan Recknagel'c (5} göre yine 50 mss statik basınç sınırının bulunmasıdır. O halde bu sracik basınç sınırlaması tesadüfı bir sınır değ-ildir. Özellikle korunmaktadır. Buna göre yüksek yapılarda sıcak sulu ısırma resisatında kap:ılı genleşme kabı kullanıldığında bu srarik basınç sınırlamasına djkkac edilmelidir. Burada iki çöziim mevcuttur: 1. Binayı statik basıncı 50 mss değerinin alcında ıutac-ak şekilde zonlarıı ayırmak, 2. Isı değişcirgeci veya az su hacimli özel kazan kullanarak basınç, su hacmi çarpımını sınır değerin alcına indirmek. Açık genleşme depolu ısıtma sistemlerinde Alman normunda yerel karar organlanna bir dcğe-rlcndirme imkant rnnınmilkradır. Türkiye açısından da durum yeniden değerlendirilebilir. Ancak 20 kacın üzerindeki modern yapılarda açık genleşme depolarının kullanılması, artık zaren cerk edilen bir uygulamadır. 5.SONUÇ Sıcak sulu ısıcma sistemlerinde kapalı genleşme depoları giderek daha yaygın kull:ınılmakıadır. Bu depoların kullanımındaki güvenlik kuralları ile ilgili ciddi bir scandard veya yönetmelik boşluğu bulunmaktadır. Mevcut geçerli srandar,llıır yetersiı ve eski k:ılmaktadır. Yüksek yapılarda scatik basınç dolayısı ile bazı kısıtlamalar mevcuttur. Bu kısıtlamalar genellikle tasarımcılar ve uygulamacılar tarafından bilinmemektedir. Sonradan ortaya çıkan veya öğrenilen sınırlayıcı şarclar tanıfları güç durumda bırııkmaktadır. Bu açıdan özellikle yeni uygulamalarda ilgili önemli güvenlik kurolları daha iyi duyurulmalı ve yayılmalıd ır. 50 mss statik basınç sınırlaması sulu ısıtma tesisatında önemli bir dej;er<lir. Bu sıııırlamon ın gerekleri dikkatle yerine g,·ıiril melidir. Sistem iStcr kapalı, ister açık olsun ve isterse su sıcaklığı 90/70 değerini aşmasın, bu sınırın üsci.inde sıcak su cesisi buhar tesisi muamelesi görmektedir. Konu eğer tartışmaya ve açıklık getirmeye değer görülürse, yapılacak çalışmalor sonunclo vıırı lacok ortak görüş yasallaştırılarak özgün bir Türk Standardı ve yönetmeliği oluşturulabilir. KAYNAKI.AR (IJ TS 2736, Çıkıı suyu sıcaklığı 110°C'<lcn dol» yüksek kııgın sulu ısıtma tt'Sis lt'ri. {2] TS 2796, Çıkış .soyu sı('aklığı 1l 0°C'ye knchtr olan sıcak sulu ı_şırm;ı sistemlerinin ı;üveL\lik donatıml:ırının w:ı.rımı vt yer1eşcirilmesi kuralları. (3) TS 2792, 300 000 k«ılllı'n kadar termosca r ~llvcnlik)i çıkı; s-uyu sıcaklığı 1 L0°C1ye k.-ıdar okır. ısccm:ı tesislerinde güvc:nlik don:uıımlarınm tasarımı ve yı:rlcşcirilmesi kutaHarı. (4} DiN 4751. Skherlıeirstechni.schc: ı\usrüstııng von \W-:ı.rmwmcr hcitu,,geıı mit Vorhıufccmp<:rncure.n bis l l 03 C, ()] Rcckn-:ıgtl. Sprtngcr, Htsılmanıl; Tuchenbm;h fiir J fc-izung und Klimaccchı1ic1 90/9l.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=